Giảm tiểu cầu: nguyên nhân, triệu chứng, điều trị

1. Nguyên nhân

Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến của bệnh giảm tiểu cầu:

• Bệnh lý di truyền: Một số trường hợp bệnh giảm tiểu cầu có nguyên nhân di truyền từ bố mẹ. Theo nghiên cứu, bệnh giảm tiểu cầu có thể được kế thừa dưới dạng một tế bào gene đơn lẻ hoặc một tế bào gene kép. Những người mắc các bệnh di truyền như bệnh thalassemia, bệnh bạch cầu thiếu hụt, bệnh hồi hộp, hay bệnh bạch cầu bình thường hóa có nguy cơ cao bị giảm tiểu cầu do tạo máu bất thường.
• Bệnh nhiễm trùng: Một số bệnh nhiễm trùng, như nhiễm trùng HIV, viêm gan B và C, viêm gan siêu vi C, sốt rét, viêm màng não, viêm phổi và viêm gan có thể gây giảm tiểu cầu. Các loại vi khuẩn, virus và ký sinh trùng trong cơ thể tấn công và phá hủy tiểu cầu, làm giảm số lượng tiểu cầu trong máu.

• Tác động của thuốc: Một số loại thuốc có thể gây giảm tiểu cầu. Chẳng hạn như: thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), như ibuprofen và naproxen, cũng như một số loại thuốc chữa ung thư, thuốc kháng viêm tự miễn dịch và kháng sinh. Nếu bệnh nhân sử dụng các loại thuốc này trong thời gian dài, nó có thể ảnh hưởng đến hệ thống tiểu cầu của bệnh nhân và gây ra giảm tiểu cầu.
• Bệnh lý hồi hộp: nhầm các tế bào và mô trong cơ thể. Bệnh lý hồi hộp là một tình trạng mà hệ miễn dịch tấn công việc giảm số lượng tiểu cầu. Bệnh lý hồi hộp có thể gây ra bệnh giảm tiểu cầu do quá trình tự miễn dịch tấn công và phá hủy tiểu cầu. Các bệnh lý tự miễn dịch như bệnh lupus, bệnh Henoch-Schonlein và bệnh Wegener có thể gây giảm tiểu cầu.
• Bệnh lý thận: Bệnh lý thận như bệnh suy thận, bệnh thận mạn tính, hoặc bệnh lupus erythematosus có thể gây giảm tiểu cầu. Chức năng thận bị ảnh hưởng và không thể lọc và tiết ra tiểu cầu một cách hiệu quả, dẫn đến giảm số lượng tiểu cầu trong máu.
• Bệnh lý tủy xương: Bệnh lý tủy xương, bao gồm các bệnh ung thư, bệnh bạch cầu, bệnh bạch huyết, và bệnh thiếu máu, có thể là nguyên nhân của bệnh giảm tiểu cầu. Các bệnh này ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển của tủy xương, nơi tiểu cầu được tạo ra.
• Sự tác động của chế độ ăn: Một chế độ ăn không cân đối và thiếu chất dinh dưỡng cần thiết cũng có thể gây giảm tiểu cầu. Thiếu chất sắt, axit folic, vitamin B12 và các dưỡng chất khác có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tiểu cầu trong cơ thể.

Bệnh giảm tiểu cầu có thể gây ra nhiều tác động nghiêm trọng đến sức khỏe. Việc xác định nguyên nhân cụ thể của bệnh giảm tiểu cầu là rất quan trọng để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Người bệnh cần tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị đúng cách.

2. Triệu chứng

Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến của bệnh giảm tiểu cầu:

• Tăng nguy cơ nhiễm trùng: Một trong những triệu chứng chính của bệnh giảm tiểu cầu là tăng nguy cơ nhiễm trùng. Với số lượng tiểu cầu ít hơn, cơ thể khó khăn trong việc chống lại các vi khuẩn và tác nhân gây bệnh. Do đó, người bệnh có thể trở nên dễ bị nhiễm trùng, bao gồm nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm phổi, viêm màng não và viêm gan.
• Sốt: Nhiễm khuẩn hoặc các bệnh lý khác có thể gây ra sốt ở người bệnh giảm tiểu cầu. Sốt có thể là một triệu chứng đơn lẻ hoặc kèm theo các triệu chứng khác.
• Các vết bầm tím và chảy máu dễ dàng: Bệnh giảm tiểu cầu có thể làm cho người bệnh dễ bị chảy máu và xuất hiện các vết bầm tím trên da một cách dễ dàng. Điều này xảy ra vì tiểu cầu có vai trò quan trọng trong quá trình đông máu. Khi số lượng tiểu cầu giảm, khả năng của cơ thể trong việc tạo đông máu bị suy giảm, dẫn đến các triệu chứng như chảy máu chậm, xuất hiện bầm tím và chảy máu dưới da.

• Mệt mỏi và suy nhược: Bệnh giảm tiểu cầu có thể gây ra mệt mỏi và suy nhược do sự suy yếu của hệ thống miễn dịch. Thiếu tiểu cầu dẫn đến sự giảm đi khả năng của cơ thể trong việc chống lại bệnh tật và tạo năng lượng. Người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, yếu đuối và không có năng lượng để hoạt
• Đau xương và khớp: Một số người bệnh giảm tiểu cầu có thể bị đau xương và khớp, đặc biệt là ở các khớp lớn như đầu gối và khuỷu tay. Đau xương và khớp có thể được gây ra bởi sự phát triển của viêm khớp và viêm xương.

Nếu bệnh nhân có bất kỳ triệu chứng nào của giảm tiểu cầu, hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời. Việc phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp tránh được các biến chứng nguy hiểm và bảo vệ sức khỏe của bệnh nhân.

3. Điều trị

Dưới đây là một số phương pháp điều trị thường được sử dụng cho bệnh giảm tiểu cầu.

• Điều trị theo nguyên nhân: Việc điều trị theo nguyên nhân là rất quan trọng trong việc điều trị bệnh giảm tiểu cầu. Nếu nguyên nhân của bệnh là do bệnh lý tự miễn dịch, bác sĩ có thể sử dụng các loại thuốc kháng viêm và kháng sinh để kiểm soát tình trạng bệnh lý. Nếu bệnh giảm tiểu cầu được gây ra bởi thuốc, bác sĩ sẽ xem xét điều chỉnh liều lượng hoặc thay đổi thuốc.
• Thuốc điều trị: Trong một số trường hợp, việc sử dụng thuốc có thể được khuyến nghị để tăng số lượng tiểu cầu trong máu. Điều này có thể bao gồm sử dụng hormone tăng cường tạo tiểu cầu, hormone tăng cường tạo tế bào máu, hoặc các thuốc kích thích tạo máu. Việc sử dụng thuốc sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh giảm tiểu cầu và tình trạng sức khỏe tổng quát của người bệnh.
• Truyền máu tiểu cầu: Nếu bệnh giảm tiểu cầu là do mức độ tiểu cầu trong máu quá thấp, việc truyền máu tiểu cầu có thể được sử dụng để tăng mức độ tiểu cầu trong máu. Truyền máu tiểu cầu được thực hiện bằng cách lấy máu từ người khác và tiêm vào tĩnh mạch của người bệnh.
• Thay đổi chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống là một phần không thể thiếu trong việc điều trị bệnh giảm tiểu cầu. Người bệnh cần nạp đủ lượng vitamin và khoáng chất cần thiết để giúp cơ thể tạo ra đủ tiểu cầu. Điều này bao gồm ăn các loại rau quả tươi, thịt và các nguồn protein khác.
• Thực hiện phẫu thuật: Nếu nguyên nhân của bệnh giảm tiểu cầu liên quan đến các vấn đề về tuyến thượng thận hoặc ung thư, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật để giải quyết vấn đề.

Tài liệu tham khảo:

• Bài giảng về giảm tiểu cầu – Trường Đại học Kỹ thuật Y Dược Đà Nẵng.
• Thrombocytopenia – Mayo Clinic.
• Giảm tiểu cầu – Vinmec.com

0