Người thẩm định: Trưởng tiểu ban chẩn đoán hình ảnh

Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm

Ngày phát hành: 10/06/2020                Ngày hiệu chỉnh: 20/01/2020

1. Mục đích

• Hướng dẫn quy trình kỹ thuật chụp X-quang mỏm trâm cho kỹ thuật viên chẩn đoán hình ảnh.
• Đảm bảo thống nhất quy trình chụp X-quang mỏm trâm trong toàn bệnh viện.

2. Đối tượng thực hiện

• Bác sĩ và kỹ thuật viên chẩn đoán hình ảnh.
• Các khoa phòng/bộ phận liên quan trong bệnh viện.

3. Định nghĩa

• Dài mỏm trâm là hiện tượng bệnh lý do mỏm trâm dài quá mức bình thường, gây nên các triệu chứng khó chịu tại vùng họng và tai cho người bệnh. Triệu chứng thường gặp của dài mỏm trâm là nuốt đau, nuốt vướng, sờ hố Amidan thấy đầu mỏm trâm. Chiều dài mỏm trâm trung bình khoảng 3,08 ± 0,67cm. Chụp X quang mỏm trâm là kỹ thuật chụp nhằm tìm nguyên nhân đau thành họng nghi do mỏm châm quá phát.

4. Quy định chung

4.1. Chỉ định

• Nghi ngờ quá phát mỏm trâm: Nuốt đau, nuốt vướng, sờ hố amidan thấy đầu mỏm trâm

4.2. Chống chỉ định

• Không có chống chỉ định tuyệt đối
• Chống chỉ định tương đối: Phụ nữ có thai

5. Các bước thực hiện

5.1. Chuẩn bị dụng cụ

• Máy chụp X quang chuyên dụng
• Phim, cát – xét, hệ thống lưu trữ

5.2. Chuẩn bị người bệnh

• Một kỹ thuật chụp X-quang mỏm trâm không yêu cầu chuẩn bị đặc biệt.
• Kiểm tra thông tin người bệnh (Đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh…)
• Yêu cầu người bệnh có thể tháo bỏ khuyên tai, vòng cổ, cặp tóc nếu có
• Đối với người bệnh nữ (Trong lứa tuổi sinh đẻ – bình thường từ 15-44 tuổi) được hỏi khả năng có thai.
• Người bệnh được giải thích về cách thức thực hiện trước khi chụp để phối hợp

6. Kỹ thuật

6.1. Đặt tư thế người bệnh

• Người bệnh nằm nằm ngửa trên bàn chụp, mặt phẳng chính diện vuông góc với phim, hai tay duỗi thẳng thật thoải mái.
• Đường nhân trung và lỗ tai vuông góc với phim, người bệnh há miệng.
• Đối với người bệnh nằm sấp thì hai tay gập lại chống lên mặt bàn.

6.2. Đặt cassette

• Đặt phim chếch 1 góc 13o so với mặt bàn.
• Cố định cho tốt không để rung phim (Đối với người bệnh nằm ngửa).
• Với người bệnh nằm sấp thì cassette để thẳng trên bàn X-quang.

6.3. Chỉnh tia trung tâm

• Tia trung tâm đi thẳng đứng, đi qua mặt phẳng chính diện và song song với sàn ống tai ngoài đối với người bệnh nằm ngửa.
• Tia trung tâm đi chếch một góc 25o hướng về phía đầu, sao cho tia đi ra vào chân sống mũi vào giữa phim.

6.4. Đặt hằng số chụp

• 70 KV, 50 mAs
• Có lưới chống mờ.

7. Đánh giá hình ảnh

• Một hình ảnh phim mỏm trâm chụp chính xác sẽ thể hiện như sau:

• • Tư thế nằm ngửa thấy hai mỏm trâm cân đối trên phim và nằm trong hình xoang hàm
  • Tư thế nằm sấp thấy được hai mỏm trâm cân đối trên phim và nằm trên hình xoang hàm.
  • Phim có đầy đủ tên bệnh nhân, dấu phải trái. Phim có độ nét độ tương phản.

8. Chuyển ảnh lên hệ thống PACS

Lựa chọn các ảnh đạt tiêu chuẩn và chuyển toàn bộ lên hệ thống.

9. In phim

In 1 thế thẳng trên phim kích thước 25 x 30cm.

10. Vệ sinh

Vệ sinh phòng chụp, máy chụp và các dụng cụ.

11. Ghi hồ sơ bệnh án

Ghi nhận đã thực hiện trên phiếu chụp.

Tài liệu tham khảo:

• • PGS.TS. Phạm Minh Thông, 2012. Kỹ thuật chụp X-quang. Hà Nội: Nhà xuất bản y học Hà Nội.

• A.S. Whitley, C.Sloane, G.Hoadley, A.D.Moore, C.W.Assop, 2005. Clark’s positioning in radiography. London: Hodder Arnold

Từ viết tắt:

• PACS: Picture archiving and communication system.
• R: Right
• L: Left

Ghi chú:

• Đây là văn bản phát hành lần đầu.

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản.

Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có.

Đường link liên kết: Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó

0