Hướng dẫn thực hiện quy trình chuyên môn sinh thiết tổn thương não bằng tay dưới hướng dẫn của CT – scanner
Hướng dẫn thực hiện quy trình chuyên môn sinh thiết tổn thương não bằng tay dưới hướng dẫn của CT – scanner áp dụng cho các khoa Chẩn đoán hình ảnh trong toàn hệ thống Vinmec
Người thẩm định: Trần Hải Đăng Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm Ngày phát hành: 10/06/2020 Ngày hiệu chỉnh: 20/04/2022
1. Định nghĩa
Nội dung bài viết
U não là tập hợp của một nhóm tế bào phát triển quá mức trong nhu mô não. U não có thể nguyên phát (xuất phát từ tế bào thần kinh hay tế bào của các cấu trúc nằm trong não như màng não, các tế bào mạch máu, các tuyến,…) hay do các tế bào ung thư từ nơi khác di căn đến não (còn gọi là u não thứ phát). CLVT và CHT có vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán các khối u tồn tại ở não, tuy nhiên rất nhiều trường hợp chúng ta không thể chẩn đoán được chính xác bản chất của khối u não nếu như chỉ dựa vào hình ảnh. Vì vậy, người ta đặt ra phương pháp sinh thiết u não nhằm làm sáng tỏ bản chất thực sự của tổn thương trước khi đưa ra quyết định điều trị cuối cùng. Trước đây, việc sinh thiết khối u não thường được thực hiện bằng phẫu thuật mổ mở, nhưng hiện nay sinh thiết kín dưới hỗ trợ của hình ảnh giúp xâm lấn tối thiểu và giảm nhiều nguy cơ do phẫu thuật gây ra. Trong đó phải kể đến sinh thiết định vị (Stereotactic brain biopsy) và sinh thiết bằng tay dưới hướng dẫn của chụp CLVT (Freehand CT-guided brain biopsy).
2. Chỉ định và chống chỉ định
2.1. Chỉ định
- Các tổn thương ở não không chẩn đoán được bằng các phương pháp không xâm lấn.
- Cần thực hiện giải phẫu bệnh để phân bậc khối u, làm hóa mô miễn dịch phục vụ điều trị,…
- Các tổn thương có kích thước đủ lớn, nằm nông.
2.2. Chống chỉ định
- Chống chỉ định chung như các thủ thuật sinh thiết khác dưới CLVT.
- Các tổn thương nhỏ, nằm sâu.
- Cần thận trọng với các tổn thương nằm tại các vùng chức năng quan trọng của não.
3. Các bước thực hiện
TT | Các bước thực hiện | Nội dung công việc | Người thực hiện | Tiêu chuẩn |
1 | Chuẩn bị NB |
| Bác sĩ điều trị/ Bác sĩ làm thủ thuật. | Các thủ tục, giấy tờ phải được thực hiện đầy đủ và ký trước khi đưa người bệnh đi làm TT. |
2 | Lễ tân khoa CĐHA | Lễ tân/ĐD, BS thông báo cho lễ tân khoa CĐHA thông tin NB, bộ phận làm TT để sắp xếp lịch. | Lễ tân/ĐD, BS. | Sắp xếp lịch làm phù hợp theo thứ tự. |
3 | Lịch làm thủ thuật | Lễ tân khoa CĐHA tiếp nhận thông tin, báo lịch làm thủ thuật cho ĐD, lễ tân đặt lịch, ĐD phòng TT, KTV phòng CT. | ||
4 | Chuẩn bị dụng cụ |
| Lễ tân/Điều dưỡng phòng khoa lâm sàng, điều dưỡng, kỹ thuật viên phòng thủ thuật khoa CĐHA | Chuẩn bị đủ bộ dụng cụ làm thủ thuật, thuốc, hóa chất vật tư tiêu hao. Kiểm tra máy móc thiết bị hỗ trợ và luôn ở trạng thái sẵn sàng để sử dụng |
5 | Phòng CT Scanner | KTV chuẩn bị máy móc sẵn sàng cho thủ thuật. | ||
6 | Bàn giao và tiếp nhận bệnh nhân |
| Lễ tân/ điều dưỡng khoa nội trú/ khoa phòng khám; lễ tân/điều dưỡng phòng thủ thuật khoa CĐHA. | Tất cả hồ sơ giấy tờ phải phù hợp với từng loại thủ thuật, đầy đủ chữ ký của người bệnh, bác sĩ điều trị, bác sĩ làm thủ thuật. |
7 | Tiến hành thủ thuật điều trị | Các bước làm thủ thuật:
| Bs điều trị/ Bs thủ thuật, KTV phòng CT, Điều dưỡng phòng thủ thuật khoa CĐHA. |
|
8 | Kết thúc thủ thuật |
| Bác sĩ làm thủ thuật, KTV phòng CT, ĐD phòng thủ thuật. | Bs thủ thuật theo dõi và đánh giá tình trạng NB. |
9 | Sau thủ thuật điều trị. |
| Bs điều trị/ Bác sĩ làm thủ thuật, KTV phòng CT, ĐD phòng thủ thuật/ Điều dưỡng | Bs điều trị/ Bs thủ thuật đánh giá tình trạng NB mà quyết định nơi theo dõi, điều trị tiếp theo. |
Tài liệu tham khảo
- Bộ Y tế: Hướng dẫn quy trình kỹ thuật, khám bệnh, chữa bệnh chuyên ngành CĐHA, 2015
- Vinmec: Quy trình phối hợp thực hiện thủ thuật tại khoa CĐHA, VME.III.2.7.3.009/V0
- Quy trình phối hợp thực hiện thủ thuật sinh thiết, chọc hút kim nhỏ, VMEC.IV.2.4.2.4.016/V0
Từ viết tắt:
- CĐHA: Chẩn đoán hình ảnh.
- KTV: Kỹ thuật viên.
- NB: Người bệnh.
- HSBA: Hồ sơ bệnh án.
- ICU: Khoa hồi sức tích cực
Có thể bạn quan tâm:
- Quy trình sinh thiết hạch
- Sinh thiết dây thần kinh
- Quy trình sinh thiết gan
Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của VinmecDr. Việc sao chép, sử dụng phải được VinmecDr chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. VinmecDr không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. VinmecDr không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết VinmecDr sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc VinmecDr được liên kết với website www.vinmecdr.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.