Các bệnh tự miễn ở mẹ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tâm thần ở trẻ em
Những bà mẹ mắc 1 trong 5 bệnh tự miễn thường gặp có nguy cơ sinh con mắc các rối loạn tâm thần về sau – theo một nghiên cứu mới trên 2 triệu dân sử dụng dữ liệu sức khoẻ quốc gia.
Heidi Splete
03 tháng 5 năm 2022
Một nghiên cứu mới chỉ ra rằng những đứa trẻ có mẹ mắc một trong năm bệnh tự miễn thường gặp có nguy cơ mắc các rối loạn tâm thần cao hơn đáng kể.
Những nghiên cứu trước đã chỉ ra mối liên hệ giữa các bệnh tự miễn ở cha mẹ và các rối loạn tâm thần cụ thể, chẳng hạn như rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), nhưng hầu hết các nghiên cứu này đều tập trung vào các rối loạn tâm thần cụ thể ở những quần thể tương đối nhỏ. Theo các tác giả, nghiên cứu mới bao gồm dữ liệu về hơn 2 triệu ca sinh, khiến nó trở thành một trong những nghiên cứu lớn nhất từ trước đến nay để đánh giá mối liên hệ này, công bố trên JAMA Network Open .
Những nghiên cứu trước cho thấy có thể có mối tương quan giữa việc mẹ mắc bệnh tự miễn và các rối loạn tâm thần của trẻ, tuy nhiên chúng tương đối “mờ nhạt và rải rác”, gây khó khăn trong việc đánh giá tổng quát về mối tương quan này, theo Fei Li, bác sĩ, đồng tác giả của nghiên cứu, trả lời Medscape Medical News.
Li, thuộc Đại học Y khoa Shanghai Jiao Tong, ở Trung Quốc, và các đồng nghiệp của cô đã xem xét dữ liệu từ một quần thể tại Đan Mạch về gia đình một con với thời gian theo dõi lên đến 38 năm. Các nhà nghiên cứu đã tìm ra mối liên hệ giữa một loạt các bệnh tự miễn ở mẹ được chẩn đoán trước sinh và nguy cơ rối loạn tâm thần ở trẻ em từ thời thơ ấu cho đến khi trưởng thành.
Quần thể nghiên cứu bao gồm 2.254.234 ca sinh và 38.916.359 người-năm. Dữ liệu về sức khỏe tâm thần được thu thập từ Sổ Đăng ký Nghiên cứu Tâm thần Trung ương và Đăng ký Bệnh nhân Quốc gia. Tuổi trung bình của trẻ em tại thời điểm đánh giá là 16,7 tuổi; khoảng một nửa là nam giới.
Tổng số có 50.863 trẻ em (2,26%) được sinh ra từ các bà mẹ đã được chẩn đoán mắc bệnh tự miễn trước khi sinh con.
Trong thời gian theo dõi, 5460 con của bà mẹ mắc bệnh tự miễn và 303.092 con của bà mẹ không mắc bệnh tự miễn được chẩn đoán mắc chứng rối loạn tâm thần (10,73% so với 13,76%), theo các nhà nghiên cứu.
Các nhà nghiên cứu báo cáo rằng, con của những bà mẹ mắc bất kỳ bệnh tự miễn nào. nguy cơ được chẩn đoán mắc chứng rối loạn tâm thần cao hơn đáng kể (tỷ lệ nguy cơ hazard ratio [HR], 1,16), với tỷ lệ mắc bệnh là 9,38 so với 7,91 trên 1000 người-năm.
Vậy nên: Nguy cơ tăng cao vẫn còn tồn tại khi kết quả được phân loại theo hệ cơ quan, bao gồm mô liên kết (HR, 1.24), nội tiết (HR, 1.19), đường tiêu hóa (HR, 1.11), máu (HR, 1.10), thần kinh (HR, 1,17) và da (HR, 1,19).
Năm bệnh tự miễn ở bà mẹ có liên quan đến rối loạn sức khỏe tâm thần phổ biến nhất ở trẻ em là bệnh đái tháo đường type 1 , viêm khớp dạng thấp , lupus ban đỏ hệ thống , bệnh đa xơ cứng và bệnh vẩy nến
Nguy cơ cao nhất đối với con của những bà mẹ mắc bất kỳ bệnh tự miễn nào được quan sát thấy đối với các vấn đề về hệ cơ quan như mê sảng (HR, 1.54), tiếp theo là rối loạn ám ảnh cưỡng chế (HR, 1.42), tâm thần phân liệt (HR, 1.35) và các vấn đề về tâm trạng (HR, 1.12).
Con của những bà mẹ mắc bất kỳ rối loạn tự miễn nào cũng có nguy cơ mắc bệnh tự kỷ (HR, 1,21), thiểu năng trí tuệ (HR, 1,19) và rối loạn tăng động giảm chú ý ADHD (HR, 1,19) tăng lên đáng kể.
Kết quả nghiên cứu đã cung cấp thêm bằng chứng cho thấy việc kích hoạt hệ thống miễn dịch của người mẹ có thể dẫn đến những thay đổi trong não và các vấn đề về hành vi, điều này đã được quan sát thấy trong các nghiên cứu trên động vật, tác giả viết.
Các cơ chế căn bản tiềm ẩn cần được đánh giá thêm bao gồm các yếu tố nguy cơ di truyền, mẹ truyền tự kháng thể sang thai nhi trong thời kỳ mang thai và tăng nguy cơ biến chứng sản khoa, chẳng hạn như sinh non, đối với phụ nữ bị rối loạn tự miễn có thể ảnh hưởng đến sự phát triển tâm thần ở trẻ em.
Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng các kết quả nghiên cứu bị hạn chế bởi một số yếu tố, bao gồm việc thiếu dữ liệu về mức độ nặng của bệnh tự miễn diễn ra trong thai kỳ và ảnh hưởng của nó đối với thai nhi. Các hạn chế khác bao gồm sai lệch về khả năng phát hiện bệnh, thiếu dữ liệu về các rối loạn tâm thần ở tuổi trưởng thành và những thay đổi tiềm ẩn trong tiêu chuẩn chẩn đoán trong quá trình nghiên cứu lâu dài.
Các nhà nghiên cứu cho biết, các kết quả đã được củng cố bằng cách sử dụng cơ sở đăng ký dân cư, cỡ mẫu lớn và đánh giá đồng thời các yếu tố gây nhiễu.
Li trả lời phỏng vấn Medscape Medical News : “Nghiên cứu này có thể giúp đánh giá toàn diện các mối liên quan giữa các rối loạn tự miễn ở người mẹ được chẩn đoán trước khi sinh con và các rối loạn tâm thần của con từ thời thơ ấu đến khi trưởng thành.
Đối với các bác sĩ lâm sàng, Li cho biết, những phát hiện cho thấy rằng con của những bà mẹ mắc bệnh tự miễn có thể được hưởng lợi từ việc theo dõi lâu dài về các rối loạn sức khỏe tâm thần.
Bà nói: “Các nghiên cứu sâu hơn sẽ cung cấp thêm bằng chứng về mối liên hệ cụ thể của các bệnh tự miễn ở mẹ với các rối loạn tâm thần ở con và các nghiên cứu thêm về cơ chế gây bệnh cũng thực sự cần thiết”.
Chú ý
Susan Jay, bác sĩ, trợ giảng nhi khoa tại Đại học Y Wisconsin, Milwaukee, cho biết những nỗ lực trước đây nhằm xác định mối liên quan giữa khả năng tự miễn của người mẹ đã bị cản trở bởi thiết kế nghiên cứu, cỡ mẫu nhỏ và bản tự khai tiền sử bệnh tật – những điều đã được khắc phục trong nghiên cứu mới đây.
Số lượng bệnh nhân lớn cho phép phân tích chi tiết các phân nhóm với các tình trạng và kết quả khác nhau. Một lợi thế khác là sự sẵn có của thông tin xã hội học và lâm sàng, cho phép loại bỏ các yếu tố gây nhiễu, Jay, người không tham gia nghiên cứu, cho biết.
Jay nói thêm: “Sẽ là cần thiết khi theo dõi con của những bà mẹ bị rối loạn tự miễn trước hoặc trong khi mang thai về các vấn đề sức khỏe tâm thần và nếu được xác định trên lâm sàng, để đưa ra các phương án hỗ trợ tâm lý và hành vi phát triển”.
Các tác giả khẳng định không có mối quan hệ tài chính liên quan.
JAMA Netw Open. Ngày 15 tháng 4 năm 2022. Toàn văn
Heidi Splete là một nhà báo Y khoa tự do với 20 năm kinh nghiệm.
Để biết thêm tin tức, hãy theo dõi Medscape trên Facebook , Twitter , Instagram và YouTube .
Tag: Bệnh tự miễn, rối loạn tâm thần, miễn dịch
Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. VinmecDr không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. VinmecDr không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có.
Đường link liên kết
VinmecDr sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc VinmecDr đựợc liên kết với website www.vinmecdr.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.
Nguồn tham khảo: Theo vinmec.com