Viêm kết mạc dị ứng: nguyên nhân, triệu chứng, điều trị
Viêm kết mạc dị ứng là một bệnh lý phổ biến trong mắt, xuất hiện khi kết mạc – màng nhạy cảm bao quanh mắt – phản ứng quá mức với các chất gây dị ứng. Đây là một tình trạng gây khó chịu và có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của người mắc bệnh.
1. Nguyên nhân
Nội dung bài viết
Viêm kết mạc dị ứng thường do nhiều yếu tố tác động và nguyên nhân gây bệnh được phân chia thành các nhóm như sau:
- Dị ứng tiếp xúc: Nguyên nhân chính của viêm kết mạc dị ứng là tiếp xúc với các chất gây dị ứng. Đây có thể là phấn hoa, phấn hoặc lông động vật, phấn mịn từ động vật như mèo, chó, côn trùng hoặc hóa chất như phấn son, mỹ phẩm hay thuốc nhuộm mắt.
- Dị ứng mùa hoặc môi trường: Một số người có thể phản ứng dị ứng với các yếu tố trong môi trường như bụi, vi khuẩn, hóa chất trong không khí hoặc thay đổi thời tiết. Viêm kết mạc dị ứng do môi trường thường có xu hướng gia tăng vào mùa xuân hoặc mùa hè.
- Di truyền: Yếu tố di truyền có thể đóng vai trò trong viêm kết mạc dị ứng. Nếu một trong hai cha mẹ mắc bệnh, khả năng con cái bị viêm kết mạc dị ứng cũng tăng lên.

2. Triệu chứng
Triệu chứng của viêm kết mạc dị ứng có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ và loại dị ứng. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến của bệnh viêm kết mạc dị ứng:
- Ngứa và cảm giác kích ứng: Đây là triệu chứng chính của viêm kết mạc dị ứng. Bệnh nhân có thể cảm thấy ngứa trong và xung quanh mắt, và muốn cào hoặc cọ mắt liên tục để giảm khó chịu.
- Mắt đỏ và sưng: Kết mạc (màng mỏng bao quanh mắt) trở nên đỏ và sưng do viêm nhiễm. Mắt có thể có màu hồng hoặc đỏ sậm, đặc biệt là ở khu vực gần nối mắt.
- Tiết nước mắt và nhầy mắt: Viêm kết mạc dị ứng thường đi kèm với sự tăng tiết nước mắt và nhầy mắt. Bệnh nhân có thể thấy mắt luôn ướt hoặc cảm thấy nhờn.
- Kính trong mắt: Mắt có thể tạo ra một lớp mờ hoặc kính trong do sự tăng tiết của dịch nhầy và dịch tiết.
- Cảm giác mệt mỏi mắt: Mắt có thể cảm thấy mệt mỏi và khó chịu sau một thời gian dài sử dụng, đặc biệt khi làm việc với máy tính hoặc đọc sách.
- Quặn mắt và chảy nước mắt: Triệu chứng này thường xảy ra khi mắt phản ứng với các chất gây dị ứng, dẫn đến co bóp cơ mắt và chảy nước mắt.
- Nổi mẩn xung quanh mắt: Một số người có thể phát triển nổi mẩn hoặc vết sưng xung quanh mắt, đặc biệt khi tiếp xúc với các chất gây dị ứng.
Nếu bệnh nhân gặp bất kỳ triệu chứng trên và nghi ngờ mình mắc viêm kết mạc dị ứng, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và nhận được sự tư vấn và điều trị phù hợp.

3. Điều trị
Viêm kết mạc dị ứng có thể được điều trị thông qua một số phương pháp và liệu pháp khác nhau, tùy thuộc vào mức độ và triệu chứng của bệnh. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến cho viêm kết mạc dị ứng:
- Tránh tiếp xúc với chất gây dị ứng: Nếu bệnh nhân đã xác định được chất gây dị ứng cụ thể, hãy cố gắng tránh tiếp xúc với nó. Ví dụ, nếu bệnh nhân phản ứng với phấn hoa, hãy cố gắng tránh ra ngoài vào những ngày có mức phấn hoa cao. Nếu bệnh nhân bị dị ứng với mỹ phẩm, hãy chọn các sản phẩm không chứa các chất gây dị ứng.
- Thuốc kháng histamine: Các loại thuốc kháng histamine có thể được sử dụng để giảm ngứa và cảm giác kích ứng trong mắt. Các loại thuốc này có sẵn dưới dạng giọt mắt, viên nén hoặc kem mắt và có thể được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.
- Thuốc giảm viêm: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thuốc giảm viêm như corticosteroid để giảm sưng và viêm kết mạc. Tuy nhiên, việc sử dụng corticosteroid trong mắt cần được theo dõi chặt chẽ bởi một chuyên gia y tế để tránh các tác dụng phụ có thể xảy ra.
- Giọt mắt chống dị ứng: Giọt mắt chống dị ứng, như giọt mắt kháng histamine hoặc giọt mắt chống viêm, có thể giúp giảm triệu chứng viêm kết mạc dị ứng. Những loại thuốc này giúp kiểm soát sự phóng histamine và phản ứng viêm trong mắt.
- Áp lực mắt: Áp lực mắt có thể giúp giảm ngứa và sưng mắt. Bệnh nhân có thể thực hiện bằng cách đặt một miếng lạnh hoặc nóng (theo ý muốn) lên mắt hoặc sử dụng các bộ làm lạnh mắt.
- Thiết bị che mắt: Đối với những người có triệu chứng nghiêm trọng, một thiết bị che mắt có thể được sử dụng để bảo vệ mắt khỏi tiếp xúc với các chất gây dị ứng. Thiết bị này giúp ngăn chặn việc tiếp xúc trực tiếp giữa mắt và chất gây dị ứng trong môi trường xung quanh.
- Kháng dị ứng tiếp xúc: Đối với viêm kết mạc dị ứng do tiếp xúc với chất gây dị ứng như phấn hoa hay phấn mịn từ động vật, việc sử dụng khẩu trang hoặc bình phun nước muối sinh lý để rửa mắt sau khi tiếp xúc có thể giúp giảm triệu chứng.
- Gói lạnh: Đặt gói lạnh hoặc khăn ướt lạnh lên mắt có thể giúp giảm sưng và làm dịu cảm giác ngứa.
- Điều chỉnh môi trường: Giữ môi trường xung quanh mắt sạch sẽ và thoáng mát có thể giảm triệu chứng viêm kết mạc dị ứng. Hạn chế tiếp xúc với bụi, khói, hóa chất hoặc chất gây kích ứng khác trong môi trường.
- Tư vấn dinh dưỡng: Cải thiện dinh dưỡng và tăng cường hệ miễn dịch có thể giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây dị ứng. Hãy tìm cách bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết, chẳng hạn như vitamin C và E, beta-carotene và omega-3 bằng cách ăn thực phẩm giàu chất chống oxy hóa và chất chống viêm.
Ngoài ra, nếu bệnh nhân bị viêm kết mạc dị ứng, việc khám mắt là rất cần thiết để xác định mức độ và tần suất của triệu chứng, từ đó có phương án điều trị phù hợp. Nếu bệnh nhân phát hiện các triệu chứng như đỏ, sưng, ngứa mắt, chảy nước mắt hoặc khó chịu, hãy đến gặp bác sĩ ngay để được khám và điều trị đúng cách. Việc phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp giảm nguy cơ phát sinh biến chứng và bảo vệ sức khỏe mắt của bệnh nhân.
Tài liệu tham khảo:
- Bài giảng lâm sàng – Trường Đại học Kỹ thuật Y Dược Đà Nẵng.
- Allergic Conjunctivitis – Healthline
- Allergic Conjunctivitis – MedicalNewsToday