Người thẩm định: Trưởng tiểu ban Sản
Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm
Ngày phát hành lần đầu: 09/06/2022

I. Mục đích

• Thống nhất quy trình sàng lọc sơ sinh khiếm thính bằng máy OAE (Đo âm ốc tai) 

II. Quy trình sàng lọc khiếm thính bằng máy oae (Đo âm ốc tai)

1. Tiêu chuẩn chọn, loại trừ, thời điểm thực hiện, điều kiện môi trường (PL 1)

1.1. Tiêu chuẩn chọn

• Trẻ sơ sinh đủ tháng, khỏe mạnh
• Trẻ sơ sinh có tai ngoài bình thường và không dị dạng vùng đầu hoặc cổ

1.2. Tiêu chuẩn loại trừ

• Trẻ sinh trước 34 tuần thai và sau 6 tháng tuổi
• Trẻ điều trị tại Đơn vị Hồi sức Cấp cứu Nhi (NICU) (Sẽ sàng lọc khiếm thính bằng máy ABR [Đo điện thính giác thân não] để phát hiện điếc do tổn thương thần kinh trung ương).
• Trẻ đang phải thở máy hoặc nằm trong lồng ấp.
• Trẻ sử dụng thuốc gây kích thích hệ thần kinh trung ương
• Trẻ dùng thuốc gây độc cho tai
• Trẻ bị tổn thương da hoặc vàng da
• Trẻ có cấu trúc sọ mặt bất thường, bao gồm bất thường cấu trúc của tai ngoài, tai giữa và tai trong.
• Trẻ đã biết hoặc nghi ngờ có vấn đề về thần kinh.
• Trẻ trong trạng thái kích động

1.3. Thời điểm sàng lọc

• Có thể thực hiện từ 34 tuần thai đến dưới 6 tháng tuổi
• Trẻ sơ sinh khỏe mạnh
• Sau sinh ít nhất 24 giờ
• Trước khi xuất viện hoặc không quá 1 tháng tuổi.
• EHDI (Early Hearing Detection and Intervention. Hoa kỳ, 2019) đề xuất nỗ lực 1-2-3 tháng (hoàn tất sàng lọc khoảng 1 tháng tuổi, hoàn tất chẩn đoán khoảng 2 tháng tuổi và can thiệp sớm không
• quá 3 tháng tuổi)

1.4. Điều kiện môi trường thực hiện sàng lọc thính lực

• Sàng lọc thính lực có thể được thực hiện ngay trong phòng trẻ hoặc phòng yên tĩnh khi trẻ ngủ hay
• đang nghỉ ngơi yên tĩnh. Không cần thiết phải có phòng cách âm.
• Tốt nhất trẻ nên nên được đặt nằm trong nôi nhựa.

2. Tư vấn trước sàng lọc (PL 2)

• Nội dung trao đổi với cha, mẹ hoặc gia đình của trẻ trước khi sàng lọc
• Đây là phương pháp không đau giúp đánh giá khả năng nghe trên 2 tai của bé. Không đau và không cần lấy máu.
• Tôi sẽ kiểm tra tai của bé xem có bị ứ dịch ối trong tai không, nếu có tôi sẽ dùng tăm bông cỡ nhỏ để làm vệ sinh cho bé trước khi đo để tránh cho kết quả sai.
• Khi đo tôi sẽ đưa đầu dò bằng nhựa mềm vào đầu ống tai của trẻ để đo thính lực, việc này hoàn toàn không gây đau cho bé.
• Máy và kỹ thuật đo OAE (PL 3)

3. Máy đo âm ốc tai (OAEs)

• Máy đo âm ốc tai (OAE: Otoacoustic Emissions) đo phản ứng thần kinh đối với âm thanh dọc theo hệ thống thính giác tới ốc tai (Tế bào lông ngoài của cơ quan Corti của ốc tai). Máy không phát hiện được các trẻ bị điếc do tổn thương sau ốc tai.

3.1.  Cách thức đo đo âm ốc tai (OAE) (Máy GSI Corti)

• Kỹ thuật đo DPOAE
  • 4 dải tần đo: 2, 3, 4, 5 kHz
  • Tiêu chuẩn ĐẠT: 3 tần số ở mức 6 dB SNR (signal-to-noise ratio)
  • Thời gian đo tối đa: 4 giây

• Kỹ thuật đo OAE

• • 6 dải tần đo: 1.5, 2, 2.5, 3, 3.5, 4 kHz
  • Tiêu chuẩn ĐẠT: 3 tần số ở mức 4 dB SNR (signal-to-noise ratio)
  • Thời gian đo tối đa: 64 giây

• Kiểu kích thích

• • Dùng microphone đặt trong ống tai ngoài ghi lại âm thanh phản hồi do tế bào lông ngoài của ốc tai rung lên tạo ra khi đáp ứng với các kích thích âm thanh do máy phát.

• Kết quả

• • Máy tự động xác định ĐẠT hoặc CHƯA ĐẠT

• Độ nhạy và độ đặc hiệu (ASHR, 2017 )

• • Độ nhạy: 50% – 100% (trung bình 75%)
  • Độ đặc hiệu: 71 đến 91,1% (trung bình 80%)
  • Dương tính sai từ 29 đến 8,9% (trung bình 20%)
  • Giá trị dự báo dương khoảng 3,6%
  • Giá trị dự báo âm khoảng 99,7%

4. Tư vấn sau sàng lọc khi đạt (PL 4)

• Nội dung trao đổi với cha, mẹ hoặc gia đình của trẻ SAU sàng lọc, kết quả ĐẠT

• • Xin chúc mừng gia đình, kết quả sàng lọc đạt, tuy nhiên gia đình cần tiếp tục theo dõi khả năng nghe của cháu vì có một số trường hợp không thể phát hiện bằng phương pháp này và một số trường hợp điếc xuất hiện muộn.

5. Tư vấn sau sàng lọc khi chưa đạt (PL 5)

• Hai tai (hoặc một tai trái/phải) của cháu chưa đạt sau khi đã kiểm tra, xin gia đình yên tâm vi trong
• 100 trường hợp như thế này chỉ có khoảng 4 trường hợp có vấn đề thính lực thực sự. Để chắc chắn đề nghị mẹ đem cháu quay lại sau 4 tuần để sàng lọc lần nữa để kiểm tra
• Khi chăm cháu ở nhà xin chú ý khả năng nghe của cháu, xem cháu có giật mình khi nghe tiếng động không.

6. Quy trình vệ sinh nút tai & ống nối máy đo OAE (PL8)

6.1. Lưu ý

• Khi đo OAE xong ống eppendorf đựng nút tai và tube được để vào hộp riêng, tube và nút tai cho vào một hộp riêng

6.2. Tẩy rửa

• Thực hiện hằng ngày, ngay sau khi đo xong
• Rửa ống eppendorf riêng, tube và nút tai riêng
• Làm sạch bằng xà phòng và nước ấm, sau đó để khô
• Ngâm trong dung dịch Isopropyl Alcohol (IPA) 70% trong 5 phút (Cồn Isopropyl 70% giết 99,999% đại đa số vi khuẩn, vi rút và nấm trong vòng khoảng 10-30 giây *). Sau đó lấy ra để khô tự nhiên

6.3. Tiệt trùng

• Cho vào mỗi ống eppendorf 1 tube và 1 nút tai, cho tube vào trước.
• Đóng nắp ống
• Gói tất cả ống eppendorf để đem đi tiệt trùng

Tài liệu tham khảo

• Do số lượng tài liệu tham khảo lớn và tập trung cho từng phần, người dùng có thể truy xuất nguồn tham khảo trên bộ quy trình “Clinical Pathway sàng lọc sơ sinh“.

Ghi chú:

• Văn bản sửa đổi lần thứ 01, thay thế văn bản “Quy trình sàng lọc khiếm thính bằng máy OAE (Đo âm ốc tai)” – Mã VMEC_CM106 phát hành ngày 24/06/2020.

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản.
Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có.
Đường link liên kết Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.

0