Xử trí gãy xương hàm dưới

Người thẩm định: Trưởng tiểu ban ngoại

Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm

Ngày phát hành: 22/06/2020                         

Ngày hiệu chỉnh: 17/06/2020

1. Định nghĩa:

• Quy trình kỹ thuật điều trị gãy xương hàm dưới là kỹ thuật điều trị gãy xương hàm dưới (XHD) do chấn thương bằng phẫu thuật sử dụng các phương tiện kết hợp xương khác nhau.

2. Chỉ định – chống chỉ định:

• Chỉ định:
  • Gãy xương hàm dưới.
  • Trong trường hợp trẻ em đang có răng sữa hoặc hỗn hợp thì có thể dùng máng phẫu thuật cố định nhằm tránh ảnh hưởng mầm răng.
• Chống chỉ định:
  • Tình trạng toàn thân không cho phép điều trị.
  • Trong trường hợp sử dụng phương tiện cố định ngoài như cung răng, nút buộc Ivy, không áp dụng cho trường hợp gãy di lệch nhiều, dập nát hoặc nhiều đường gãy.
  • Trong trường hợp sử dụng máng phẫu thuật để cố định thì chống chỉ định cho gãy vùng góc hàm và cành lên, dị ứng với nhựa máng phẫu thuật, dập nát hoặc nhiều đường gãy

3. Quy trình thực hiện:

3.1. Chuẩn bị dụng cụ, thiết bị, vật tư, thuốc:

• Dụng cụ/thiết bị:
  • Bộ phẫu thuật phần mềm.
  • Bộ phẫu thuật xương.
  • Kim luồn chỉ thép Reverb.
  • Máy khoan xương.
  • Bộ dụng cụ chỉnh nẹp.
• Thuốc và vật liệu:
  • Nẹp vis các loại tùy theo yêu cầu sử dụng cho từng bệnh nhân.
  • Chỉ thép.
  • Kim, chỉ khâu, thuốc sát trùng, thuốc tiêm tê các loại.

3.2. Địa điểm thực hiện:

• Các phòng khám răng hàm mặt nếu thực hiện cố định bằng cung răng, nút Ivy, vis neo chặn dưới gây tê hoặc phòng mổ nếu gây mê.

4. Các bước thực hiện:

• Kiểm tra hồ sơ bệnh án:
  • Chẩn đoán và lập kế hoạch điều trị.
  • Kiểm tra, điền đầy đủ các giấy tờ trong hồ sơ
  • Người bệnh hoặc người giám hộ được giải thích và đồng ý điều trị.
• Kiểm tra người bệnh:
  • Định danh người bệnh.
  • Thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng chuẩn bị mổ
  • Phim toàn cảnh, phim sọ nghiêng, phim CBCT.
  • Đánh giá tình trạng toàn thân, tại chỗ.
• Các bước thực hiện:
  • Gây mê:
  • Mê nội khí quản đường mũi.
  • Nếu sử dụng phương tiện cố định ngoài thì có thể gây tê nếu điều kiện bệnh nhân cho phép.
• Sát khuẩn.
  • Nếu có chỉ định cố định ngoài thì cố định 2 hàm đúng khớp cắn bằng cung Tiguersted, cung Erich , hoặc các loại nút như nút Ivy , hoặc vis neo chặn là kết thúc cuộc phẫu thuật.
• Nếu sử dụng máng phẫu thuật:
  • Nắn chỉnh xương gãy bằng tay hoặc dụng cụ thích hợp.
  • Thử máng phẫu thuật lên cung răng của người bệnh.
  • Dùng dụng cụ chỉnh sửa máng phẫu thuật vào đúng cung rang đã được nắn chỉnh đúng vị trí giải phẫu.
  • Đặt máng phẫu thuật lên cung răng.
  • Dùng kim Reverdin luồn chỉ thép sát xương và vòng quanh thân xương hàm dưới tại các vị trí sao cho mỗi bên đường gãy có ít nhất một vòng chỉ thép.
  • Dùng kìm kẹp kìm xoắn chỉ thép sao cho máng phẫu thuật cố định chắc chắn trên cung hàm.
  • Kiểm tra khớp cắn đúng.
• Nếu sử dụng phương tiện kết hợp trong thì trước tiên dùng bút chuyên dụng vẽ thiết kế các đường rạch trên da, hay niêm mạc.
• Rạch da hay niêm mạc và bộc lộ ổ gãy.
  • Rạch niêm mạc cách lợi dính 2mm tương ứng với ổ gãy qua lớp màng xương.
  • Rạch da dưới hàm song song và cách bờ nền XHD 2cm tương ứng với ổ gãy.
• Kiểm soát ổ gãy:
  • Lấy bỏ các mảnh vụn xương gãy và dị vật.
  • Bơm rửa ổ gãy bằng nước muối sinh lý.
• Nắn chỉnh và cố định:
  • Dùng dụng cụ thích hợp nắn chỉnh các đầu xương gãy về vị trí giải phẫu.
  • Cố định 2 hàm đúng khớp cắn bằng cung Tiguersted, hoặc nút Ivy, hoặc vis neo chặn.
  • Kết hợp xương bằng nẹp vít tự tiêu, chỉ thép hoặc nẹp vít không tiêu.
• Kiểm tra khớp cắn đúng.
• Cầm máu.
• Khâu đóng phần mềm theo các lớp giải phẫu.

5. Tai biến/biến chứng:

• Trong khi phẫu thuật: Chú ý thao tác kỹ thuật có thể làm sang thương niêm mạc miệng, chảy máu: Cầm máu
• Sau khi phẫu thuật:
  • Chảy máu: cầm máu.
  • Tụ máu: Lấy máu tụ.
  • Nhiễm trùng: Điều trị kháng sinh toàn thân và chăm sóc vết thương tại chỗ.

6. Tư vấn, giáo dục sức khỏe trước và sau khi thực hiện kỹ thuật:

• Người bệnh được giải thích và đồng ý điều trị.
• Hướng dẫn người bệnh cách chăm sóc và theo dõi sau khi phẫu thuật.
• Hướng dẫn người bệnh theo dõi các biến chứng.
• Vệ sinh răng miệng.

Tài liệu tham khảo

• Hướng dẫn quy trình kỹ thuật bệnh viện – Chuyên ngành răng hàm mặt – Bộ Y Tế. Nhà xuất bản Y học Hà Nội 2015.
• Oral and maxillofacial trauma. Raymond J. Fonseca.Elsevier.4er edicion. 2016.
• Atlas of oral and maxillofacial surgery. Deepak and Tiwana. Elsevier.2015

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản.

Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có.

Đường link liên kết: Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó

0