MỚI

Hướng dẫn kỹ thuật tắm cho trẻ sơ sinh

Ngày xuất bản: 09/06/2022

Hướng dẫn kỹ thuật tắm cho trẻ sơ sinh áp dụng cho điều dưỡng, hộ sinh khoa sơ sinh, khoa sản

Cách tắm cho trẻ sơ sinh rất quan trọng, đòi hỏi bạn phải thật cẩn thận vì bé còn rất nhỏ, dễ bị nhiễm trùng rốn hay nước rơi vào tai, mắt bé. Do đó, điều dưỡng cũng như bố mẹ cần nắm được kỹ thuật tắm cho trẻ sơ sinh đúng cách. Bài viết dưới đây bác sĩ sẽ hướng dẫn chi tiết cách tắm cho trẻ sơ sinh. 

Người thẩm định: Ngô Đức Thọ Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm Ngày phát hành: 02/03/2020 Ngày hiệu chỉnh: 04/03/2022

1. Mục tiêu

  • Thực hiện vệ sinh thân thể thường quy, đem lại sự thoải mái cho trẻ giúp trẻ thích nghi với điều kiện sống bên ngoài tử cung của mẹ.
  • Giảm nguy cơ nhiễm khuẩn và ngăn ngừa các bệnh về da.

2. Nguyên tắc

  • Tắm trẻ sau sinh 24 giờ cho những trẻ bình thường. Trường hợp khác: Tắm theo chỉ định.
  • Tắm trẻ ngay sau sinh với các mẹ có dấu hiệu nhiễm khuẩn hoặc mắc các bệnh lây nhiễm (Gan B, HIV, Giang mai…), trẻ có nhiều máu bám hoặc nước ối bẩn, có mùi hôi.
  • Luôn giữ ấm tránh cho trẻ bị hạ nhiệt độ trong và sau khi tắm.
  • Bảo đảm an toàn cho trẻ (Tránh sang chấn,bỏng, hạ thân nhiệt cho trẻ trong và sau khi tắm)
  • Tắm từ vùng sạch đến vùng dơ


Trẻ sơ sinh cần được tắm đúng cách

3. Hướng dẫn thực hiện

Các bướcNội dung công việcYêu cầu
A. Trước khi thực hiện kĩ thuật
1.Kiểm tra trẻ trước khi tắm
  • Trẻ sau sinh 24 giờ hoặc có chỉ định tắm
  • Tình trạng trẻ ổn định
  • Gia đình đồng ý
  • Đảm bảo đủ điều kiện và đúng chỉ định
2. Vệ sinh bàn ta
  • Rửa tay thường quy trước khi tắm trẻ
  • Thực hiện sát khuẩn tay nhanh cho những trẻ kế tiếp và trước khi chăm sóc rốn cho mỗi trẻ
  • Đảm bảo các bước theo quy trình rửa tay thường quy
3. Chuẩn bị dụng cụ
  • Khăn tắm, khăn khô, bộ quần áo, bỉm, khăn quấn có mũ, bao chân, bao tay và được trải sẵn theo thứ tự mặc cho trẻ
  • Xà phòng tắm, dầu gội dành cho trẻ sơ sinh.
  • Nhiệt độ nước tắm 36.5 độ C – 37 độ C
  • Tăm bông, gạc cồn 700 .Gói chăm sóc rốn
  • Nước muối sinh lý 9%
  • Chậu tắm 2 chiếc (Nếu cần phải tráng lại sau tắm)
  • Các dụng cụ phải đầy đủ và đảm bảo chất lượng cho việc thực hiện
  • Đảm bảo đủ nhiệt độ nước tắm
  • Trẻ được mặc áo ngay sau khi tắm, tránh nhiễm lạnh
4. Định danh người bệnh
  • Tiến hành định danh trẻ bằng tối thiểu 2 thông tin: Họ và tên, ngày tháng năm sinh.
  • Đối chiếu với vòng đeo tay của người mẹ.
  • Đảm bảo đúng trẻ sơ sinh
5. Giải thích cho người nhà người bệnh
  • Thông báo cho người nhà của trẻ để họ yên tâm
  • Trẻ sẵn sàng tắm
6. Chuẩn bị môi trường
  • Phòng tắm kín gió, mùa đông có sưởi
  • Nhiệt độ phòng 28 độ C – 30 độ C
  • Đảm bảo môi trường ấm áp, an toàn
B. Trong khi thực hiện kỹ thuật
7. Tắm cho trẻ non tháng
  • Tắm từng phần.
  • Lau mắt: Dùng khăn ướt lau từ đuôi mắt vào đầu mắt, đổi góc khăn khi lau mắt bên kia
  • Dùng khăn mềm lau mặt trẻ, lau vành tai trong và ngoài, lau quanh cổ. Sau đó lau khô.
  • Phần thân trẻ lau đến đâu bộc lộ đến đấy và lau lại bằng khăn khô sạch, chú ý vuốt từ trong hõm nách ra từng kẽ ngón tay, lòng bàn tay.
  • Lau khô, mặc áo hoặc quấn khăn ủ ấm (Chú ý mặc áo ngược kín cổ).
  • Lau tiếp nửa người dưới phần mông và hai chân – chú ý kẽ ngón, lau nhẹ nhàng vùng sinh dục. Lau khô, đóng bỉm
  • Gội đầu: Sau khi quấn khăn ủ ấm cho trẻ và quàng khăn quanh cổ xoa dầu gội, vò nhẹ nhàng, xả nước sạch và lau khô. Đội mũ cho trẻ.
  • Trẻ được vệ sinh sạch sẽ không hạ thân nhiệt
  • Sau tắm trẻ cảm thấy thoải mái, dễ chịu.
8. Tắm cho trẻ sơ sinh khỏe mạnh– Tắm thả :

  • Thực hiện tắm trẻ tại bồn tắm sơ sinh trong phòng của mẹ, có mặt của người thân trong gia đình.
  • Vệ sinh bồn tắm sạch sẽ trước khi tắm trẻ,
  • Rửa tay thường quy.
  • Hướng dẫn tắm trẻ cho mẹ, người thân của trẻ.
  • Lau rửa bộ phận sinh dục sạch trước khi tắm.
  • Rửa mặt và gội đầu như tắm từng phần.
  • Nhẹ nhàng đặt mông và chân, thân trẻ xuống chậu tắm để từ từ nước ngập ngang bụng.
  • Nhỏ vài giọt sữa tắm vào lòng bàn tay rồi nhúng xuống nước cho ấm xoa đều lên toàn bộ cơ thể và các nếp gấp cổ, nách, khuỷu tay, cánh tay, bàn tay, bàn chân, kẽ các ngón (Cho xà phòng lên tay hoặc khăn tắm nhúng xuống nước xoa đều sau đó xoa từ cổ xuống ngực, nách, khuỷu tay, cánh tay, bàn tay, chân, bàn chân chú ý nếp gấp cổ, kẽ các ngón tay, ngón chân)
  • Vớt nước lên làm sạch sữa tắm phần thân trước của trẻ
  • Lật trẻ nằm úp trong chậu (Nằm trên cánh tay), xoa phần lưng xuống mông, đùi, cẳng chân bằng sữa tắm rồi lại vớt nước làm sạch.
  • Tráng xà phòng trên người bằng nước sạch theo thứ tự như xoa xà phòng
  • Từ từ nhấc trẻ ra khỏi mặt nước. Đặt trẻ lên đệm đã trải khăn tắm.
  • Lau khô người, mặc áo đóng bỉm quấn ủ ấm cho trẻ.

– Lưu ý:

  • Mọi động tác phải nhẹ nhàng và khẩn trương. Trẻ thích được massage và nghe giọng nói trong khi tắm.
  • Có thể gội đầu trước hoặc sau, đảm bảo trẻ không bị hạ nhiệt sau khi tắm
  • Tráng người ở dưới vòi nước hoặc tráng sang chậu khác nếu sản phẩm sữa tắm yêu cầu.
  • Hướng dẫn cho mẹ trẻ và gia đình trong quá trình tắm.
  • Người thân của trẻ yên tâm, hợp tác.
  • Thời gian tắm không quá 10 phút
  • Tránh trẻ hạ thân nhiệt
9. Chăm sóc rốn
  • Áo của trẻ được gấp gọn lên trên, gập mép bỉm xuống dưới.
  • Quan sát vùng da quanh rốn và chân rốn
  • Sát khuẩn tay trước khi chăm sóc rốn
  • Nếu rốn còn tươi một tay nhấc kẹp rốn một tay dùng gạc cồn 700 lau từ mặt cắt qua kẹp rốn và xuống tới chân rốn chú ý làm sạch các mô hoại tử xung quanh chân rốn
  • Nếu rốn đã khô lau từ chân rốn đến dây rốn qua kẹp rốn và mặt cắt của cuống rốn.
  • Không xoa cồn 700 vào da bụng của trẻ, nên tháo bỏ kẹp rốn sau 24h nếu không có nguy cơ chảy máu
  • Khi rốn bị nước tiểu hoặc phân dính vào có thể rửa bằng nước sạch lau lại bằng gạc cồn
  • Chăm sóc thường quy trẻ sơ sinh
10. Chăm sóc mắt, mũi, tai
  • Nhỏ nước muối sinh lý vào mỗi bên mắt. Dùng gạc lau sạch.
  • Nhỏ nước muối vào đầu tăm bông lau tai và mũi
  • Chăm sóc thường quy trẻ sơ sinh
C. Sau khi thực hiện kỹ thuật
11. Trao trẻ cho mẹ/đặt trẻ vào vị trí cũ
  • Đặt trẻ lại giường hoặc lồng ấp, đảm bảo ấm
  • Thông báo tình trạng hiện tại của trẻ
  • Giúp mẹ cho trẻ bú
 
12. Phân loại chất thải và thu dọn dụng cụ
  • Thu gom đồ vải bẩn
  • Vệ sinh lại chậu, bồn tắm
  • Phân loại chất thải đúng quy định
13. Vệ sinh tay
  • Rửa tay thường quy
  • Đúng theo quy định
14. Ghi hồ sơ bệnh án
  • Ghi chép đầy đủ vào phiếu theo dõi diễn biến NB
  • Tình trạng bé trước, trong và sau khi tắm
  • Ghi nội dung giáo dục cho mẹ trẻ và gia đình vào phiếu giáo dục sức khỏ
  • Ký và ghi họ tên người thực hiện

Tài liệu tham khảo

  • Hướng dẫn tắm trẻ sơ sinh. Hội Nhi khoa Việt Nam 2013.
  • American Academy of Pediatrics ( 2001). Bathing Your Baby.
  • Association of Women’s Health, Obstetric and Neonatal Nurses (2007). “Neonatal Skin Care: Evidence-Based Clinical Practice Guidelines”.
  • Mirsch J. “Bathing baby” http://www.emedicinehealth.com/bathing_babies/page3_em.htm

Ghi chú: 

  • Văn bản được sửa đổi lần thứ 01, thay thế văn bản “Quy trình phụ giúp bác sĩ thay máu cho trẻ sơ sinh” mã 01698/4 phát hành ngày 06/11/2018

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết: Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó

facebook
2

Bài viết liên quan

Bình luận0

Đăng ký
Thông báo về
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
Xem tất cả bình luận

Bài viết cùng chuyên gia