Hướng dẫn thực hiện quy trình chuyên môn chụp cắt lớp vi tính đại tràng dung dịch hoặc hơi có nội soi ảo

Người thẩm định: Trưởng tiểu ban chẩn đoán hình ảnh
Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm
Ngày phát hành: 10/06/2020
Ngày hiệu chỉnh: 20/01/2020

1. Mục đích

• Hướng dẫn quy trình kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính (CLVT) đại tràng có nội soi ảo cho kỹ thuật viên chẩn đoán hình ảnh.
• Đảm bảo thống nhất quy trình chụp CLVT đại tràng có nội soi ảo trong toàn bệnh viện.

2. Đối tượng thực hiện

• Bác sĩ và kỹ thuật viên chẩn đoán hình ảnh.
• Các khoa phòng/bộ phận liên quan trong bệnh viện.

3. Định nghĩa

• Chụp CLVT đại tràng có nội soi ảo là kỹ thuật dựng hình và nội soi ảo khung đại tràng trên máy chụp CLVT. Kỹ thuật này được thực hiện bằng cách bơm hơi làm giãn khung đại tràng, sau đó chụp CLVT toàn bộ khung đại tràng trước và sau tiêm thuốc đối quang i-ốt.

4. Quy định chung trong chụp cắt lớp vi tính đại tràng dung dịch hoặc hơi có nội soi ảo

4.1. Chỉ định chụp cắt lớp vi tính đại tràng dung dịch hoặc hơi có nội soi ảo

• Kiểm tra bất thường được tìm thấy trên ngực X-quang thông thường.
• Giúp chẩn đoán nguyên nhân của các dấu hiệu lâm sàng hoặc triệu chứng của bệnh về ngực, như ho, khó thở, đau ngực, hoặc sốt.
• Phát hiện và đánh giá mức độ của các khối u phát sinh trong ngực, hoặc các khối u đã lan rộng có từ các bộ phận khác của cơ thể.

4.2. Chống chỉ định chụp cắt lớp vi tính đại tràng dung dịch hoặc hơi có nội soi ảo

• Không có chống chỉ định tuyệt đối.
• Trong vùng thăm khám có nhiều kim loại gây nhiễu ảnh (Chống chỉ định tương đối)
• Phụ nữ có thai 3 tháng đầu. Phụ nữ có thai 3 tháng giữa và cuối có thể chụp nếu thực sự cần thiết.

5. Các bước thực hiện chụp cắt lớp vi tính đại tràng dung dịch hoặc hơi có nội soi ảo

5.1. Chuẩn bị dụng cụ

• Máy chụp CLVT: Hệ thống máy cắt lớp vi tính Toshiba Aquilion One 640 slice
• Thuốc cản quang: Thuốc chứa Iodine với hàm lượng 300/100ml hoặc 370/100ml.
• Bơm tiêm điện: Bơm tiêm tự động sử dụng trong tiêm thuốc cản quang chụp cắt lớp vi tính và lấy 100ml thuốc cản quang vào bơm.
• Bộ tiêm truyền: Một kim luồn tĩnh mạch 18G hoặc 20G, bông khô, gạc cồn, băng dính, dây garo, dung dịch sát khuẩn tay nhanh và găng tay.
• Hộp thuốc chống sốc.
• Xe E-trolley sẵn sàng.

5.2. Chuẩn bị người bệnh

• Đối với bệnh nhân chụp đại tràng nội soi ảo cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng để tránh nhiễu ảnh:
  • Ngày trước khi chụp người bệnh ăn ít chất xơ, ăn thức ăn loãng.
  • Uống thuốc tẩy ruột
  • Uống nhiều nước
  • Không uống các chất như rượu, bia, sữa
• Tiếp nhận bệnh nhân, kiểm tra thông tin người bệnh (Đầy đủ họ tên, PID, ngày tháng năm sinh…). Người bệnh nhịn ăn trước khi chụp từ 4 đến 6 tiếng trước chụp và có các kết quả xét nghiệm chức năng gan thận trong vòng 30 ngày trước đó.
• Người bệnh thực hiện “Cam kết đồng ý thực hiện thủ thuật chẩn đoán hình ảnh”. Yêu cầu người bệnh tháo bỏ toàn bộ quần áo, các vật dụng cản quang và mặc áo choàng bệnh viện trong quá trình chụp. Đối với người bệnh nữ ( Trong lứa tuổi sinh đẻ – bình thường từ 15-44 tuổi) được hỏi khả năng có thai.
• Đặt đường truyền tĩnh mạch (18G hoặc 20G, ưu tiên khuỷu tay).
• Nhiều kiểm tra hình ảnh x quang không thực hiện trong khi mang thai, để bào thai không bị phơi nhiễm phóng xạ. Nếu chụp cắt lớp vi tính cho phụ nữ mang thai là cần thiết, sẽ chụp với liều phóng xạ ảnh hưởng ít nhất tới em bé.
• Người bệnh được giải thích về cách thức thực hiện trước khi chụp để phối hợp tốt với kỹ thuật viên trong quá trình chụp.

5.3. Thực hiện thủ thuật chụp cắt lớp vi tính đại tràng dung dịch hoặc hơi có nội soi ảo

6. Đánh giá hình ảnh chụp cắt lớp vi tính đại tràng dung dịch hoặc hơi có nội soi ảo

• Một hình ảnh chụp chính xác sẽ thể hiện như sau:

• • Thấy được toàn bộ khung đại tràng giãn rộng ở 2 tư thế sấp và ngửa.
  • Khung đại tràng được làm sạch hoàn toàn và không có ảnh giả.
  • Hình ảnh rõ nét, thể hiện người bệnh không di chuyển trong quá trình thăm khám và nín thở tốt.

7. Chuyển ảnh lên hệ thống PACS

Tái tạo mỏng các thì (0,5mm) rồi chuyển lên hệ thống PACS.

8. In phim

• In ảnh màu các khối nghi ngờ tổn thương: Đo đạc các thông số như đường kính, khoảng cách đến hậu môn… và cho hiển thị trên phim in.

9. Vệ sinh

Vệ sinh phòng chụp CLVT, máy chụp và các dụng cụ.

10. Ghi hồ sơ bệnh án

Tích đã thực hiện trên phiếu chụp. Tài liệu tham khảo

• Quy trình kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh và điện quang can thiệp, ban hành kèm theo quyết định số: 25/QĐ-BYT ngày 03 tháng 01 năm 2013 của Bộ trưởng bộ Y tế

Từ viết tắt:

• PACS: Picture archiving and communication system

Ghi chú:

• Đây là văn bản phát hành lần đầu.

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản.
Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có.
Đường link liên kết Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.

0