Hướng dẫn thực hiện quy trình chuyên môn kỹ thuật điều trị kéo giãn cột sống thắt lưng bằng máy

Người thẩm định: Nguyễn Tường Vân Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm Ngày phát hành: 15/06/2020

1. Định nghĩa kéo giãn cột sống thắt lưng

Kéo giãn cột sống thắt lưng là phương pháp vật lý cơ học nhằm mục đích giải tỏa áp lực đĩa đệm, giải tỏa hẹp khe liên đốt, giải phóng chèn ép rễ thần kinh và làm giãn cơ, dây chằng liên đốt sống, đáp ứng mục đích điều trị.

2. Chỉ định/chống chỉ định

2.1. Chỉ định kéo giãn cột sống thắt lưng

• Phồng, lồi đĩa đệm.
• Thoát vị đĩa đệm độ I độ II (độ III; IV cần cân nhắc).
• Sai khớp đốt sống mức độ nhẹ.
• Đau mỏi lưng cơ năng (do co cơ).
• Đau thần kinh tọa có dấu hiệu bị chèn ép rễ thần kinh.
• Đau lưng do thoái hóa đốt sống.
• Cong vẹo cột sống do tư thế sai và được phát hiện sớm.

2.2. Chống chỉ định

• Có tổn thương và chèn ép tủy, bệnh tủy sống.
• Lao tủy, lao đốt sống.
• U tủy, u đốt sống.
• Viêm, áp xe vùng lưng.
• Loãng xương mức độ nặng.
• Chấn thương cột sống có gãy xương và biến dạng.
• Viêm đa khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp.
• Phụ nữ có thai hoặc đang có kinh nguyệt.
• Hội chứng đuôi ngựa.

3. Chuẩn bị

3.1. Cán bộ thực hiện quy trình kỹ thuật.

Kỹ thuật viên vật lý trị liệu – phục hồi chức năng

3.2. Thiết bị, dụng cụ

• Máy kéo giãn cột sống và các phụ kiện kèm theo.
• Ga, gối được trải phẳng.
• Khăn đắp cho người bệnh.

3.3. Địa điểm thực hiện kéo giãn cột sống thắt lưng

Phòng kéo giãn/vật lý trị liệu.

3.4. Người bệnh

• Được thông báo giải thích rõ ràng mục đích của kỹ thuật điều trị.
• Hướng dẫn người bệnh tháo bỏ thắt lưng, giày,… (nếu cần).
• Giải thích cho người bệnh biết cảm giác khi kéo để người bệnh an tâm phối hợp.
• Cho người bệnh đi vệ sinh (nếu cần) trước khi kéo.

3.5. Hồ sơ bệnh án

• Phiếu điều trị vật lý.
• Phiếu đăng ký gói dịch vụ (nếu có).

4. Các bước thực hiện kéo giãn cột sống thắt lưng

4.1. Kiểm tra hồ sơ 

• Đúng tên, tuổi.
• Đúng chỉ định.

4.2. Kiểm tra người bệnh

• Toàn trạng đảm bảo an toàn khi tiến hành kỹ thuật.
• Tâm lý ổn định, yên tâm điều trị.

4.3. Thực hiện kỹ thuật

• KTV hướng dẫn, giúp đỡ người bệnh nằm trên bàn kéo ở tư thế thích hợp.
• KTV thắt đai cố định “phía dưới” đúng vị trí sao cho 1/2 – 2/3 bản đai cố định ở phía trên mào chậu, đảm bảo chặt vừa phải và không gây khó chịu cho người bệnh khi máy hoạt động.
• KTV thắt đai cố định “phía trên” vào đúng vị trí sao cho toàn bộ bản đai cố định ở dưới xương sườn số 12, đảm bảo chặt vừa phải và không gây khó chịu cho người bệnh khi máy hoạt động. Trước khi cố định hướng dẫn người bệnh thở sâu.
• KTV chọn dạng kéo và đặt thông số kỹ thuật phù hợp theo chỉ định của bác sĩ (lực kéo tối đa, lực kéo tối thiểu, thời gian giữ, thời gian nghỉ, tổng thời gian kéo và vận tốc kéo,…).
• KTV hướng dẫn người bệnh sử dụng nút dừng khẩn cấp.
• KTV giải thích cảm giác cho người bệnh khi máy bắt đầu kéo.
• KTV thông báo cho người bệnh biết khi ấn nút “START” cho máy hoạt động.
• KTV theo dõi và hỏi cảm giác của người bệnh để đảm bảo an toàn và sự hài lòng của người bệnh trong suốt quá trình điều trị.
• Hết giờ máy báo tắt và tự trở về vị trí ban đầu.
• KTV khóa cố định phần bàn di động và tháo đai cố định.
• Để người bệnh nằm thư giãn từ 10 – 15 phút.
• KTV hướng dẫn người bệnh các động tác vận động nhẹ nhàng trước khi ngồi dậy. Hướng dẫn người bệnh cách ngồi dậy đúng.
• KTV tư vấn và dặn dò người bệnh những lưu ý cần thiết sau khi kéo.
• KTV hướng dẫn người bệnh ra về và hẹn giờ cho ngày điều trị hôm sau.

5. Tai biến/ biến chứng

• Đau tăng đột ngột trong/ ngay sau khi kéo.
• Hoa mắt, chóng mặt, cảm giác buồn nôn,…
• Khó thở, đau bụng, tức ngực,…

Xử trí: KTV động viên, hướng dẫn người bệnh không cử động cột sống thắt lưng, giảm dần lực kéo, cố định bàn kéo, cho người bệnh nghỉ ngơi tại chỗ, theo dõi sát tình trạng toàn thân, diễn biến đau,… báo bác sĩ khám và cho chỉ định xử trí. Bảng kiểm đánh giá thực hiện quy trình kỹ thuật kéo giãn cột sống thắt lưng bằng máy (Tại đây) 

Tài liệu tham khảo/ Tài liệu liên quan

• Hướng dẫn Quy trình kỹ thuật bệnh viện (2005), Nhà xuất bản Y học – Bộ y tế.

• Nguyễn Xuân Nghiên, Cao Minh Châu, Trần Văn Chương, Vũ Thị Bích Hạnh và CS (2010), “Vật lý trị liệu Phục hồi chức năng” Sách chuyên khảo dùng cho cán bộ ngành Phục hồi chức năng, Nhà xuất bản Y học.

• Trường đại học kỹ thuật y tế Hải Dương, “Bảng đánh giá quy trình kỹ thuật điều trị phục hồi chức năng”.

• Bộ môn Vật lý trị liệu và Phục hồi chức năng Học viện Quân y (2003), “Vật lý trị liệu và Phục hồi chức năng” Giáo trình giảng dạy đại học và sau đại học, NXB Quân đội nhân dân.

• Nhiều tác giả, 2005 “Các tác nhân Vật lý thường dùng trong Vật lý trị liệu”, Nhà xuất bản Y học.

• Lê Quang Khanh, Cao Thị Bích Thủy, Cao Hoàng Tâm Phúc (2010), “Các phương thức điều trị bằng vật lý”, Nhà xuất bản Giáo dục.
• Quy trình kỹ thuật chuyên ngành Phục hồi chức năng Ban hành kèm theo Quyết định số 54/QĐ-BYT ngày 06/01/2014 của Bộ Y tế

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmecdr. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmecdr chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmecdr không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmecdr không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết Vinmecdr sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmecdr được liên kết với website www.vinmecdr.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.

0