Quy trình chăm sóc catheter động mạch

Tác giả: Nguyễn Thị Ánh,Đào Hải Nam,Lê Văn Bình

Ngày xuất bản: 10/06/2022

Quy trình chăm sóc catheter động mạch áp dụng cho điều dưỡng khoa hồi sức tích cực tại các bệnh viện

Động mạch là vị trí thường xuyên được đặt catheter. Catheter động mạch là phương tiện quan trọng cần thiết trong công tác chẩn đoán và điều trị bệnh. Chính vì vậy mà chăm sóc catheter hàng ngày làm nhiệm vụ cơ bản của điều dưỡng duy trì sự lưu thông của catheter.

Người thẩm định: Ngô Đức Thọ Người phê duyệt: Ngô Đức Thọ Ngày phát hành: 24/03/2020 Ngày hiệu chỉnh: 04/03/2022

1. Mục đích

Nội dung bài viết

Hướng dẫn ĐD kỹ thuật chăm sóc catheter động mạch chính xác, an toàn và hiệu quả.

2. Đối tượng thực hiện

ĐD đã được đào tạo kỹ thuật chăm sóc catheter động mạch.

Điều dưỡng cần nắm rõ được quy trình chăm sóc catheter động mạch

3. Hướng dẫn

Các bước thực hiện	Cách thức thực hiện	Yêu cầu/ Tiêu chuẩn
*A. Trước khi thực hiện kỹ thuật*
1. Vệ sinh tay	Theo “Quy định vệ sinh tay” và “Hướng dẫn kỹ thuật vệ sinh tay thường quy”	Đảm bảo thực hiện đúng các bước theo quy trình
2. Đánh giá NB (NB) trước khi tiến hành thủ thuật	Đánh giá tình trạng NB và tình trạng catheter động mạch: tình trạng cố định, nhiễm khuẩn catheter	Mang đầy đủ các phương tiện phòng hộ
3. Chuẩn bị dụng cụ	Bộ thay băng: 01 bộ Găng tay sạch: 01 đôi Găng vô khuẩn: 01 đôi Dung dịch Natri Clorid 0,9% 100ml: 01 chai Betadine 10%: 01 chai Tegaderm film 10 x 12 cm: 01 miếng Gạc cầu đa khoa: 2 gói Tấm lót: 01 tấm Băng dính Bơm tiêm 10ml: 02 cái Bơm tiêm 5ml: 02 cái Ống lấy máu xét nghiệm (nếu có chỉ định) Túi đựng rác màu vàng: 01 cái	Các dụng cụ phải phù hợp, đầy đủ và sắp xếp thuận tiện cho việc thực hiện kỹ thuật
4. Kiểm tra thông tin NB	Theo “Quy định kiểm tra thông tin NB”	Đảm bảo đúng NB
5. Thông báo và giải thích cho NB hoặc người nhà	Kiểm tra lại chỉ định Thông báo và giải thích cho NB các bước tiến hành kỹ thuật	Đảm bảo đúng chỉ định NB đồng ý và hợp tác
*B. Trong khi thực hiện kỹ thuật*
6. Chuẩn bị tư thế NB	NB nằm đầu cao 300, thoải mái	NB cảm thấy thoải mái
7. Các bước tiến hành	Sát khuẩn tay, đeo găng sạch Cho gạt, nước muối, dung dịch sát khuẩn Betadine 10% vào từng ô của khay thay băng. Kê tấm lót dưới vị trí thay băng Bóc băng bẩn Tháo găng, sát khuẩn tay, đi găng vô khuẩn Dùng gạc cầu tẩm dung dịch Natri Clorid 0.9 % lau sạch dịch máu bẩn bám vào catheter (Nếu chân catheter có mủ, sưng tấy, đỏ cần báo bác sĩ rút catheter cấy đầu tìm VK) Dùng gạc cầu tẩm Betadine 10% sát trùng chân catheter, thân catheter chờ cho khô Băng Tegaderm film hoặc băng dính vô khuẩn phủ lên chân và một phần thân catheter Ghi ngày đặt, ngày thay, người thực hiện Kiểm tra mức độ thông của Catheter: Dùng 1 bơm tiêm hút máu ra sau đó dùng một bơm tiêm khác chứa 10ml Dung dịch Natri Clorid 0,9% tráng catheter bằng kỹ thuật Push – Pause Lấy máu qua catheter làm xét nghiệm: Quay chạc 3 thông với môi trường theo chiều lưu thông từ chai dịch đến đầu cảm nhận áp lực Dùng bơm tiêm 10ml hút nhẹ nhàng 5ml máu từ Catheter bỏ đi. Dùng một bơm tiêm vô khuẩn khác để lấy lượng máu cần thiết. Tráng lại Catheter theo kỹ thuật Push – Pause Kiểm tra áp lực của túi bóng bóp đảm bảo đủ 300mmHg, nếu không đủ thì bơm thêm áp lực cho túi bóp bóng áp lực	Mang đầy đủ các phương tiện phòng hộ Đảm bảo dụng cụ sắp xếp gọn gàng, thuận tiện Đảm bảo bán kính ≥ 5cm Đảm bảo bán kính ≥ 5cm Đảm bảo cố định chắc chắn Không cố bơm nước muối vào nếu catheter bị tắc Đảm bảo nguyên tắc vô khuẩn
*C. Sau khi thực hiện kỹ thuật*
8. Giải thích và kết thúc quy trình	Đưa NB về tư thế thoải mái Thông báo với người nhà hoặc NB quy trình kỹ thuật đã được thực hiện xong và an toàn Dặn NB hoặc người nhà nếu có bất thường: đau tức tại chân catheter, chảy máu, tê bàn tay… báo lại ngay	NB được hướng dẫn theo dõi các biểu hiện bất thường sau kỹ thuật
9. Phân loại chất thải và thu dọn dụng cụ	Thu dọn dụng cụ và xử lý theo quy định Theo “Quy trình phân loại, thu gom,vận chuyển và quản lý chất thải rắn y tế”.	Dụng cụ và chất thải được phân loại đúng quy định
10. Vệ sinh tay	Theo “Quy định vệ sinh tay” và “Hướng dẫn kỹ thuật vệ sinh tay thường quy”	Đảm bảo các bước theo quy trình
11. Ghi chép hồ sơ	Theo “Hướng dẫn ghi chép và sắp xếp HSBA” Ngày giờ chăm sóc catheter, mức cố định, tình trạng nhiễm khuẩn Tình trạng NB	Ghi chép đầy đủ, chính xác

Chăm sóc catheter động mạch cho ngưởi bệnh yêu cầu đúng quy trình

Chữ viết tắt

BS: Bác sĩ
BP: Bệnh phẩm
ĐD: Điều dưỡng
HSBA: Hồ sơ bệnh án
NKQ: Nội khí quản
NB: Người bệnh
MKQ: Mở khí quản

Tài liệu tham khảo

“Hướng dẫn quy trình kỹ thuật chuyên ngành Hồi sức – Cấp cứu và Chống độc” QĐ Số: 1904 /QĐ- BYT”.

Ghi chú

Văn bản được sửa đổi lần thứ nhất, thay thế văn bản “Quy trình chăm sóc Catheter động mạch” mã số 01944/12 phát hành ngày 26/10/2018

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết: Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.