Người thẩm định: Trần Hải Đăng Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm Ngày phát hành: 10/06/2020                                       Ngày hiệu chỉnh: 20/04/2022
Chụp cộng hưởng từ tưới máu (perfusion) được ứng dụng  từ những năm 90, chủ yếu đánh giá tưới máu não, tim. Tuy nhiên hiện nay cộng hưởng từ tưới máu cũng đang được ứng dụng trong đánh giá dòng chảy các tổn thương tạng đặc (gan, thận, tụy…).

1. Chỉ định và chống chỉ định chụp cộng hưởng từ tưới máu các tạng

1.1. Chỉ định

• Bệnh lý gan: u gan lành tính, ác tính, viêm gan, xơ gan…
• Bệnh lý đường mật: u, viêm
• Bệnh lý mạch máu: huyết khối TMC, hẹp tắc ĐM gan, ĐM thân tạng, ĐM thận….
• Bệnh lý thận: u, nhồi máu, viêm thận bể thận, áp xe thận…
• Bệnh lý tụy: u, viêm tụy cấp/mạn tính…
• Bệnh lý lách: viêm, áp xe, nhồi máu, u lách…

1.2. Chống chỉ định

• Tuyệt đối: người bệnh mang máy điều hòa nhịp tim, máy chống rung, cấy ghép ốc tai, thiết bị bơm thuốc tự động dưới da, Neurostimulator…; các kẹp phẫu thuật bằng kim loại nội sọ, hốc mắt, mạch máu < 6 tháng; bệnh nặng cần thiết bị hồi sức cạnh người.
• Tương đối: kẹp phẫu thuật bằng kim loại >6 tháng; nguời bệnh sợ bóng tối hay cô độc, suy gan, suy thận.

2.  Chuẩn bị chụp cộng hưởng từ tưới máu các tạng

2.1. Người thực hiện

• Bác sĩ chuyên khoa
• Kỹ thuật viên CĐHA.
• Điều dưỡng

2.2. Phương tiện

• Máy chụp cộng hưởng từ 3.0 Tesla
• Phim, máy in phim, hệ thống lưu trữ hình ảnh

2.3. Thuốc

• Thuốc an thần
• Thuốc đối quang từ
• Thuốc sát trùng da, niêm mạc.

2.4. Vật tư y tế thông thường

• Kim luồn chọc tĩnh mạch 18G. Bơm tiêm 10ml
• Nước cất hoặc nước muối sinh lý
• Găng tay, bông, gạc, băng dính vô trùng.
• Hộp thuốc và dụng cụ cấp cứu tai biến thuốc đối quang.

2.5. Người bệnh

• Không cần nhịn ăn.
• Có giấy yêu cầu chụp, có hồ sơ bệnh án đầy đủ (nếu cần)
• Người bệnh được giải thích kỹ về quy trình kỹ thuật thực hiện về thời gian, tiếng ồn, yêu cầu nằm yên trong quá trình chụp để phối hơp tốt với thầy thuốc.
• Kiểm tra các chống chỉ định (theo bảng kiểm, và có đầy đủ chữ ký của bệnh nhân, kỹ thuật viên và bác sĩ)
• Người bệnh thay quần áo của phòng chụp CHT và tháo bỏ các vật chống chỉ định
• Kiểm tra bằng dụng cụ quét từ tính lần cuối trước khi đưa bệnh nhân vào phòng máy

3. Các bước tiến hành

• Đăṭ người bệnh lên bàn chụp
• Chụp các chuỗi xung định vị theo ba bình diện: ngang, đứng dọc, đứng ngang
• Chụp các chuỗi xung T2W ngang và đứng ngang
• Chụp chuỗi xung T1W in/out phase trước tiêm
• Chụp chuỗi xung khuyếch tán – Diffusion/ADC
• Chụp chuỗi xung T1W trước tiêm
• Chụp chuỗi xung tưới máu perfusion (T1W GRE) tại vị trí lát cắt ngang/ đứng ngang qua TM cửa, ĐM chủ và gan phải với thuốc cản từ tiêm với tốc độ 3ml/s và sau đó đẩy thuốc bằng 20- 30ml nước muối sinh lý 0,9%, tốc độ 3- 5ml/s.
• Chụp chuỗi xung T1W 3D xóa mỡ toàn bộ ổ bụng
• Kết thúc quá trình chụp.
• Xử trí dữ liệu hình ảnh, biểu đồ tín hiệu theo thời gian, đánh giá các thông số dòng chảy: thời gian lưu chuyển trung bình (MTT), thể tích máu phân bố (BV).

4. Nhận định kết quả

• Đánh giá được sự tưới máu tạng thông qua các thông số thời gian đạt đỉnh (TTP), thời gian lưu chuyển trung bình (MTT), thể tích máu phân bố (BV), thể tích máu tương đối (rBV), thời gian lưu chuyển trung bình biểu kiến (apMTT).

5. Tai biến và xử trí

• Sợ hãi, kích động: động viên người bệnh, có thể cho thuốc an thần với sự theo dõi của bác sĩ gây mê.
• Tai biến liên quan đối quang từ: quy trình Chẩn đoán và xử trí tai biến đối quang.

Tài liệu tham khảo:

• Theo quyết định 25/QĐ – BYT ngày 03/01/2013, quy trình 111: “Chụp CHT tưới máu tạng”

Từ viết tắt:

• CHT: Cộng hưởng từ
• CĐHA: Chẩn đoán hình ảnh

Ghi chú:

• Đây là văn bản phát hành lần đầu.

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.

0