Tác giả: Dương Thế Vinh, Nguyễn Thị Thanh Bình Người thẩm định: Nguyễn Tường Vân Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm  Ngày phát hành: 15/06/2020

1.  Định nghĩa:

• Siêu âm là sóng âm có tần số lớn hơn 20.000 Hz.
• Sóng âm là loại sóng lan truyền theo chiều dọc cùng hướng với phương truyền sóng. Sóng âm dùng trong y học có tần số từ 500.000-3.000.000 Hz; loại có tần số 1.000.000 Hz được sử dụng nhiều nhất.

2.  Chỉ định điều trị bằng siêu âm

• Sau chấn thương, đau cơ, mô mềm
• Viêm nhiễm: Viêm gân, bao hoạt dịch, xương, khớp
• Làm mềm mô sẹo, kích thích liền xương
• Phù nề, ứ trệ tuần hoàn

3.  Chống chỉ định:

• Các vùng không được điều trị: mắt, tai, tim, đầu xương trẻ em đang phát triển, não, tủy sống, cơ quan sinh dục, thai nhi.
• Vùng điều trị có mang các vật kim loại, hoặc vật rắn (đinh, nẹp, vít… ).
• Các khối u (kể cả u lành và ác tính), các ổ viêm nhiễm khuẩn.
• Giãn tĩnh mạch và viêm tắc động mạch, viêm tắc tĩnh mạch.
• Các vùng đang chảy máu và nguy cơ chảy máu như: dạ con thời kỳ kinh nguyệt, chảy máu dạ dày, các vết thương mới, các chấn thương có tụ máu…
• Vùng da mất cảm giác.

4.  Dụng cụ/thiết bị/vật tư/thuốc:

• Máy Siêu âm, Gel dẫn truyền siêu âm
• Ga, gối được trải phẳng
• Khăn đắp cho người bệnh

5.  Người thực hiện:

Kỹ thuật viên Vật lý trị liệu

6.  Địa điểm thực hiện:

Phòng vật lý trị liệu khoa Phục hồi chức năng

7.   Kỹ thuật thực hiện điều trị bằng siêu âm

• Kiểm tra máy, dây dẫn,nguồn điện.
• Để người bệnh nằm trên giường hoặc ngồi trên ghế.
• Kỹ thuật viên : ngồi cạnh người bệnh, vị thế thoải mái.
• Kỹ thuật thực hiện theo: quy trình kỹ thuật điều trị bằng siêu âm.

8.  Tai biến/biến chứng:

• Đau tức, khó chịu tại chỗ
• Kích ứng da
• Xử trí
  •   Giảm cường độ/dừng điều trị, làm sạch vị trí tổn thương bằng nước muối sinh lý hoặc nước sạch.
  •   Báo cáo bác sỹ khám và cho y lệnh xử trí.

9. Check-list: 

Quy trình kỹ thuật điều trị bằng siêu âm (Xem bảng tại đây)

Tài liệu tham khảo

1. Hướng dẫn Quy trình kỹ thuật bệnh viện (2005), Nhà xuất bản Y học – Bộ y tế.
2. Nguyến Xuân Nghiên, Cao Minh Châu, Trần Văn Chương, Vũ Thị Bích Hạnh và CS (2010), “Vật lý trị liệu Phục hồi chức năng” Sách chuyên khảo dùng cho cán bộ ngành Phục hồi chức năng, Nhà xuất bản Y học.
3. Trường đại học kỹ thuật y tế Hải Dương, “Bảng đánh giá quy trình kỹ thuật điều trị phục hồi chức năng”.
4. Bộ môn Vật lý trị liệu và Phục hồi chức năng Học viện Quân y (2003), “Vật lý trị liệu và Phục hồi chức năng” Giáo trình giảng dạy đại học và sau đại học, NXB Quân đội nhân dân.
5. Nhiều tác giả, 2005 “Các tác nhân Vật lý thường dùng trong Vật lý trị liệu”, Nhà xuất bản Y học.
6. Lê Quang Khanh, Cao Thị Bích Thủy, Cao Hoàng Tâm Phúc ( 2010), “Các phương thức điều trị bằng vật lý”, Nhà xuất bản Giáo dục.
7. Quy trình kỹ thuật chuyên ngành Phục hồi chức năng Ban hành kèm theo Quyết đinh số 54/QĐ-BYT ngày 06/01/2014 của Bộ Y tế.

Ghi chú:

Văn bản được sửa đổi lần thứ 01, thay thế văn bản “Quy trình kỹ thuật điều trị bằng siêu âm” phát hành ngày 26/04/2013. Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmecdr. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmecdr chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmecdr không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmecdr không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết Vinmecdr sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmecdr được liên kết với website www.vinmecdr.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.

0