Hoạt động thể chất trong điều trị rối loạn lipid máu 

1. Tác động của hoạt động thể chất đến lipid máu

Hoạt động thể chất đều đặn có thể giúp giảm mức cholesterol LDL-C và triglyceride, đồng thời tăng mức cholesterol HDL-C trong cơ thể. Khi bạn vận động, cơ thể tiêu thụ năng lượng, góp phần giảm mỡ cơ thể và giảm mức triglyceride trong máu. Đồng thời, nó cũng tăng cường sự tuần hoàn máu và tăng cường hoạt động của gan trong việc loại bỏ cholesterol dư thừa.

• Giảm cholesterol mật độ thấp LDL-C: Hoạt động thể chất đều đặn giúp giảm mức cholesterol xấu trong máu. Khi vận động, cơ thể tiêu thụ năng lượng và sử dụng mỡ dư thừa trong máu, từ đó giảm mức LDL. Điều này giảm nguy cơ bị mảng bám trong mạch máu và cải thiện sức khỏe tim mạch.
• Tăng cholesterol mật độ cao HDL-C: Hoạt động thể chất cải thiện mức độ cholesterol tốt trong máu. Cholesterol HDL có tác dụng làm sạch mỡ và xúc tác loại bỏ mỡ dư thừa trong hệ thống mạch máu. Vận động thể chất đều đặn tăng cường sản xuất và hoạt động của cholesterol HDL, giúp bảo vệ tim mạch.
• Giảm triglyceride: Hoạt động thể chất có khả năng giảm mức triglyceride trong máu. Khi bạn vận động, cơ thể sử dụng triglyceride làm nguồn năng lượng. Điều này giảm mức triglyceride và giúp điều chỉnh sự cân bằng lipid trong cơ thể.
• Cải thiện tuần hoàn máu: Hoạt động thể chất đều đặn tăng cường tuần hoàn máu, giúp cung cấp dưỡng chất và oxy đến các mô và cơ trong cơ thể. Điều này có lợi cho sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ bị bệnh tim.
• Kiểm soát cân nặng: Hoạt động thể chất giúp duy trì cân nặng ổn định hoặc giảm cân nếu cần thiết. Điều này quan trọng trong việc kiểm soát lipid máu, vì cân nặng không ổn định có thể ảnh hưởng đến mức độ cholesterol và triglyceride trong máu.

2. Những lưu ý trước khi bắt đầu hoạt động thể chất 

• Trước khi người bệnh bắt đầu bất kỳ chương trình hoạt động thể chất nào, hãy đảm bảo rằng họ không có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào cản trở. 
• Dặn người bệnh biết lắng nghe cơ thể: Nếu họ cảm thấy khó thở, đau ngực, hoặc có bất kỳ triệu chứng lạ nào, hãy ngừng ngay và tham khảo ý kiến bác sĩ.
• Bắt đầu từ những hoạt động nhẹ nhàng: Nếu người bệnh mới bắt đầu với một chế độ tập thể dục, hãy bắt đầu từ những hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, hoặc đạp xe. Dần dần tăng cường độ và thời gian tập theo sự hướng dẫn của chuyên gia.
• Định kỳ và đều đặn: Hãy tập thể dục đều đặn và định kỳ để đạt được hiệu quả tốt nhất. 
• Kỹ năng và an toàn: Nếu thực hiện hoạt động thể chất có yêu cầu kỹ thuật như chạy bộ hoặc tham gia các lớp thể dục như aerobic hay zumba, hãy đảm bảo người bệnh đã được đào tạo đúng kỹ thuật và tuân thủ quy tắc an toàn.
• Kết hợp với chế độ ăn lành mạnh: Hoạt động thể chất nên được kết hợp với một chế độ ăn lành mạnh và cân nhắc giảm tiêu thụ chất béo bão hòa và cholesterol cao.

3. Loại hoạt động thể chất khuyến nghị

Các hoạt động thể chất có thể thực hiện bao gồm đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đạp xe, tham gia các lớp thể dục như aerobic, yoga, zumba, hay các bài tập tại nhà như nhảy dây, xoay eo. Mục tiêu là tập luyện ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày trong tuần. Tuy nhiên, nếu người bệnh mới bắt đầu, hãy khuyên người bệnh bắt đầu từ những hoạt động nhẹ nhàng và tăng dần độ khó và thời gian tập luyện.

3.1. Những hoạt động thể chất nên thực hiện

• Đi bộ và chạy bộ: Đi bộ và chạy bộ là những hoạt động thể chất đơn giản và hiệu quả. Chúng tăng cường tuần hoàn máu, giúp giảm mức cholesterol LDL-C và tăng mức cholesterol HDL-C. Bắt đầu bằng cách đi bộ trong ít nhất 30 phút mỗi ngày và tăng dần tốc độ và thời gian chạy nếu bạn có thể.

• Bơi lội: Bơi lội là một hoạt động thể chất toàn diện và không gây áp lực lên các khớp. Nó giúp tăng cường sức khỏe tim mạch, giảm mức triglyceride và cải thiện mức độ cholesterol.
• Đạp xe: Đạp xe là một hoạt động thể chất tốt cho tim mạch và cơ bắp. Bạn có thể đạp xe ngoài đường hoặc trên máy tập để tăng cường sức khỏe lipid.
• Tham gia các lớp thể dục: Các lớp thể dục như aerobic, yoga, zumba cung cấp một loạt các hoạt động thể chất có lợi cho sức khỏe lipid. Chúng tăng cường khả năng vận động, giảm mỡ cơ thể và cải thiện sự linh hoạt.
• Bài tập tại nhà: Bạn có thể thực hiện các bài tập tại nhà như nhảy dây, xoay eo, đẩy tạ để tăng cường sức khỏe tim mạch và đốt cháy calo. Đặc biệt, nhảy dây là một hoạt động cardio tốt để giảm mỡ và cải thiện cường độ hoạt động.

3.2. Những hoạt động thể chất không nên thực hiện

Trong quá trình điều trị rối loạn lipid máu, có một số hoạt động thể chất không nên thực hiện để tránh tác động tiêu cực đến sức khỏe. Dưới đây là một tổng quan về những hoạt động thể chất không nên thực hiện:

• Hoạt động có tác động mạnh lên khớp: Tránh các hoạt động như chạy nhảy, bóng rổ, hay tennis. Những hoạt động này có thể tạo ra áp lực lớn lên các khớp và gây tổn thương, đặc biệt nếu người bệnh có vấn đề về khớp hoặc xương.
• Hoạt động không an toàn: Tránh các hoạt động nguy hiểm như leo núi, trượt tuyết, hay các hoạt động mạo hiểm khác. Các hoạt động này có nguy cơ gây chấn thương và không phù hợp trong quá trình điều trị lipid máu.
• Hoạt động quá căng thẳng: Tránh các hoạt động vượt quá khả năng của người bệnh. Lắng nghe cơ thể và dừng lại nếu họ cảm thấy đau hoặc mệt mỏi quá mức. Không thực hiện những hoạt động quá căng thẳng, để tránh gây stress cho cơ thể và tim mạch.
• Hoạt động không phù hợp với tình trạng sức khỏe: Nếu người bệnh có vấn đề về tim, hô hấp hay các vấn đề sức khỏe khác, họ cần tuân thủ những hạn chế về hoạt động thể chất.

0