Người thẩm định: Trần Hải Đăng
Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm
Ngày phát hành: 10/06/2020              Ngày hiệu chỉnh: 20/04/2020

1. Mục đích

• Hướng dẫn quy trình kỹ thuật siêu âm vú 3D trong tầm soát ung thư tuyến vú.
• Đảm bảo thống nhất quy trình thực hiện siêu âm vú 3D trong toàn hệ thống y tế Vinmec

2. Đối tượng thực hiện siêu âm vú 3D

• Bác sỹ và kỹ thuật viên chẩn đoán hình ảnh.
• Các khoa phòng/bộ phận liên quan trong bệnh viện.

3. Định nghĩa

Siêu âm vú 3D là một kỹ thuật sử dụng sóng âm trên hệ thống máy siêu âm tự động để khảo sát hình ảnh mô tuyến vú ở nhiều hướng khác nhau cho ra các lát cắt mỏng với độ chính xác cao.

4. Quy định chung

4.1. Chỉ định

• Phối hợp cùng với chụp Mammography (X quang vú) để tầm soát ung thư vú cho phụ nữ kiểm tra định kỳ hàng năm hoặc đã biết có tổn thương trước đó cần theo dõi.
• Phụ nữ có nhu mô tuyến vú đặc trên kết quả chụp Mammography.
• Hệ thống siêu âm vú tự động Invenia cũng là phương pháp siêu âm cho các phụ nữ có triệu chứng ở vú.

4.2. Chống chỉ định

• Không có chống chỉ định tuyệt đối. Tuy nhiên, không nên làm ở những trường hợp sau:
• Người bệnh không chịu được tất cả các lực ép tác dụng lên vú do bị quá nhạy cảm, đau, ổ áp xe…
• Người bệnh có túi ngực quá căng (làm diện tiếp xúc với đầu dò hạn chế nên khó phát hiện được các tổn thương (nếu có).
• Người bệnh có vết thương hở ở vú.
• Người bệnh có mang các thiết bị cấy ghép như máy tạo nhịp tim, cổng tiêm truyền ở vùng thành ngực

5. Các bước thực hiện siêu âm vú 3D

5.1. Chuẩn bị chỉ định:

• Khoa lâm sàng, bộ phận chỉ định dịch vụ hoàn thiện phiếu thăm dò bệnh lý tuyến vú, chuyển phiếu và người bệnh xuống khoa chẩn đoán hình ảnh. Dặn dò người bệnh mang theo các giấy tờ hồ sơ bệnh án đã có.

5.2. Chuẩn bị dụng cụ:

• Máy siêu âm vú 3D: Hệ thống siêu âm vú tự động Invenia.
• Gel siêu âm: 250ml
• Dụng cụ kê: Khăn cuộn, nêm bọt biển, gối.
• Màng cố định: 1 cái ( kích cỡ phù hợp, màng căng, không bị rách hoặc hỏng).
• •  

5.3. Chuẩn bị người bệnh:

• Một kỹ thuật siêu âm vú 3D không yêu cầu chuẩn bị đặc biệt.
• Kiểm tra thông tin người bệnh (đầy đủ họ tên, PID, ngày tháng năm sinh…)
• Giải thích cho người bệnh quy trình thực hiện sẽ thực hiện nhiều tư thế, đầu dò sẽ tiếp xúc với vú và quét ở mỗi vú trên nhiều bình diện (>/=3), thời gian dự kiến thực hiện ~ 15 phút. Thông báo cho người bệnh rằng họ sẽ cảm thấy bị ép trên ngực. Người bệnh nên thả lỏng người, thở nhẹ đều, không nên cảm thấy mất thoải mái phối hợp với kỹ thuật viên.
• Khai thác các thông tin liên quan đến quá trình thăm khám vú trước đây, tình trạng hiện tại và lý do đến khám.

• Khai thác người bệnh có cấy ghép máy tạo nhịp hoặc các thiết bị y tế tương tự. Người bệnh có các thiết bị này không nên đến gần trạm quét của máy siêu âm vú tự động trước khi được bác sỹ tư vấn.
• Yêu cầu người bệnh có thể tháo bỏ toàn bộ áo và mặc áo choàng bệnh viện trong quá trình thực hiện.

5.4. Lắp màng cố định:
Màng cố định được lắp ở phía đáy của bộ phận máy quét.

5.5. Trên màn hình theo dõi:
Nhập thông tin người bệnh (đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, PID) và chọn size (Small, Medium, Large) tương ứng với kích thước vú của từng người bệnh.

5.6. Tư thế người bệnh:

• Người bệnh nằm ngửa đầu và vai bên vú được làm kê cao (nếu cần) để tăng gò vú.
• Quay mặt người bệnh về bên đối diện với bên cần quét.
• Đặt tay người bệnh lên trên đầu. Nếu trường hợp khó đưa tay lên đầu thì có thể đặt vuông góc 90 độ.
• Dùng một miếng bọt biển để cố định người bệnh, sao cho nhu mô vú được dàn đều trên thành ngực và núm vú hướng lên trên.
• Tư thế vú biểu hiện đúng tư thế:
  • Dốc đều ở tất cả các hướng.
  • Không được mất cân xứng hoặc bị nghiêng.
  • Núm vú hướng lên trên và vào trung tâm.
• Gel siêu âm được bôi lên vú một lớp dày.
• Dùng nhiều gel siêu âm để bao phủ toàn bộ bề mặt vú, sao cho không có các bóng khí ở xung quanh núm vú.
• Gel được bôi ở quầng vú và núm vú với một vòng chuyển động thành đường tròn rộng khoảng 3-4 vòng, sử dụng 3 ngón tay giữa để giảm khả năng hình thành các bóng khí và liên quan tới bóng núm vú. Không nên sử dụng các dụng cụ để bôi gel.
• Gel được bôi lại trên vú trước mỗi lần chụp để duy trì tiếp xúc.
• Ghi chú: Gel siêu âm vú 3D là loại gel làm giảm tỉ lệ các bóng khí, bởi thông thường các bóng khí sẽ tạo lên nhiễu ảnh (Artifact) nếu sử dụng gel siêu âm thông thường. Vì thế, gel siêu âm thông thường không được khuyến cáo.
•  

5.7. Chọn hướng quét: Trên màn hình theo dõi thực hiện chọn hướng tuyến vú dự định quét

• • Vú phải: RAP, RLAT, RMED, RINF, RUP, RUOQ.
  • Vú trái: LAP, LLAT, LMED, LINF, LUP, LUOQ.

5.8. Các hướng quét tiêu chuẩn:

5.9. Các hướng quét thêm

6. Đánh giá hình ảnh

• Lấy được toàn bộ mô vú tương ứng ở các tư thế chụp.
• Núm vú ở vị trí trung tâm trên tư thế AP, ở phía dưới trong trên tư thế LAT, và ở trên – trong so với định vị núm vú trên thư thế MED.
• Hình ảnh không bị nhiễu do cử động hay các bóng khí.
• Trường hợp chất lượng hình ảnh không tốt do kích thước vú quá to hoặc quá nhỏ, mô vú quá nhão, có nhiều nhiễu ảnh thì kỹ thuật viên thông báo để bác sĩ chẩn đoán hình ảnh quyết định kết hợp thêm với siêu âm thường quy 2D thăm khám cho người bệnh.
• Chuyển ảnh lên hệ thống: Lựa chọn các ảnh đạt tiêu chuẩn và chuyển toàn bộ lên hệ thống PACS.

7. Đọc kết quả

Bác sĩ chuyên khoa sẽ xử lý hình ảnh trên trạm đọc, phân tích và đọc kết quả, trả kết quả ra quầy lễ tân khoa chẩn đoán hình ảnh. Người bệnh nhận kết quả và ký xác nhận tại quầy lễ tân khoa chẩn đoán hình ảnh

8. In phim

In 1 Film kích thước 35 x 43cm gồm có 6 hình cho 2 tuyến vú.

9. Vệ sinh

Vệ sinh phòng siêu âm, máy siêu âm và các dụng cụ.

10. Ghi hồ sơ bệnh án

Tích đã thực hiện trên phiếu chụp.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Invenia ABUS scan Station Positioning Guide (GE Healthcare).

Từ viết tắt:

• PACS: Picture archiving and communication system

• AP: Anterior Posterior.

• LAT: Lateral.

• MED: Medial.

• INF: Inferior.

• SUP: Superior.

• UOQ: Uper outer quadrant.

• ABUS: Automated Breast Ultrasound System.

Ghi chú:

• Văn bản sửa đổi lần thứ 01, bổ sung cho văn bản “Hướng dẫn siêu âm vú 3D (Invenia Abus)” – Mã VME.IV.2.4.2.4.001/V0 phát hành ngày 24/02/2017.

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmecdr. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmecdr chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmecdr không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmecdr không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết Vinmecdr sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmecdr đựợc liên kết với website www.vinmecdr.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.

0