Người thẩm định: Trần Hải Đăng Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm Ngày phát hành: 10/06/2020      Ngày hiệu chỉnh: 20/04/2022

1. Đại cương

Chụp CHT bụng có tiêm chất tương phản được sử dụng để phát hiện, đánh giá mức độ và theo dõi bệnh lý ổ bụng, bổ sung cho chụp CHT bụng không tiêm đối quang.

2. Chỉ định và chống chỉ định chụp cộng hưởng từ tầng bụng có tiêm chất tương phản

2.1. Chỉ định

Như các chỉ định chụp CHT bụng không đối quang từ, cần làm rõ tính chất ngấm thuốc, tăng sinh mạch máu, thăm khám mạch máu.

2.2. Chống chỉ định

• Tuyệt đối: người bệnh mang máy điều hòa nhịp tim, máy chống rung, cấy ghép ốc tai, thiết bị bơm thuốc tự động dưới da, Neurostimulator…; các kẹp phẫu thuật bằng kim loại nội sọ, hốc mắt, mạch máu < 6 tháng; bệnh nặng cần thiết bị hồi sức cạnh người.
• Tương đối: kẹp phẫu thuật bằng kim loại >6 tháng; nguời bệnh sợ bóng tối hay cô độc, suy gan, suy thận.

3. Chuẩn bị

3.1. Người thực hiện

• Bác sĩ chuyên khoa
• Kỹ thuật CĐHA
• Điều dưỡng

3.2. Phương tiện

• Máy chụp mạch cộng hưởng từ 3.0 Tesla
• Phim, máy in phim, hệ thống lưu trữ hình ảnh

3.3. Thuốc

• Thuốc an thần
• Thuốc đối quang từ
• Thuốc sát trùng da, niêm mạc.

Tiêm thuốc tương phản trước chụp cộng hưởng từ tầng bụng

3.4. Vật tư y tế thông thường

• Kim luồn chọc tĩnh mạch 18G. Bơm tiêm 10ml
• Nước cất hoặc nước muối sinh lý
• Găng tay, bông, gạc, băng dính vô trùng.
• Hộp thuốc và dụng cụ cấp cứu tai biến thuốc đối quang.

3.5. Người bệnh

• Nên nhịn ăn 4 giờ trước tiêm.
• Có giấy yêu cầu chụp, các xét nghiệm chức năng thận và có hồ sơ bệnh án đầy đủ (nếu cần)
• Người bệnh được giải thích kỹ về quy trình kỹ thuật thực hiện về thời gian, tiếng ồn, yêu cầu nằm yên trong quá trình chụp để phối hơp tốt với thầy thuốc.
• Kiểm tra các chống chỉ định (theo bảng kiểm, và có đầy đủ chữ ký của bệnh nhân, kỹ thuật viên và bác sĩ)
• Người bệnh thay quần áo của phòng chụp CHT và tháo bỏ các vật chống chỉ định
• Kiểm tra bằng dụng cụ quét từ tính lần cuối trước khi đưa bệnh nhân vào phòng máy

4. Các bước tiến hành chụp cộng hưởng từ tầng bụng có tiêm chất tương phản

4.1. Tư thế người bệnh

• Người bệnh được nằm ngửa trên bàn chụp
• Di chuyển bàn chụp vào vùng từ trường của máy

Quy trình chụp cộng hưởng từ tầng bụng

4.2. Kỹ thuật chụp định vị

• Chụp trước tiêm thuốc đối quang từ
  • Chuỗi xung 1: FIESTA đứng ngang (không nín thở), bề dày lớp cắt: 5 – 6mm.
  • Chuỗi xung 2: T2 SSFSE FS cắt ngang hoặc đứng dọc (nín thở), độ dày 4-6mm
  • Chuỗi xung 3: T2 SSFSE cắt ngang (nín thở), từ vòm hoành phải đến chỗ chia đôi động mạch chủ, độ dày lớp cắt 4-6mm.
  • Chuỗi xung 4: 3D T1 DUAL ECHO (ảnh tạo thành vừa có inphase và out of phase) cắt ngang (nín thở), từ vòm hoành phải đến chỗ chia đôi động mạch chủ, số lớp cắt 24-29, độ dày lớp cắt 2-3mm
  • Chuỗi xung 5: 3D T1 LAVA FS cắt ngang (nín thở), bề dày lớp cắt 2 – 3 mm
• Kỹ thuật chụp động học sau tiêm thuốc đối quang từ
  • Đăṭ đường truyền tĩnh mạch bằng kim 18G, nối với máy bơm tiêm điện 2 nòng trong đó 1 nòng chứa thuốc đối quang từ và 1 nòng chứa nước muối sinh lý. Lượng thuốc đối quang từ sử dụng thông thường là 0.2ml/kg cân nặng.
  • Chuỗi xung 8: T1 LAVA FS, chụp ở các thời điểm 30 giây, 60 giây mặt cắt – cắt ngang (sao chép chuỗi xung số 5)
  • Chuỗi xung 9: T1 LAVA FS (nín thở), chụp ở thời điểm 90 giây, mặt cắt đứng ngang, số lớp cắt 52-60, bề dày lớp cắt 2 -3mm
  • Chuỗi xung 10: T1 LAVA FS , mặt cắt ngang, chụp ở thời điểm 120 giây (sao chép chuỗi xung số 5)
  • Chuỗi xung 11: T1 LAVA FS , mặt cắt ngang, chụp ở thời điểm 180 giây 180 giây, số lớp cắt 72-80, độ dày lớp cắt 2-3mm
  • Chụp muộn: T1 LAVA FS ở các thời điểm 5, 10, 15 phút, mặt cắt – cắt ngang, áp dụng cho các tổn thương u máu hoặc u đường mật.
  • Kỹ thuật viên in phim, chuyển hình ảnh sang trạm làm việc
  • Bác sỹ phân tích hình ảnh, các thông số tưới máu và chẩn đoán

5. Nhận định kết quả chụp cộng hưởng từ tầng bụng có tiêm chất tương phản

• Hình ảnh cung cấp đủ thông tin giải phẫu vùng bụng
• Phát hiện rõ các tổn thương và đánh giá được mức độ ngấm thuốc của tổn thương

6. Tai biến và xử trí

• Sợ hãi, kích động: động viên người bệnh, có thể cho thuốc an thần với sự theo dõi của bác sĩ gây mê.
• Tai biến liên quan đối quang từ: quy trình Chẩn đoán và xử trí tai biến đối quang.

Tài liệu tham khảo

Theo quyết định 25/QĐ – BYT ngày 03/01/2013, quy trình 100: “Chụp CHT ổ bụng có tiêm thuốc đối quang từ”. Từ viết tắt

• CHT: Cộng hưởng từ
• CĐHA: Chẩn đoán hình ảnh

Ghi chú: Đây là văn bản phát hành lần đầu

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.

0