Hướng dẫn thực hiện quy trình chuyên môn chụp cộng hưởng từ các bó sợi thần kinh sọ não (tractography)
Hướng dẫn thực hiện quy trình chuyên môn chụp cộng hưởng từ các bó sợi thần kinh sọ não (tractography) áp dụng cho các khoa chẩn đoán hình ảnh trong toàn hệ thống Vinmec
Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm Ngày phát hành: 10/06/2020 Ngày hiệu chỉnh: 20/01/2020
Chụp cộng hưởng từ bó sợi thần kinh dựa vào tính chất khuếch tán không đẳng hướng của các phân tử nước dọc theo sợi trục thần kinh thường rất nhanh so với di chuyển theo các hướng khác. Chuỗi xung chụp bó sợi thần kinh là một ứng dụng của chuỗi xung khuếch tán nhằm lập bản đồ dẫn truyền các đường dẫn truyền thần kinh trong không gian ba chiều
Nội dung bài viết
1. Chỉ định và chống chỉ định chụp cộng hưởng từ các bó sợi thần kinh sọ não (tractography)
1.1. Chỉ định
- Trong các bệnh lý u não.
- Các rối chức năng thần kinh trung ương như bại não, rối loạn nhận thức và tâm thần, tăng động giảm chú ý
1.2. Chống chỉ định
- Tuyệt đối: người bệnh mang máy điều hòa nhịp tim, máy chống rung, cấy ghép ốc tai, thiết bị bơm thuốc tự động dưới da, Neurostimulator…; các kẹp phẫu thuật bằng kim loại nội sọ, hốc mắt, mạch máu < 6 tháng; bệnh nặng cần thiết bị hồi sức cạnh người.
- Tương đối: kẹp phẫu thuật bằng kim loại > 6 tháng; người bệnh sợ bóng tối hay cô độc.
2. Chuẩn bị chụp cộng hưởng từ các bó sợi thần kinh sọ não (tractography)
2.1. Người thực hiện
- Bác sĩ chuyên khoa
- Kỹ thuật viên CĐHA.
- Điều dưỡng
2.2. Phương tiện
- Máy chụp cộng hưởng từ 3.0 Tesla
- Phim, máy in phim, hệ thống lưu trữ hình ảnh.
2.3. Thuốc
- Thuốc an thần nếu cần
2.4. Người bệnh
- Người bệnh không cần nhịn ăn
- Có giấy yêu cầu chụp và có hồ sơ bệnh án đầy đủ (nếu cần)
- Người bệnh được giải thích kỹ về quy trình kỹ thuật thực hiện về thời gian, tiếng ồn, yêu cầu nằm yên trong quá trình chụp để phối hợp tốt với thầy thuốc.
- Kiểm tra các chống chỉ định (theo bảng kiểm, và có đầy đủ chữ ký của bệnh nhân, kỹ thuật viên và bác sĩ)
- Người bệnh thay quần áo của phòng chụp CHT và tháo bỏ các vật chống chỉ định
- Kiểm tra bằng dụng cụ quét từ tính lần cuối trước khi đưa bệnh nhân vào phòng máy

3. Các bước tiến hành
3.1. Đặt người bệnh
- Đặt tư thế người bệnh nằm ngửa, thoải mái trên bàn chụp
- Đặt đầu bệnh nhân ngay ngắn vào cuộn đầu (head coil).
- Đeo tai nghe cho bệnh nhân
- Chỉnh bàn cho tia trung tâm ngay điểm gian mày
- Di chuyển bàn chụp vào khoang máy
3.2. Kỹ thuật
- Chụp hình định vị 3 mặt phẳng
- Thực hiện các chuỗi xung cơ bản
- 3D T1 Silent.
- T2 FSE Axial
- T2 FSE Flair Axial
- T2* Axial
- DWI Axial
- Thực hiện chuỗi xung chụp bó sợi thần kinh
- DTI Axial.
4. Nhận định kết quả
- Hình ảnh thấy rõ cấu trúc giải phẫu, các tổn thương nếu có của sọ não và các bó sợi thần kinh.

5. Tai biến và xử trí
- Sợ hãi, kích động: động viên người bệnh, có thể cho thuốc an thần với sự theo dõi của bác sỹ gây mê.
- Tai biến liên quan đối quang từ: quy trình chẩn đoán và xử trí tai biến đối quang.
Tài liệu tham khảo:
- Theo quyết định 25/QĐ – BYT ngày 03/01/2013, quy trình 86: “Chụp CHT các bó sợi thần kinh”
Từ viết tắt:
- CHT: Cộng hưởng từ
- CĐHA: Chẩn đoán hình ảnh
Ghi chú:
- Đây là văn bản phát hành lần đầu.
Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.