Tóm tắt Giới thiệu: Tắc ruột trong thai kỳ (Intestinal Obstruction in Pregnancy – IOP) là một cấp cứu ngoại khoa hiếm gặp, với tỷ lệ mắc được ghi nhận khoảng 1/66.000 đến 1/1.500 thai kỳ. Tuy nhiên, tình trạng này có thể dẫn đến tỷ lệ tử vong mẹ lên tới 6–20% và hỏng thai 17–50% nếu không được chẩn đoán và xử trí kịp thời. Nguyên nhân hàng đầu là do dính ruột sau phẫu thuật ổ bụng – chậu. Việc chẩn đoán gặp nhiều thách thức do triệu chứng lâm sàng dễ nhầm lẫn với các biểu hiện sinh lý của phụ nữ khi mang thai và lo ngại sử dụng các phương tiện chẩn đoán hình ảnh trong thai kỳ.Báo cáo ca bệnh: Chúng tôi báo cáo trường hợp thai phụ 28 tuổi người Lào PARA 0000, mang thai lần đầu 26 tuần, nhập viện với triệu chứng đau bụng quặn từng cơn vùng bụng dưới, buồn nôn, nôn khan và bí trung tiện. Bệnh nhân có tiền sử mổ viêm ruột thừa và cắt u nang buồng trứng. Ban đầu, bệnh nhân được chẩn đoán và điều trị theo hướng dọa sinh non nhưng không đáp ứng. Các triệu chứng tiến triển nặng hơn với buồn nôn, nôn khan và bụng chướng lệch. Siêu âm bụng phát hiện quai ruột giãn và dịch tự do, MRI xác định tắc ruột non quai đóng, có dấu hiệu hoại tử và dịch ổ bụng. Bệnh nhân được chỉ định mổ cấp cứu, ban đầu qua nội soi, sau đó chuyển mổ mở do phát hiện một đoạn hồi tràng bị dính, xoắn và hoại tử. Phẫu thuật viên đã cắt đoạn hồi tràng hoại tử – nối bên-bên, bảo tồn thai. Hậu phẫu tiến triển tốt, thai kỳ được tiếp tục theo dõi thành công, kết thúc bằng mổ lấy thai tại tuần 39 ra một bé gái khỏe mạnh nặng 2.600g.Kết luận: Ca bệnh này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì sự cảnh giác lâm sàng cao đối với tắc ruột ở thai phụ có đau bụng và tiền sử phẫu thuật ổ bụng. Chẩn đoán hình ảnh nâng cao (MRI/CT) không nên bị trì hoãn khi có nghi ngờ. Can thiệp phẫu thuật kịp thời là yếu tố quyết định để đạt được kết cục tốt cho cả mẹ và con.

Giới thiệu Cổ trướng dưỡng chấp (chylous ascites) là một dạng cổ trướng hiếm gặp, đặc trưng bởi sự rò rỉ và tích tụ dịch bạch huyết giàu lipid trong khoang phúc mạc. Mặc dù tình trạng này đã được mô tả liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau như ác tính, chấn thương hay nhiễm trùng, nhưng nó vẫn cực kỳ hiếm trong bối cảnh thai kỳ, với chỉ một số ít ca được báo cáo trong y văn [1].Cơ chế bệnh sinh của cổ trướng dưỡng chấp trong thai kỳ vẫn chưa được làm sáng tỏ đầy đủ. Một số trường hợp được xác định là biến chứng của viêm tụy [2,3], trong khi những trường hợp khác được phát hiện tình cờ trong các ca mổ lấy thai [4].Bài báo này nhằm trình bày ca bệnh đầu tiên về cổ trướng dưỡng chấp xuất hiện trong thai kỳ song thai sau thụ tinh trong ống nghiệm, đồng thời tổng quan lại y văn hiện có về căn nguyên, chẩn đoán và xử trí lâm sàng. Báo cáo ca bệnh này tuân thủ tiêu chuẩn SCARE 2025 [5].