Bản tin Dược lâm sàng: Ticagrelor, Clopidogrel với nguy cơ biến cố mạch vành, chảy máu nghiêm trọng và khó thở, số 02.2020

Tác giả: Phan Quỳnh Lan, Đỗ Thanh Hải

Ngày phát hành: 27/7/2016

1. Thông tin bổ sung về hiệu quả và an toàn của ticagrelor và clopidogrel ở người bệnh hội chứng vành cấp có can thiệp động mạch vành qua da. 

• Năm 2009, thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng PLATO được công bố, theo đó ticagrelor làm giảm 16% nguy cơ biến cố mạch vành và 22% nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân ở bệnh nhân nhồi máu cơ tim so với clopidogrel. Bên cạnh đó, nhóm bệnh nhân sử dụng ticagrelor có tăng 19% nguy cơ chảy máu lớn không do phẫu thuật bắc cầu nối chủ vành và tăng nguy cơ khó thở nhẹ và thoáng qua (7,8% lên 13,8%).1 Thử nghiệm lớn này góp phần làm thay đổi khuyến cáo thuốc kháng kết tập tiểu trong nhiều hướng dẫn điều trị hội chứng vành cấp lớn trên thế giới theo hướng ưu tiên ticagrelor hơn so với clopidogrel.2,3   

Đầu tháng 1 năm 2020, tạp chí JAMA đăng  tải một nghiên cứu thuần tập được thực  hiện bởi Turgeon và cộng sự nhằm bổ sung thêm bằng chứng về tính hiệu quả và an  toàn của hai thuốc này trên thực hành lâm  sàng.4  Nghiên cứu thực hiện trên những người bệnh nhồi máu cơ tim xuất viện sau khi can  thiệp động mạch vành qua da và được kê ticagrelor hoặc clopidogrel ở Canada từ năm 2012 đến năm 2016.
	Hình 1. Mô tả nghiên cứu của Turgeon và cộng sự
Sau khi hiệu chỉnh để đảm bảo hai nhóm nghiên cứu là tương đồng về các đặc điểm tuổi, giới, các yếu tố nguy cơ cũng như mức độ tuân thủ của người bệnh, nghiên cứu chỉ ra việc sử dụng ticagrelor không làm giảm nguy cơ biến cố mạch vành lớn so với clopidogrel (AHR 0,97; 95% CI 0,85-1,10) nhưng làm tăng gấp rưỡi nguy cơ chảy máu (AHR 1,51; 95%CI 1,29- 1,78). Trong đó, nguy cơ chảy máu tiêu hóa có thể tăng lên gấp đôi (AHR 2,02; 95%CI 1,52- 2,68). Nguy cơ khó thở khiến người bệnh Nghiên cứu cũng cho thấy nhóm bệnh nhân tuân thủ sử dụng các thuốc thuộc nhóm kháng kết tập tiểu cầu nhóm ức chế P2Y₁₂ có nguy cơ biến cố mạch vành nghiêm trọng thấp hơn 21% (AHR 0,79; 95% CI 0,69-0,90) so với nhóm tuân thủ kém, bất kể người bệnh sử dụng ticagrelor hay clopidogrel.

• Cùng với nghiên cứu PLATO, nghiên cứu của nhóm Turgeon đã góp phần bổ sung thêm thông tin về hiệu quả và an toàn của ticagrelor và clopidogrel trên người bệnh hội chứng vành cấp có can thiệp mạch vành qua da. Hai nghiên cứu đều cho thấy nguy cơ chảy máu và khó thở cao hơn trên người bệnh được sử dụng ticagrelor, tuy nhiên nghiên cứu của nhóm Turgeon không chỉ ra hiệu quả làm giảm biến cố mạch vành lớn của ticagrelor so với clopidogrel như kết quả của nghiên cứu PLATO. Ngoài loại hình nghiên cứu khác nhau, nguyên nhân có thể do nghiên cứu của Turgeon sử dụng chủ yếu stent thế hệ mới thay cho stent kim loại, stent thế hệ 1, và nghiên cứu này chỉ ghi nhận các biến cố trong giai đoạn sau xuất viện điều trị ngoại trú chứ không bao gồm biến cố xảy ra trong bệnh viện như trong nghiên cứu PLATO. 

2. Kết luận: 

• Dù các hướng dẫn điều trị hiện nay đang ưu tiên ticagrelor hơn so với clopidogrel cho bệnh nhân nhồi máu cơ tim, việc áp dụng linh hoạt các khuyến cáo trong thực hành có thể tối ưu hóa hiệu quả và hạn chế các tác dụng không mong muốn của thuốc kháng kết tập tiểu cầu. Ticagrelor nên được đặc biệt thận trọng ở người bệnh có nguy cơ chảy máu cao, đặt stent phủ thuốc thế hệ hai, đặc biệt là những người bệnh mà triệu chứng khó thở có thể ảnh hưởng xấu tới chất lượng cuộc sống (Ví dụ: Người bệnh già yếu, mắc kèm COPD…). Kết quả của nghiên cứu cũng gợi ý rằng tuân thủ điều trị có ý nghĩa rất quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu quả điều trị. 

Tài liệu tham khảo 

1. Wallentin, L., Becker, R. C., Budaj, A., Cannon, C. P., Emanuelsson, H., Held, C., … & Mahaffey, K. W. (2009). Ticagrelor versus clopidogrel in patients with acute coronary syndromes. New England Journal of Medicine, 361(11), 1045-1057. 
2. Levine, G. N., Bates, E. R., Bittl, J. A., Brindis, R. G., Fihn, S. D., Fleisher, L. A., … & Mehran, R. (2016). 2016 ACC/AHA guideline focused update on duration of dual antiplatelet therapy in patients with coronary artery disease: a report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines. Journal of the American College of Cardiology, 68(10), 1082-1115. 
3. Mehta, S. R., Bainey, K. R., Cantor, W. J., Lordkipanidzé, M., Marquis-Gravel, G., Robinson, S. D., … & Ackman, M. L. (2018). 2018 Canadian Cardiovascular Society/Canadian Association of Interventional Cardiology focused update of the guidelines for the use of antiplatelet therapy. Canadian Journal of Cardiology, 34(3), 214-233. 
4. Turgeon, R. D., Koshman, S. L., Youngson, E., Har, B., Wilton, S. B., James, M. T., & Graham, M. M. (2020). Association of Ticagrelor vs Clopidogrel With Major Adverse Coronary Events in Patients With Acute Coronary Syndrome Undergoing Percutaneous Coronary Intervention. JAMA internal medicine.

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản.

Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có.

Đường link liên kết: Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó

0