Thang điểm HAS-BLED trong đánh giá nguy cơ xuất huyết
Thang điểm HAS-BLED là một công cụ đánh giá nguy cơ xuất huyết đơn giản, dễ sử dụng . Việc sử dụng thang điểm HAS-BLED trong quá trình chẩn đoán và điều trị các bệnh nhân sử dụng thuốc chống đông có thể giúp cải thiện quá trình điều trị và giảm thiểu nguy cơ xuất huyết.
1. Giới thiệu về thang điểm HAS-BLED trong đánh giá nguy cơ xuất huyết
Nội dung bài viết
Thang điểm HAS-BLED được sử dụng trong lâm sàng để đánh giá nguy cơ xuất huyết ở bệnh nhân có bệnh tim mạch và đang sử dụng thuốc chống đông máu. Thuốc chống đông máu được sử dụng để ngăn ngừa hình thành cục máu đông trong mạch máu và giảm nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc chống đông máu cũng có thể tăng nguy cơ xuất huyết ở một số bệnh nhân. Do đó, việc đánh giá nguy cơ xuất huyết là rất cần thiết.
2. Các yếu tố nguy cơ và cách tính thang điểm HAS-BLED
| YẾU TỐ NGUY CƠ | ĐIỂM |
H | Huyết áp không kiểm soát > 160mmHg | 1 |
A | Lọc thận , cấy ghép , creatinin >200mcmol/l, xơ gan bilibrubin > x2 giới hạn bình thường trên , AST / ALT/ALP> x3 giới hạn bình thường trên | 1 điểm cho mỗi bất thường |
S | TIA , tiền sử đột quỵ xuất huyết | 1 |
B | tiền sử xuất huyết nặng , hoặc thiếu máu nặng, giảm tiểu cầu nghiêm trọng | 1 |
L | INR không ổn định , tổng thời gian trong điều trị < 60% ở bệnh nhân dùng kháng vitamin K | 1 |
E | bệnh nhân cao tuổi > 60 tuổi hoặc sức khỏe kém | 1 |
D | Sử dụng đồng thời thuốc kháng tiểu cầu, thuốc kháng viêm non steroid, uống > 14 đơn vị cồn / tuần | 1 |
Điểm số càng cao thì nguy cơ xuất huyết càng cao. Cụ thể, mức độ nguy cơ xuất huyết được phân loại như sau:
Các mức nguy cơ xuất huyết trong thang điểm HAS-BLED được phân loại thành 3 mức độ, bao gồm:
- Nguy cơ xuất huyết thấp (điểm số ≤ 1): Bệnh nhân có nguy cơ xuất huyết thấp, tức là điểm số của họ trên thang điểm HAS-BLED là thấp, và có thể sử dụng thuốc chống đông một cách an toàn. Tuy nhiên, bệnh nhân này cũng cần được theo dõi chặt chẽ để đảm bảo an toàn khi sử dụng thuốc chống đông.
- Nguy cơ xuất huyết trung bình (điểm số 2-3): Bệnh nhân có nguy cơ xuất huyết trung bình, tức là điểm số của họ trên thang điểm HAS-BLED là trung bình. Trong trường hợp này, cần theo dõi bệnh nhân chặt chẽ hơn và đưa ra quyết định sử dụng thuốc chống đông dựa trên từng trường hợp cụ thể.
- Nguy cơ xuất huyết cao (điểm số ≥ 4): Bệnh nhân có nguy cơ xuất huyết cao, tức là điểm số của họ trên thang điểm HAS-BLED là cao. Những bệnh nhân này có nguy cơ cao hơn để xuất huyết khi sử dụng thuốc chống đông. Do đó, cần xem xét các phương pháp điều trị khác và hạn chế sử dụng thuốc chống đông.
3. Ứng dụng của thang điểm HAS-BLED trong lâm sàng
3.1 Ứng dụng thang điểm HAS-BLED trong giảm nguy cơ xuất huyết
Đánh giá nguy cơ xuất huyết: Thang điểm HAS-BLED được sử dụng để đánh giá nguy cơ xuất huyết ở bệnh nhân đang sử dụng thuốc chống đông máu.
Điều chỉnh liều thuốc: Khi bệnh nhân có nguy cơ xuất huyết cao, điều chỉnh liều thuốc chống đông hoặc sử dụng các thuốc khác để giảm nguy cơ xuất huyết.
Điều trị phù hợp: Dựa trên điểm số trên thang điểm HAS-BLED sử dụng thuốc chống đông ít ảnh hưởng đến hệ thống đông máu: Các thuốc chống đông như apixaban và dabigatran có tác dụng chống đông nhưng ít tác động đến hệ thống đông máu, giảm nguy cơ xuất huyết so với thuốc warfarin.
Giảm các yếu tố nguy cơ: Các yếu tố như huyết áp cao, đường huyết không ổn định, hút thuốc và tình trạng thận hoặc gan bất thường có thể tăng nguy cơ xuất huyết. Bệnh nhân có điểm số cao trên thang điểm HAS-BLED cần được kiểm tra các yếu tố nguy cơ này và tiến hành điều trị để giảm nguy cơ xuất huyết.
Theo dõi và giám sát: Bệnh nhân có điểm số cao trên thang điểm HAS-BLED cần được theo dõi và giám sát chặt chẽ hơn khi sử dụng thuốc chống đông để phát hiện và điều trị kịp thời các biến chứng có thể xảy ra.
3.2 Những hạn chế của thang điểm HAS-BLED
Thang điểm HAS-BLED là một công cụ hữu ích trong lâm sàng để đánh giá nguy cơ xuất huyết ở bệnh nhân đang sử dụng thuốc chống đông máu, nhưng nó cũng có một số điểm yếu hoặc hạn chế nhất định:
- Thang điểm HAS-BLED không phù hợp cho tất cả các bệnh nhân sử dụng thuốc chống đông máu. Nó chỉ áp dụng cho bệnh nhân có bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim, rung nhĩ hoặc van tim bị khuyết và đang sử dụng thuốc chống đông.
- Thang điểm HAS-BLED không đánh giá tất cả các yếu tố liên quan đến nguy cơ xuất huyết. Một số yếu tố khác như sử dụng thuốc khác, chấn thương, hoạt động thể thao và tình trạng chức năng thận có thể cũng ảnh hưởng đến nguy cơ xuất huyết.
- Thang điểm HAS-BLED chỉ đánh giá nguy cơ xuất huyết trong vòng 1 năm. Những biến động ngắn hạn trong nguy cơ xuất huyết có thể bị bỏ qua.
- Thang điểm HAS-BLED không đánh giá tác dụng của thuốc chống đông trong ngăn ngừa các biến chứng khác như đột quỵ và nhồi máu cơ tim.
- Thang điểm HAS-BLED không đánh giá tác động của các yếu tố tác động đến chức năng đông máu
Tóm lại , thang điểm HAS-BLED là một công cụ đánh giá rủi ro xuất huyết ở bệnh nhân sử dụng thuốc chống đông máu. Công cụ này được sử dụng trong điều trị các bệnh nhân bị rối loạn đông máu như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, phổi huyết, và các bệnh tim mạch khác. Cần lưu ý rằng thang điểm HAS-BLED chỉ là một công cụ hỗ trợ và không thể thay thế cho sự đánh giá trên lâm sàng . Việc sử dụng thuốc chống đông máu cần tuân thủ các hướng dẫn và liều lượng được chỉ định để giảm thiểu rủi ro xuất huyết và tăng hiệu quả điều trị.
Xem thêm: Chỉ điểm mới trong tiên lượng chức năng tim sau nhồi máu cơ tim cấp: Periostin