Hướng dẫn thực hiện quy trình giảm đau sau phẫu thuật bụng thấp

Người thẩm định: Philippe Macaire Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm Ngày phát hành: 30/06/2020

1. Định nghĩa và các khái niệm liên quan

• Khái niệm phẫu thuật bụng thấp: Là những phẫu thuật can thiệp vùng thành bụng và tạng dưới rốn như tử cung, phần phụ, bàng quang, tuyến tiền liệt, phần thấp của đường tiêu hóa, phẫu thuật điều trị ung thư tiểu khung…
• Vị trí đau: Đau tại thành bụng dưới rốn và tạng.
• Mức độ đau: Từ đau vừa đến đau nặng, kéo dài trong khoảng thời gian từ vài ngày đến 1 tuần sau mổ.
• Mục đích của điều trị đau sau mổ
  • Giúp người bệnh vận động sớm, rút ngắn thời gian nằm viện và hướng tới sự hài lòng của người bệnh.
  • Áp dụng chiến lược giảm đau đa phương thức, cụ thể hóa trên từng bệnh nhân, từng loại phẫu thuật
  • Không sử dụng opioids sau mổ.

2. Can thiệp điều trị đau

Bao gồm gây tê vùng (Gây tê cơ vuông thắt lưng, catheter vết mổ) kết hợp thuốc giảm đau đường toàn thân.

2.1. Gây tê cơ vuông thắt lưng (QL2 block)

• Thực hiện gây tê cơ vuông thắt lưng tại phòng mổ ngay sau khi gây mê toàn thân.
• Thực hiện gây tê cơ vuông thắt lưng sau mổ tại phòng hồi tỉnh nếu người bệnh được gây tê tủy sống.
• Cách thức thực hiện gây tê cơ vuông thắt lưng dưới hướng dẫn siêu âm (QL2).
  • Gây tê một liều hoặc tiêm liều đầu qua catheter QL2
  • Thuốc Anaropin 0,5% 15ml + Dexamethasone 2mg/ 1 bên (đối với bệnh nhân ≥ 50kg)
  • Thuốc Anaropin 0,5% 12ml + Dexamethasone 2mg/ 1 bên (đối với bệnh nhân < 50kg)
  • Liều tiếp theo qua catheter QL2 cách liều đầu 24h
• Rút catheter QL2 sau 48h

2.2. Catheter giảm đau tại vết mổ

• Đặt catheter nhiều lỗ giữa cân cơ chéo bụng trong và cân cơ ngang bụng, catheter nối với bóng tự động chứa thuốc tê.
• Thuốc tê Anaropin 0,2%, tốc độ: 4ml/h.
• Rút catheter sau 48h.

2.3. Thuốc giảm đau đường toàn thân

• Kết hợp paracetamol (10 – 15mg/kg/6h) và NSAID

3. Theo dõi sau mổ

• Đánh giá đau sau mổ
  • Thời điểm đánh giá đau: Ngay sau phẫu thuật tại phòng hồi tỉnh và hàng ngày tại bệnh phòng 2 lần/ngày
  • Đánh giá mức độ đau bằng điểm VAS lúc nghỉ và lúc vận động.
  • Xác định vị trí và tính chất của đau.
• Đánh giá catheter QL2
  • Catheter có di lệch hay không
  • Chân catheter có chảy máu, chảy dịch hay không.
  • Catheter có đạt được hiệu quả giảm đau hay không
• Theo dõi và xử trí tác dụng không mong muốn của các phương pháp điều trị đau nếu có.
• Giải cứu đau khi VAS vận động ≥ 3.
  • Gây tê lại QL2 thực hiện sau lần 1 ít nhất 6h
  • Thuốc Ultracet 50mg x 1 viên hoặc Tramadol 0,5 – 1mg/kg
• Ghi chép đầy đủ và hệ thống vào hồ sơ bệnh án.

4. Tư vấn và giáo dục sức khỏe

• Hướng dẫn người bệnh cách sử dụng thước VAS và cách mô tả tính chất của đau. Khái niệm không đau tương ứng với điểm VAS < 3 (người bệnh có thể thay đổi tư thế, ho, hít thở sâu và tự đi lại).
• Trao đổi với người bệnh về việc thuốc giảm đau sẽ có hiệu quả sau 30 phút sử dụng, nếu không giảm đau thì người bệnh phải thông báo cho bác sĩ hoặc điều dưỡng để nhận được điều trị đau thích hợp.

Sơ đồ giảm đau sau phẫu thuật bụng thấp

Tài liệu tham khảo

• Chou R, Gordon DB, de Leon-Casasola OA, et al. Management of postoperative pain: a clinical practice guideline from the American Pain Society, the American Society of Regional Anesthesia and Pain Medicine, and the American Society of Anesthesiologists’ Committee on Regional Anesthesia, Executive Committee, and Administrative Council. J Pain 2016;17:131-57 [Crossref], [PubMed], [Web of Science ®], [Google Scholar].
• Meg A Rosenblatt. Abdominal nerve block techniques Up to date Apr 02, 2020.
• Hebbard PD. Transversalis fascia plane block, a novel ultrasound-guided abdominal wall nerve block. Can J.Anaesth, 2009; 56:618.

Có thể bạn quan tâm:

• Quy trình giảm đau sau mổ lấy thai
• Quy trình giảm đau sau mổ trẻ em
• Giảm đau sau mổ cho người lớn

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết: Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó

0