Hướng dẫn thực hiện quy trình chuyên môn chụp cộng hưởng từ đáy sọ và xương đá
Hướng dẫn thực hiện quy trình chuyên môn chụp cộng hưởng từ đáy sọ và xương đá áp dụng cho các khoa chẩn đoán hình ảnh trong toàn hệ thống Vinmec
Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm Ngày phát hành: 10/06/2020 Ngày hiệu chỉnh: 20/01/2020
Chụp cộng hưởng từ vùng đáy sọ và xương đá nhằm đánh giá những tổn thương khu trú hoặc lan tỏa, tập trung ở vùng nền sọ và xương đá.
1. Chỉ định và chống chỉ định
Nội dung bài viết
1.1. Chỉ định
- Thăm khám các bệnh lý vùng nền sọ và xương đá
- Viêm, nhiễm trùng
- Tổn thương u
1.2. Chống chỉ định
- Tuyệt đối: người bệnh mang máy điều hòa nhịp tim, máy chống rung, cấy ghép ốc tai, thiết bị bơm thuốc tự động dưới da, Neurostimulator…; các kẹp phẫu thuật bằng kim loại nội sọ, hốc mắt, mạch máu < 6 tháng; bệnh nặng cần thiết bị hồi sức cạnh người.
- Tương đối: kẹp phẫu thuật bằng kim loại > 6 tháng; người bệnh sợ bóng tối hay cô độc.

2. Chuẩn bị chụp cộng hưởng từ đáy sọ và xương đá
2.1. Người thực hiện
- Bác sĩ chuyên khoa
- Kỹ thuật viên CĐHA
- Điều dưỡng
2.2. Phương tiện
- Máy chụp mạch cộng hưởng từ 3.0 Tesla
- Máy bơm điện chuyên dụng
- Phim, máy in phim, hệ thống lưu trữ hình ảnh
2.3. Thuốc
- Thuốc an thần
- Thuốc đối quang từ
- Thuốc sát trùng da, niêm mạc.
2.4. Vật tư y tế thông thường
- Kim luồn chọc tĩnh mạch 18G. Bơm tiêm 10ml
- Bơm tiêm chuyên dụng dành cho máy bơm điện
- Nước cất hoặc nước muối sinh lý
- Găng tay, bông, gạc, băng dính vô trùng.
- Hộp thuốc và dụng cụ cấp cứu tai biến thuốc đối quang.
2.5. Người bệnh
- Nhịn ăn 4 giờ trước tiêm.
- Có giấy yêu cầu chụp, các xét nghiệm chức năng thận và có hồ sơ bệnh án đầy đủ (nếu cần)
- Người bệnh được giải thích kỹ về quy trình kỹ thuật thực hiện về thời gian, tiếng ồn, yêu cầu nằm yên trong quá trình chụp để phối hợp tốt với thầy thuốc.
- Kiểm tra các chống chỉ định (theo bảng kiểm, và có đầy đủ chữ ký của bệnh nhân, kỹ thuật viên và bác sĩ)
- Người bệnh thay quần áo của phòng chụp CHT và tháo bỏ các vật chống chỉ định
- Đối với trẻ nhỏ hoặc hoặc bệnh nhân kích thích cần phối hợp với bác sĩ gây mê
- Kiểm tra bằng dụng cụ quét từ tính lần cuối trước khi đưa bệnh nhân vào phòng máy
3. Các bước tiến hành
3.1. Đặt người bệnh
- Người bệnh được nằm ngửa trên bàn chụp
- Lựa chọn và định vị cuộn thu tín hiệu
- Di chuyển bàn chụp vào vùng từ trường của máy và định vị vùng chụp.
3.2. Chụp các chuỗi xung cơ bản trước tiêm thuốc
- Chụp định vị T2 cắt ngang, 3 mm.
- Bổ sung thêm bằng chuỗi xung 3D phân giải cao như CISS 3D
- T2 đứng ngang, 3 mm, có thể dùng kèm xóa mỡ hoặc không
- T1 cắt ngang, 3mm.
- Diffusion EPI, độ dày lớp cắt 3 – 4mm, theo mặt phẳng ngang.
3.3. Chụp sau tiêm thuốc
- Tiêm đối quang từ nếu cần thiết với liều 0,1mmol/kg cân nặng với tốc độ 2ml/giây
- T1 cắt ngang 3mm, có xóa mỡ
- T1 đứng ngang 3mm, có xóa mỡ. Có thể thay bằng chuỗi xung T1 3D có xóa mỡ.
- Xử trí hình ảnh, in phim
- Bác sĩ phân tích hình ảnh chẩn đoán

4. Nhận định kết quả
- Hiện hình rõ các cấu trúc giải phẫu vùng đáy sọ và xương đá
- Đánh giá được tổn thương (nếu có).
5. Những khó khăn và xử trí
- Sợ hãi, kích động: động viên người bệnh, có thể cho thuốc an thần với sự theo dõi của bác sỹ gây mê.
- Tai biến liên quan đối quang từ: quy trình chẩn đoán và xử trí tai biến đối quang.
Tài liệu tham khảo:
- Theo quyết định 25/QĐ – BYT ngày 03/01/2013, quy trình 89: “Chụp CHT nền sọ và xương đá”
Từ viết tắt:
- CHT: Cộng hưởng từ
- CĐHA: Chẩn đoán hình ảnh
Ghi chú:
- Đây là văn bản phát hành lần đầu.
Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.