Bản tin Dược lâm sàng: Hướng dẫn dự phòng xuất huyết tiêu hóa trên bệnh nhân điều trị hồi sức – Khuyến cáo từ BMJ, số 11.2020

Ngày xuất bản: 08/06/2022

Bản tin dược lâm sàng số 11 về hướng dẫn dự phòng xuất huyết tiêu hóa trên bệnh nhân điều trị hồi sức – khuyến cáo từ BMJ áp dụng cho bộ phận Dược lâm sàng

Tác giả: Phan Quỳnh Lan, Đỗ Thanh Hải

Ngày phát hành: 11/2020

Khuyến cáo từ bmj về hướng dẫn dự phòng xuất huyết tiêu hóa trên bệnh nhân điều trị hồi sức

Tháng 1/2020, The BMJ đã đưa ra một khuyến cáo mới về dự phòng loét do stress trên bệnh nhân điều trị tại khoa Hồi sức tích cực (Critically ill patients) dựa trên dữ liệu phân tích gộp từ 72 nghiên cứu RCT với 12 660 bệnh nhân [1]. So với các khuyến cáo trước đây, hướng dẫn của BMJ có những điểm cập nhật đáng chú ý như sau:
Bảng 1: Phân tầng nguy cơ xuất huyết tiêu hóa nghiêm trọng* (XHTH)

Nguy cơ XHTH	Yếu tố nguy cơ
RẤT CAO (8 – 10 %)	Thở máy + Không nuôi dưỡng đường tiêu hóa
RẤT CAO (8 – 10 %)	Bệnh gan mạn tính (Có ≥ 1 tiêu chí: Tăng áp lực tĩnh mạch cửa, xơ gan, tiền sử xuất huyết tiêu hóa do giãn vỡ tĩnh mạch thực quản, tiền sử hội chứng não gan)
CAO (4 – 8 %)	Rối loạn đông máu (Có ≥ 1 tiêu chí: Tiểu cầu < 50 G/L, INR > 1.5, thời gian PT > 20 giây)
CAO (4 – 8 %)	Có ≥ 2 yếu tố nguy cơ trong nhóm trung bình
TRUNG BÌNH (2 – 4 %)	Thở máy + nuôi dưỡng đường tiêu hóa
	Tổn thương thận cấp
	Sepsis
	Sốc (Có ≥ 1 yếu tố: Dùng thuốc vận mạch, huyết áp tâm thu < 90 mmHg, huyết áp trung bình < 70 mmHg, lactat ≥ 4 mmol/L)
THẤP (1 – 2 %)	Suy gan cấp
	Sử dụng steroid hoặc ức chế miễn dịch
	Sử dụng thuốc chống đông
	Ung thư
	Nam giới
	Không có yếu tố nguy cơ khác

* Xuất huyết tiêu hóa nghiêm trọng bao gồm: Xuất huyết dẫn đến thay đổi huyết động, cần truyền ≥ 2 đơn vị máu, giảm haemoglobin đáng kể, bằng chứng xuất huyết qua hình ảnh nội soi tiêu hóa trên, hoặc cần phẫu thuật để cầm máu.

Các bằng chứng hiện tại có thể phản ánh chưa đầy đủ nguy cơ xuất huyết của một số yếu tố nguy cơ thuộc nhóm trung bình và thấp (Ví dụ: Suy gan cấp, sử dụng thuốc chống đông,…)

Khuyến cáo cụ thể

1. Cân nhắc sử dụng thuốc giảm tiết acid dạ dày để dự phòng trên bệnh nhân có nguy cơ xuất huyết tiêu hóa cao hoặc rất cao (≥ 4%) (Khuyến cáo mức độ yếu).

2. Trên bệnh nhân cần dự phòng xuất huyết tiêu hóa, cân nhắc ưu tiên thuốc ức chế bơm proton (PPI) hơn là thuốc kháng thụ thể histamin h2 (Khuyến cáo mức độ yếu). Không lựa chọn sucralfat để dự phòng xuất huyết tiêu hóa (Khuyến cáo mức độ mạnh).

Dữ liệu bằng chứng lợi ích – nguy cơ trực quan hỗ trợ quyết định điều trị

Dự phòng bằng PPI cho thấy hiệu quả giảm nguy cơ xuất huyết tiêu hóa nghiêm trọng so với không dự phòng, tuy nhiên lợi ích chỉ thực sự rõ rệt trên đối tượng bệnh nhân có nguy cơ cao và rất cao (Giảm 23 – 33 biến cố/1000 người bệnh) [1].
Mặt khác, sử dụng PPI lại có thể làm gia tăng nguy cơ viêm phổi so với không dùng thuốc (Tăng 50 biến cố/1000 người bệnh) dù mức độ bằng chứng thấp. Đây là một điểm cần lưu ý trong bối cảnh thực hành dự phòng xuất huyết tiêu hóa bằng thuốc chưa hợp lý còn khá phổ biến không chỉ trên bệnh nhân hồi sức mà cả trên các đối tượng người bệnh nội trú và ngoại trú khác [1].

Tài liệu tham khảo:

[1] Ye, Zhikang, et al. “Gastrointestinal bleeding prophylaxis for critically ill patients: a clinical practice guideline.” Bmj 368 (2020).

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản.

Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có.

Đường link liên kết: Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó