Cotrimoxazol: Công dụng và những điều cần lưu ý

Thuốc cotrimoxazol được dùng bằng đường uống, có thể uống cùng với thức ăn hoặc thức uống để giảm thiểu khả năng rối loạn tiêu hóa. Liều thuốc cotrimoxazol được tính theo lượng trimethoprim trong viên thuốc phối hợp cố định có chứa sulfamethoxazole và trimethoprim mg như sau:

- Chữa viêm tai giữa cấp cho trẻ em từ 2 tháng tuổi trở lên: Liều thông thường của thuốc cotrimoxazol là 8 mg trimethoprim/kg/ngày, chia làm 2 liều nhỏ, uống cách nhau 12 giờ, thời gian điều trị thường là 10 ngày.

- Nhiễm khuẩn đường tiết niệu mạn, nhiễm khuẩn đường tiết niệu tái phát hoặc viêm tuyến tiền liệt: Người lớn dùng liều 160mg trimethoprim, cách 12 giờ 1 lần, dùng thuốc cotrimoxazol trong 10 -14 ngày đối với nhiễm khuẩn đường tiết niệu mạn tính hoặc tái phát, dùng thuốc cotrimoxazol trong 3 - 6 tháng đối với viêm tuyến tiền liệt;

- Dự phòng nhiễm khuẩn mạn tính hoặc nhiễm khuẩn tái phát tại đường tiết niệu: Người lớn dùng liều 40 - 80 mg trimethoprim/ngày hoặc 3 lần/tuần trong 3 - 6 tháng; trẻ em từ 2 tháng tuổi trở lên dùng liều thông thường 8 mg trimethoprim/kg/ngày, chia làm 2 liều nhỏ, mỗi liều cách nhau 12 giờ/lần;

- Nhiễm khuẩn đường hô hấp: người lớn dùng liều 160mg trimethoprim/lần, cách nhau 12 giờ, dùng thuốc cotrimoxazol trong 14 ngày;

- Nhiễm khuẩn đường tiêu hóa do lỵ trực khuẩn (S. flexneri hoặc S.sonnei): Người lớn dùng liều 160mg trimethoprim/lần, dùng cách nhau 12 giờ; Trẻ em dùng liều 8mg trimethoprim/kg/ngày, chia làm 2 liều nhỏ, dùng cách nhau 12 giờ, dùng thuốc cotrimoxazol trong 5 ngày;

- Bệnh brucella ở trẻ em dùng liều trimethoprim là 10 mg/kg/ngày (tối đa 480mg/ngày), chia làm 2 liều nhỏ, sử dụng thuốc cotrimoxazol trong 4 - 6 tuần;

- Bệnh tả: người lớn dùng liều 160mg trimethoprim, ngày uống 2 lần trong 3 ngày; trẻ em dùng liều trimethoprim 4 - 5mg/kg, ngày uống 2 lần, trong 3 ngày phối hợp với việc truyền dịch và điện giải;

- Dự phòng cho đối tượng có tiếp xúc với người bị bệnh dịch hạch phổi: Người lớn dùng liều trimethoprim 320 - 640mg/ngày, chia đều làm 2 liều nhỏ, uống cách nhau 12 giờ trong 7 ngày; trẻ em ít nhất từ 2 tháng tuổi trở lên dùng liều trimethoprim 8mg/kg/ngày, chia đều làm 2 liều nhỏ, dùng thuốc cotrimoxazol trong 7 ngày;

- Viêm phổi do Pneumocystis jiroveci (Pneumocystis carinii): trẻ trên 2 tháng và người lớn dùng liều trimethoprim 15 - 20 mg/kg/ngày, chia làm 3 hoặc 4 liều nhỏ bằng nhau và dùng trong 14 - 21 ngày;

- Dự phòng tiên phát hoặc thứ phát ở đối tượng nhiễm HIV là người lớn và thanh thiếu niên: trimethoprim 160mg/lần/ngày hoặc 80mg/lần/ngày;

- Dự phòng tiên phát hoặc thứ phát nhiễm HIV ở trẻ em: uống gián đoạn liều trimethoprim 150mg/m2, chia làm 2 liều nhỏ, uống trong 3 ngày liên tục trong mỗi tuần;

- Bệnh toxoplasma: liều dùng trong dự phòng tiên phát ở người lớn và thiếu niên là trimethoprim 160mg/lần/ngày hoặc 80mg/lần/ngày; dự phòng tiên phát ở trẻ em nhiễm HIV liều trimethoprim 150mg/m2/ngày được chia làm 2 liều nhỏ;

Đối với bệnh nhân bị suy thận liều lượng được giảm như sau:

- Độ thanh thải creatinin (ml/phút) >30: dùng liều thông thường;

- Độ thanh thải creatinin (ml/phút) 15-30: dùng 1/2 liều thường dùng;

- Độ thanh thải creatinin (ml/phút) <15: Không dùng.