Bản tin Dược lâm sàng: Cập nhật khuyến cáo của GINA về điều trị hen cho người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên, số 10.2020
Bản tin dược lâm sàng số 10 về cập nhật khuyến cáo của GINA về điều trị hen cho người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên áp dụng cho bộ phận Dược lâm sàng
Tác giả: Phan Quỳnh Lan, Đỗ Thanh Hải
Ngày phát hành: 10/2020
- Khuyến cáo của GINA về điều trị hen cho người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên
- Theo khuyến cáo của GINA (Global Initiative for Asthma – Tổ chức phòng chống hen toàn cầu) năm 2018, thuốc cắt cơn đầu tay cho nhóm bệnh nhân hen nhẹ (Bậc 1, 2) là thuốc giãn phế quản tác dụng ngắn (SABA) như Salbutamol. Thuốc corticoid dạng hít (ICS) để ngừa cơn kịch phát thường được chỉ định cho bệnh nhân hen bậc 2 trở lên. Tuy nhiên, năm 2019, GINA đã có những thay đổi trong hướng dẫn điều trị hen nhẹ ở người lớn và trẻ từ 12 tuổi trở lên như sau:
Với bệnh nhân hen nhẹ: Không khuyến cáo dùng SABA đơn độc. Bệnh nhân nên được điều trị bằng liệu pháp chứa ICS (ICS-formoterol* PRN hoặc liều thấp ICS mỗi ngày) để kiểm soát triệu chứng và dự phòng cơn hen kịch phát. |
- Lý do thay đổi: Nhiều nghiên cứu gần đây đã chỉ ra bệnh nhân hen nhẹ vẫn có nguy cơ gặp cơn kịch phát nặng, thậm chí đe dọa tính mạng 1. Bên cạnh đó, nhiều bệnh nhân hen được chỉ định ICS lại ít tuân thủ sử dụng thuốc này vì nghĩ rằng dùng thuốc cắt cơn giúp giảm triệu chứng nhanh, đồng nghĩa là hen “đã được kiểm soát”3. Do đó, GINA 2019 đưa ra khuyến cáo nên khởi đầu ICS càng sớm càng tốt cho bệnh nhân ngay sau khi được chẩn đoán hen, bao gồm cả đối tượng hen nhẹ nhờ hiệu quả cải thiện chức năng phổi và dự phòng cơn kịch phát. Hướng dẫn đưa ra thay đổi trong lựa chọn thuốc cắt cơn và kiểm soát hen ưu tiên cho bệnh nhân bậc 1 và bậc 2 cụ thể như sau 2:
Khuyến cáo | GINA 2018 | GINA 2019 | ||
Hen bậc 1 | Hen bậc 2 | Hen bậc 1 | Hen bậc 2 | |
Thuốc kiểm soát ưu tiên | Không khuyến cáo dùng | Liều thấp ICS | Liều thấp ICS formoterol PRN | Liều thấp ICS-formoterol PRN hoặc Liều thấp ICS mỗi ngày |
Thuốc cắt cơn ưu tiên | SABA | Liều thấp ICS-formoterol PRN | ||
Các biệt dược tương ứng hiện có ở Vinmec: • SABA: Salbutamol (Ventolin®Inh 100mcg, Ventolin® Nebules 2.5mg, 5mg) • ICS: Fluticason (Flixotide® Evohaler 125mcg) – liều thấp:100-250 mcg; Budesonide (Pulmicort® 500mcg/2ml) • ICS-formoterol: Budesonide-formoterol (Symbicort® Turbuhaler 160/4.5 mcg, Symbicort® Rapihaler 160/4.5 mcg) – liều thấp budesonid trong bình hít bột khô và bình xịt định liều: 200-400mcg. |
2. Nền tảng của các thay đổi trong khuyến cáo GINA 2019 là:
- Nguy cơ liên quan sử dụng SABA quá mức và thường xuyên:
- Tăng phản ứng dị ứng và tăng viêm đường hô hấp
- Sử dụng ≥ 3 ống/năm (trung bình 1.7 nhát/ngày) có liên quan đến tăng nguy cơ nhập cấp cứu do cơn hen kịch phát 4
- Sử dụng ≥ 12 ống/năm có liên quan đến tăng nguy cơ tử vong liên quan đến hen.
- Hiệu quả của phối hợp ICS-formoterol PRN trong kiểm soát triệu chứng và giảm cơn kịch phát hen ở BN hen bậc 1,2 được chứng minh qua các nghiên cứu sau:
- Nghiên cứu SYGMA 1 5, tiến hành trên hơn 3800 BN hen nhẹ, phân ngẫu nhiên vào 3 nhóm: Nhóm SABA dùng khi cần , nhóm ICS-formoterol dùng khi cần (Budesonide-formoterol 200/6mcg) và nhóm ICS duy trì (Budesonide 200mcg x 2 lần/ngày + terbutalin 0.5mg dùng khi cần), so sánh hiệu quả kiểm soát cơn hen sau 52 tuần điều trị. Kết quả cho thấy nhóm bệnh nhân dùng budesonide-formoterol dùng khi cần:
- Giảm 2/3 tỉ lệ bệnh nhân gặp cơn hen kịch phát so với nhóm dùng SABA đơn trị.
⮚Tỷ lệ bệnh nhân gặp cơn hen kịch phát tương đương với nhóm dùng ICS duy trì.
⮚Kiểm soát triệu chứng hen vượt trội hơn nhóm dùng SABA đơn trị.
⮚Liều ICS cần trung bình mỗi ngày < 20% so với nhóm dùng ICS duy trì.
⮚Nghiên cứu Novel START 5: Thử nghiệm lâm sàng, nhãn mở, phân nhóm ngẫu nhiên gồm 670 bệnh nhân hen nhẹ vào 3 nhóm: Nhóm salbutamol dùng khi cần, nhóm budesonide-formoterol dùng khi cần và nhóm budesonide duy trì. Kết quả cho thấy budesonide-formoterol PRN giúp ngừa cơn kịch phát hen tốt hơn so với nhóm dùng salbutamol PRN.
Danh mục viết tắt:
- SABA – Short Acting Beta Agonist: Thuốc kích thích beta 2 tác dụng ngắn
- ICS – Inhaled corticosteroid: Corticosteroid dạng hít
- PRN – Dùng thuốc khi cần
Tài liệu tham khảo:
- Dusser D, Montani D, Chanez P, et al. Mild asthma: An expert review on epidemiology, clinical characteristics and treatment recommendations. Allergy. 2007 Jun;62(6):591-604. doi: 10.1111/j.1398- 9995.2007.01394.x. Erratum in: Allergy. 2007 Aug;62(8):968. de Lara, M T [corrected to Tunon de Lara, M]. PMID: 17508962.
- 2019 GINA Report, Global Strategy for Asthma Management and Prevention.
- Bårnes CB, Ulrik CS. Asthma and adherence to inhaled corticosteroids: current status and future perspectives. Respir Care. 2015;60(3):455-468. doi:10.4187/respcare.03200.
- O’Byrne PM, FitzGerald JM, Bateman ED, et al. Inhaled Combined Budesonide-Formoterol as Needed in Mild Asthma. N Engl J Med. 2018;378(20):1865-1876. doi:10.1056/NEJMoa1715274.
- Beasley, Richard et al. “Controlled Trial of Budesonide-Formoterol as Needed for Mild Asthma.” The New England journal of medicine vol. 380,21 (2019): 2020-2030. doi:10.1056/NEJMoa1901963.
Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản.
Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có.
Đường link liên kết: Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó