Bản tin Thông tin thuốc: Bản tin Dược lâm sàng: Lựa chọn thuốc điều trị mất ngủ: Benzodiazepine (BZD) hay thuốc Z, số 07.2021

Ngày xuất bản: 09/06/2022

Bản tin thông tin thuốc về lựa chọn thuốc điều trị mất ngủ: Benzodiazepin (BZD) hay thuốc Zopistad (Z) áp dụng cho bộ phận Dược lâm sàng

Tác giả: Phan Quỳnh Lan, Đỗ Thanh Hải

Ngày phát hành: 07/2021

Lựa chọn thuốc điều trị mất ngủ: Benzodiazepin (BZD) hay thuốc Zopistad (Z)

Mất ngủ là vấn đề thường gặp có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, trong nhiều trường hợp cần được điều trị bằng thuốc. Thuốc điều trị mất ngủ lý tưởng là thuốc có tác dụng khởi phát nhanh, thời gian kéo dài đủ lâu để duy trì giấc ngủ xuyên đêm và ít để lại tác dụng tồn dư vào sáng hôm sau [1].
Tại Vinmec hiện nay, Seduxen® 5mg (Diazepam) – nhóm BZD, và Zopistad® 7,5mg (Zopiclone) – nhóm thuốc Z là 2 thuốc hay được lựa chọn để điều trị mất ngủ. Dưới đây là một số điểm khác biệt đáng lưu ý giữa 2 thuốc này:

	Seduxen® (Diazepam)	Zopistad® (Zopiclone)
Cơ chế tác dụng [1]	Gắn vào GABAA receptor tại thần kinh trung ương → Tăng cường tác dụng ức chế thần kinh của GABA
Cơ chế tác dụng [1]	Tác động đồng thời trên cả 3 tiểu đơn vị α1, α2, α3	Tác động chọn lọc hơn trên tiểu đơn vị α1
Tác dụng [1]	Gây ngủ và an thần	Chủ yếu gây ngủ
Hiệu quả [2]	Chưa có nghiên cứu so sánh giữa diazepam và zopiclon. Cả hai nhóm thuốc giúp rút ngắn thời gian đi vào giấc ngủ khoảng 5 – 15 phút, kéo dài tổng thời gian giấc ngủ thêm 30 – 60 phút, giảm số lượt tỉnh giấc và cải thiện chất lượng giấc ngủ so với giả dược.
Thời gian bán thải và TDKMM liên quan [2]	Rất dài (44 – 48 giờ) Gây tình trạng buồn ngủ, ngủ gà, giảm khả năng điều hoà vận động vào ngày hôm sau.	Khoảng 5 – 7 giờ Gây tình trạng kém tỉnh táo vào ban ngày ít hơn so với diazepam.
Tương tác thuốc [2], [3]	Đều chuyển hóa qua enzyme CYP3A4, thận trọng khi dùng đồng thời với các thuốc ức chế mạnh CYP3A4 như clarithromycin, itraconazole,… Sử dụng cùng với các opioid (Kể cả codein, tramadol) làm tăng nguy cơ ức chế hô hấp, có thể tử vong.
Quy định về kê đơn, quản lý, sử dụng thuốc [4], [5]	Thuộc nhóm thuốc hướng thần theo phụ lục II – thông tư 20/2017 TT BYT. Phải tuân thủ: Kê “đơn thuốc H”, thời gian không quá 10 ngày với bệnh cấp tính và 30 ngày với bệnh mạn tính.	Không nằm trong danh mục thuốc hướng thần của Bộ Y tế
Chỉ định [6], [7]	Không được phê duyệt để điều trị mất ngủ đơn thuần.	Điều trị ngắn hạn triệu chứng mất ngủ cho người lớn. Liều dùng: 7,5 mg uống khi chuẩn bị đi ngủ. Nên khởi đầu liều 3,75 mg trên người già, người suy giảm chức năng gan, thận, suy hô hấp mạn.

Kết luận

Zopiclone (Zopistad® 7,5 mg) có tác dụng và hiệu quả điều trị mất ngủ tương tự diazepam. Zopiclone ít gây giảm tỉnh táo vào ngày kế tiếp hơn nhờ có thời gian bán thải ngắn, nên đây là lựa chọn thích hợp cho các bệnh nhân có triệu chứng mất ngủ đơn thuần. Diazepam với tác dụng an thần, thời gian tác dụng kéo dài nên được sử dụng trong trường hợp mất ngủ kèm theo rối loạn lo âu.

Tài liệu tham khảo

S. John Mihic, J. Mayfied and R. Adron Harris. “Hypnotics and sedatives.” Goodman & Gilman’s The Pharmacological Basis of Therapeutics. 13th ed. New York, USA: McGraw-Hill (2017): 339-53. [2] Uptodate: Pharmacotherapy for insomnia in adults (Accessed 2021 Jul 03)
US Food and Drug Administration. “FDA Drug Safety Communication: FDA warns about serious risks and death when combining opioid pain or cough medicines with benzodiazepines; requires its strongest warning.” (2018).
Bộ Y tế, Thông tư 20/2017/TT-BYT ban hành ngày 10 tháng 5 năm 2017
Bộ Y tế, Thông tư 05/2016/TT-BYT ban hành ngày 29 tháng 2 năm 2016
Thông tin kê toa sản phẩm Seduxen, Bộ Y tế Việt Nam
Zopiclone 7.5 mg Tablets (SPC emc, accessed 2021 Jul 08)

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản.

Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có.

Đường link liên kết: Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó