Hướng dẫn chụp X-quang Hirtz

• Người thẩm định: Nguyễn Tường Vân
• Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm
• Ngày phát hành: 10/06/2020                            Ngày hiệu chỉnh: 20/01/2020

1. Đại cương

• Là kỹ thuật nhằm đánh giá xương vùng sọ mặt trong các trường hợp chấn thương đặc biệt là xương gò má, khảo sát hệ thống xoang trong bệnh lý về xoang.

2. Chỉ định và chống chỉ định chụp X-quang Hirtz

2.1. Chỉ định

• Khảo sát hệ thống xoang trong các bệnh lý về mũi xoang
• Chấn thương, vết thương vùng sọ mặt khảo sát hệ thống xương, đặc biệt là xương gò má

2.2. Chống chỉ định

• Không có chống chỉ định tuyệt đối.
• Chống chỉ định tương đối: Phụ nữ có thai
• Bệnh nhân chấn thương sọ não, hàm mặt mà có nghi ngờ chấn thương cột sống cổ

3. Chuẩn bị

3.1. Người thực hiện

• Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh
• Kỹ thuật viên Chẩn đoán hình ảnh

3.2. Dụng cụ

• Máy X-quang kỹ thuật số chuyên dụng tấm cảm biến kỹ thuật số.
• Tấm cảm biến kỹ thuật số.
• Áo chì, cổ chì, kính chì.

4. Người bệnh

• Kiểm tra thông tin người bệnh (Đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh…)
• Kiểm tra tình trạng mang thai của người bệnh, nếu có nghi ngờ thì hướng dẫn người bệnh đi làm test kiểm tra hoặc siêu âm để chắc chắn.
• Tháo bỏ khuyên tai, vòng cổ, kẹp tóc, kính, búi tóc… nếu có.
• Giải thích quy trình chụp cho bệnh nhân.

5. Kỹ thuật

• Tư thế bệnh nhân

• • Bệnh nhân nằm ngửa trên bàn chụp với bình diện giữa của thân mình nằm ngay đường giữa bàn, hai cánh tay duỗi ra đặt ở vị trí thuận lợi, hai đầu gối gập lại, đặt gối mềm dưới vai và cổ bệnh nhân, điều chỉnh hai vai để chúng nằm trên một bình diện ngang và nằm sát với mép bàn.
  • Bệnh nhân ngả ra sau đến mức tối đa, đặt Cassette ngay trên đỉnh đầu bệnh nhân, điều chỉnh đầu bệnh nhân sao cho đường nối giữa bờ dưới hốc mắt – lỗ tai (IOML) càng gần song song

• Tia trung tâm

• • Trong trường hợp chấn thương, để khảo sát rõ hơn cung gò má 2 bên thì tia trung tâm xuyên qua trung điểm của đường thẳng nối liền hai cung gò má và thẳng góc với đường IOML tại một điểm sau đuôi mắt ngoài 2,5cm.

• Thông số kỹ thuật:

• • 70KV, 20mAs trong khảo sát xoang
  • 65KV, 15 mAs trong khảo sát cung gò má
  • Khoảng cách 60-80cm
  • Có lưới chống mờ
  • Khu trú chùm tia.

• Chú ý:

• • Đặt dấu R hoặc L trên phim, có che chắn
  • Có thể chụp X quang Hirtz với tư thế bệnh nhân ngồi
  • Có thể chụp X quang Hirtz với tư thế bệnh nhân ngồi

6. Đánh giá hình ảnh

• Xương hàm dưới tách ra khỏi bờ trước xương trán 1-1,5cm. bình diện của đầu cân xứng qua
• Thấy được xoang sàng, xoang bướm, cung gò má hai bên.

7. Chuyển ảnh lên hệ thống PACS

Lựa chọn các ảnh đạt tiêu chuẩn và chuyển toàn bộ lên hệ thống

8. In phim

In 1 phim kích thước 20 x 25cm

9. Vệ sinh

Vệ sinh phòng chụp, máy chụp và các dụng cụ

10. Ghi hồ sơ bệnh án

Ghi nhận đã thực hiện trên phiếu chụp.

11. Tai biến và xử trí

• Không có tai biến kỹ thuật. Một số sai sót có thể phải thực hiện lại kỹ thuật như bệnh nhân không giữ bất động trong quá trình chụp phim, không bộc lộ rõ hình ảnh cần thiết.

Tài liệu tham khảo

• PGS.TS. Phạm Minh Thông, 2012. Kỹ thuật chụp X-quang, Hà Nội: Nhà xuất bản y học Hà Nội.
• A.S. Whitley, C.Sloane, G.Hoadley, A.D.Moore, C.W.Assop, 2005. Clark’s positioning in radiography. London: Hodder Arnold

Từ viết tắt: 

• PACS: Picture archiving and communication system
• IOML: Infraorbitomeatal line

Ghi chú:

• Đây là văn bản phát hành lần đầu

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết: Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó

0