Tác giả: Khoa Phục hồi chức năng Người thẩm định: Nguyễn Tường Vân Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm Ngày phát hành: 09/06/2020  

1. Định nghĩa 

• Liệt nửa người là liệt một tay và một chân cùng bên.
• Tập vận động thụ động là người bệnh không tự vận động được cần phải có người khác tập cho họ hoặc hướng dẫn họ dùng chi bên lành, hoặc dùng dụng cụ trợ giúp tập vận động cho chi bên liệt.

2. Chỉ định tập vận động thụ động cho người bệnh liệt nửa người

Giai đoạn liệt mềm của liệt nửa người do tai biến mạch máu não; chấn thương sọ não; viêm não, màng não…

3. Chuẩn bị tập vận động thụ động cho người bệnh liệt nửa người

3.1. Cán bộ thực hiện quy trình kỹ thuật

• Kỹ thuật viên vật lý trị liệu – phục hồi chức năng.
• Người nhà hoặc bản thân người bệnh đã được hướng dẫn đầy đủ.

3.2. Thiết bị, dụng cụ

• Giường bệnh/giường tập
• Gối chữ nhật, gối trụ tròn

3.3. Địa điểm thực hiện

• Phòng bệnh/phòng vận đông trị liệu.

3.4. Người bệnh

• Được thông báo giải thích rõ ràng mục đích của kỹ thuật điều trị.
• Giải thích cho người bệnh biết cảm giác khi tập để người bệnh an tâm phối hợp.

3.5. Hồ sơ bệnh án

• Phiếu điều trị vật lý
• Phiếu đăng ký gói dịch vụ (nếu có)

4. Các bước thực hiện tập vận động thụ động cho người bệnh liệt nửa người

4.1. Kiểm tra hồ sơ

• Đúng tên, tuổi
• Đúng chỉ định

4.2. Kiểm tra người bệnh

• Toàn trạng đảm bảo an toàn khi tiến hành kỹ thuật.
• Tâm lý ổn định, yên tâm điều trị.

4.3. Thực hiện kỹ thuật

• Người bệnh nằm ngửa trên giường hoặc trên bàn tập ở tư thế thoải mái
• • Kỹ thuật viên đứng về phía bên liệt của người bệnh.
  • Tập vận động đai vai: lên – xuống; ra trước – ra sau.
  • Tập vận động khớp Vai: gấp, duỗi, dạng, khép, xoay ngoài, xoay trong.
  • Tập vận động khớp Khuỷu: gấp, duỗi, quay sấp, quay ngửa cẳng tay.
  • Tập vận động khớp Cổ tay: gấp mặt lòng, gấp mặt mu, nghiêng trong, nghiêng ngoài.
  • Tập vận động các Ngón tay: gấp, duỗi, dạng, khép, đối chiếu.
  • Tập vận động khớp Háng: gấp, duỗi, dạng, khép, xoay ngoài, xoay trong.
  • Tập vận động khớp Gối: gấp, duỗi.
  • Tập vận động khớp Cổ chân: gấp mặt lòng, gấp mặt mu, nghiêng trong, nghiêng ngoài.
  • Tập vận động các Ngón chân: gấp, duỗi, dạng, khép.
• Người bệnh nằm sấp trên giường hoặc trên bàn tập ở tư thế thoải mái
• • Kỹ thuật viên đứng về phía bên liệt của người bệnh.
  • Tập vận động khớp Vai: duỗi khớp vai.
  • Tập vận động khớp Háng: duỗi khớp háng.
  • Tập vận động khớp Gối: gấp, duỗi khớp gối.
  • Tập vận động khớp cổ chân: Gấp mặt lòng, gấp mặt mu khớp cổ chân, nghiêng trong– nghiêng ngoài bàn chân.

5.  Tai biến/biến chứng

• Đau, khó chịu, mệt mỏi
• Chóng mặt, hoa mắt, buồn nôn
• Xử trí: Dừng tập, cho người bệnh nghỉ ngơi tại giường, kiểm tra dấu hiệu sinh tồn, báo cáo bác sĩ tới khám và cho y lệnh xử trí.

Bảng kiểm đánh giá

Thực hiện quy trình kỹ thuật tập vận động thụ động

Ngày……..tháng……..năm…….

 Người đánh giá

(Ký, ghi rõ họ tên)

Tài liệu tham khảo

1. Trần Văn Chương (2010), Phục hồi chức năng người bệnh liệt nửa người do tai biến mạch máu não. Nhà xuất bản Y học.
2. Nguyễn Xuân Nghiên, Cao Minh Châu, Trần Văn Chương, Vũ Thị Bích Hạnh và CS (2010), “Vật lý trị liệu Phục hồi chức năng” Sách chuyên khảo dùng cho cán bộ ngành Phục hồi chức năng, Nhà xuất bản Y học.
3. Hướng dẫn Quy trình kỹ thuật bệnh viện (2005), Nhà xuất bản Y học – Bộ y tế.
4. Hội phục hồi chức năng Việt Nam (1995), Vật lý trị liệu- Phục hồi chức năng, Nhà xuất bản Y học.
5. Trường đại học kỹ thuật y tế Hải Dương, “Bảng đánh giá quy trình kỹ thuật điều trị phục hồi chức năng”.
6. Bộ môn Vật lý trị liệu và Phục hồi chức năng Học viện Quân y (2003), “Vật lý trị liệu và Phục hồi chức năng” Giáo trình giảng dạy đại học và sau đại học,  NXB Quân đội nhân dân.
7. Quy trình kỹ thuật chuyên ngành Phục hồi chức năng Ban hành kèm theo Quyết đinh số 54/QĐ-BYT ngày 06/01/2014 của Bộ Y tế.

Ghi chú: Văn bản được sửa đổi lần thứ 01, thay thế văn bản “Hướng dẫn tập vận động thụ động cho người bệnh liệt nửa người”. Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmecdr. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmecdr chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmecdr không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmecdr không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết Vinmecdr sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmecdr được liên kết với website www.vinmecdr.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.

0