Quy trình kỹ thuật massage cho trẻ sơ sinh

Tác giả: Nguyễn Thị Hồng,Đặng Thị Nghĩa,Nguyễn Bích Hạnh

Ngày xuất bản: 16/06/2022

Quy trình kỹ thuật massage cho trẻ sơ sinh áp dụng cho Hộ sinh, Điều dưỡng khoa sản nội trú.

Người thẩm định: Nguyễn Đức Hinh
Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm
Ngày phát hành: 24/06/2020

1. Mục đích:

Nội dung bài viết

Giúp trẻ sơ sinh giảm sự khó chịu, được thư giãn, thích ứng tốt với môi trường ngoài tử cung của người mẹ.
Tăng cường sự dẻo dai của nhóm cơ bắp, tăng cường hoạt động của hệ tuần hoàn, hệ thần kinh, hệ tiêu hóa… giúp trẻ củng cố hệ miễn dịch, tăng trưởng khỏe mạnh.
Giúp bé được khởi động trước tiếp xúc với nước tắm, ổn định thân nhiệt cho trẻ.
Hướng dẫn người thân cách massage cho trẻ đúng cách.

2. Quy tắc massage cho trẻ sơ sinh:

Đảm bảo ấm áp, kín đáo, riêng tư.
Nhận sự đồng ý (bằng miệng) và sự hợp tác của bố mẹ trẻ sơ sinh.
Trẻ hợp tác và không có chống chỉ định massage tại thời điểm thực hiện.
Không massage khi bé có bệnh lý cần theo dõi, viêm da và các chỉ định theo dõi khác từ bác sĩ.

3. Hướng dẫn thực hiện massage cho trẻ sơ sinh

Các bước	Cách thức thực hiện	Yêu cầu
A. Trước khi thực hiện kỹ thuật
1. Vệ sinh tay	Theo “Quy định vệ sinh tay” và “Hướng dẫn kỹ thuật vệ sinh tay thường quy”	Đảm bảo các bước theo quy trình
2. Chuẩn bị dụng cụ và dầu massage	Dầu massage tinh khiết dành cho trẻ sơ sinh x 01 lọ, Khăn bông lớn x 02 chiếc, Quần áo, bỉm, bao tay chân, mũ x 01 bộ, Giường mẹ/mặt phẳng rộng trải đệm hoặc mặt đệm tắm bé và phủ khăn mềm ấm. Kiểm tra nhiệt độ phòng đảm bảo ấm cho trẻ sơ sinh ≈ 280C.	Đầy đủ, an toàn cho trẻ.
3. Định danh trẻ sơ sinh	Đối chiếu thông tin trên vòng chân bé với vòng tay mẹ ít nhất 02 thông số theo “Quy định kiểm tra thông tin người bệnh”.	Đúng trẻ sơ sinh có nhu cầu massage.
4. Thông báo, giải thích cho người thân.	Giới thiệu bản thân: Hỏi thăm tình trạng trẻ – có gì khác thường không. Giờ ăn cuối cùng, trẻ ăn no? Lượng ăn (Nếu ăn sữa công thức). Tóm tắt quy trình sẽ được thực hiện trong thời gian khoảng 10’ phút, mẹ hoặc người nhà cùng quan sát để được hướng dẫn.	Người thân hiểu và hợp tác thực hiện.
B. Trong khi thực hiện kỹ thuật
5. Chuẩn bị người làm massage	Bàn tay sạch sẽ, không để móng tay, dũa hết xước nếu mới cắt. Tháo nhẫn, đồng hồ – chỉ đeo nhẫn trơn tròn (Nhẫn cưới). Tắt hoặc đặt điện thoại ở chế độ im lặng.	Tập trung cho việc massage cho trẻ.
6. Chuẩn bị tư thế trẻ	Đảm bảo kín đáo: Đóng cửa phòng, để nhiệt độ đúng quy định. Đặt trẻ nằm ngửa thoải mái trên đệm. Vừa làm động tác khởi động vừa cởi dần quần áo trẻ.	Gia đình trẻ yên tâm, hợp tác.
7. Các bước tiến hành	Vệ sinh sạch sẽ bộ phận sinh dục nếu trẻ đại/tiểu tiện. Vệ sinh tay lại. Nhỏ dầu massage vào tay, xoa tay cho dầu trải đều lòng bàn tay, mặt trong các ngón tay, làm ấm bàn tay. Khi massage lòng bàn tay, mặt trong các ngón tay tiếp xúc nhiều nhất có thể với da của trẻ. Massage đầu: Từ đỉnh đầu, khắp hộp sọ bằng những xoáy tròn nhỏ của các đầu ngón tay. Trán, dọc mũi, má: Vuốt miết. Miệng: vuốt miết theo hình nụ cười. Massage cánh tay với các kỹ thuật: Vắt sữa bò, lăn se, nắn bóp và xoắn nhẹ. Massage bàn tay với các kỹ thuật: Miết ngón tiếp ngón, xoáy ốc, lắc nhẹ và vuốt từng ngón tay. Massage chân với các kỹ thuật: Vắt sữa bò, lăn se, nắn bóp và xoắn nhẹ. Massage bàn chân với các kỹ thuật: Miết ngón tiếp ngón, xoáy ốc, lắc nhẹ và vuốt từng ngón tay, xoay tròn quanh mắt cá chân. Massage ngực với các kỹ thuật: Miết bàn tay theo hình cánh bướm (Hoặc mở sách), và chữ thập. Massage lưng với các kỹ thuật: Miết bàn tay theo hình cánh bướm, lên và xuống. Massage bụng với các kỹ thuật: Miết cạnh 2 bàn tay kiểu Mặt Trăng mặt Trời, miết tròn quanh rốn, đầu các ngón tay đi bộ dọc theo khung đại tràng bé hoặc miết chữ I – L – U (I LOVE U)	Thao tác đủ mạnh, nhưng không làm trẻ đau. Trẻ hứng khởi, thích thú khi được massage, không quấy khóc. Lưu ý vừa làm vừa hướng dẫn mẹ, người nhà, luôn giao lưu với trẻ. Giao tiếp với trẻ trong suốt quá trình thực hiện
C. Sau khi thực hiện kỹ thuật
8. Theo dõi sau thủ thuật	Tắm cho trẻ/lau người sạch dầu massage và mặc lại quần áo cho trẻ đảm bảo ấm. Đánh giá lại toàn trạng trẻ, không nhiễm lạnh, dấu hiệu sinh tồn. Bé thoải mái và bú mẹ sau massage.	Trẻ được theo dõi liên tục.
9. Giải thích kết thúc quy trình	Thông báo với gia đình trẻ quy trình kỹ thuật đã được thực hiện xong và an toàn. Trẻ được duy trì theo dõi tiếp những giờ sau theo quy định. Hướng dẫn người nhà cách theo dõi trẻ tiếp.	Gia đình trẻ yên tâm.
10. Phân loại rác thải, thu dọn dụng cụ	Thu dọn dụng cụ đã dùng, phân loại rác thải theo “Quy trình phân loại, thu gom, vận chuyển và quản lý chất thải y tế”.	Phân loại chất thải đúng quy định.
11. Vệ sinh tay	Theo “Quy định vệ sinh tay” và “Hướng dẫn kỹ thuật vệ sinh tay thường quy”.	Đảm bảo các bước theo quy trình.
12. Ghi chép hồ sơ	Ghi phiếu theo dõi diễn biến người bệnh, tình trạng trẻ trước và sau massage, các phát hiện nếu có, các hướng dẫn…vào hồ sơ của trẻ sơ sinh, theo “Hướng dẫn ghi chép và sắp xếp hồ sơ bệnh án”.	Ghi chép đầy đủ, chính xác.

Tài liệu tham khảo

Massage cho trẻ sơ sinh. Hội nhi khoa Việt Nam – 2013.

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmecdr. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmecdr chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết: Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.