Hướng dẫn chụp x-quang khớp gối tư thế schuss
Nội dung bài viết
Hướng dẫn chụp x-quang khớp gối tư thế schuss áp dụng cho các khoa Chẩn đoán hình ảnh trong toàn hệ thống Vinmec
Người thẩm định: Trưởng tiểu ban chẩn đoán hình ảnh Người phê duyệt: Phùng Nam Lâm Ngày phát hành: 10/06/2020 Ngày hiệu chỉnh: 20/01/2020
1. Mục đích
Nội dung bài viết
- Hướng dẫn quy trình kỹ thuật chụp x-quang khớp gối tư thế Schuss cho kỹ thuật viên chẩn đoán hình ảnh.
- Đảm bảo thống nhất quy trình chụp x-quang khớp gối tư thế Schuss trong toàn bệnh viện.
2. Đối tượng thực hiện chụp x-quang khớp gối tư thế schuss
- Bác sĩ và kỹ thuật viên chẩn đoán hình ảnh.
- Các khoa phòng/bộ phận liên quan trong bệnh viện.
3. Định nghĩa chụp x-quang khớp gối tư thế schuss
- Chụp x-quang xương khớp là sử dụng một liều lượng rất nhỏ của bức xạ ion hóa để tạo ra hình ảnh của bất cứ xương nào trong cơ thể. Nó thường được sử dụng để chẩn đoán gãy xương hoặc sai khớp. Chụp x-quang xương-khớp là cách nhanh nhất và dễ dàng nhất cho bác sĩ để xem và đánh giá gãy xương, các tổn thương và các bất thường ở khớp.
4. Quy định chung
4.1. Chỉ định
- Chứng minh sự can và ổn định của các mảnh xương sau điều trị gãy xương.
- Hướng dẫn phẫu thuật chỉnh hình, thay khớp.
- Tìm kiếm tổn thương, nhiễm trùng, thoái hóa khớp, viêm khớp, tăng trưởng xương bất thường và thay đổi xương trong các điều kiện trao đổi chất.
- Hỗ trợ trong việc phát hiện và chẩn đoán ung thư xương.
- Xác định vị trí các dị vật trong các mô mềm xung quanh hoặc trong xương.
4.2. Chống chỉ định
- Không có chống chỉ định tuyệt đối.
- Phụ nữ có thai 3 tháng đầu. Phụ nữ có thai 3 tháng giữa và cuối có thể chụp nếu thực sự cần thiết.
- Người bệnh không phối hợp được.
5. Các bước thực hiện
5.1. Chuẩn bị dụng cụ
- Máy x quang: Máy X-quang kỹ thuật số Siemens.
- Kích thước tấm nhận ảnh: 20 x 25 cm (Một khớp gối); 26×36 cm (Hai khớp gối).
- Hướng đặt tấm nhận ảnh: Chiều dọc (Một khớp gối). Chiều ngang (Hai khớp gối).
- Lưới chống mờ.
- Tấm lọc tia.
5.2. Chuẩn bị người bệnh
- Một kỹ thuật chụp x-quang khớp gối tư thế Schuss không yêu cầu chuẩn bị đặc biệt
- Kiểm tra thông tin người bệnh (Đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh…)
- Yêu cầu người bệnh có thể tháo bỏ một phần hoặc toàn bộ quần áo và mặc áo choàng bệnh viện trong quá trình chụp.
- Đối với người bệnh nữ (Trong lứa tuổi sinh đẻ – bình thường từ 15 – 44 tuổi) được hỏi khả năng có thai.
- Nhiều kiểm tra hình ảnh X quang không thực hiện trong khi mang thai, để bào thai không bị phơi nhiễm bức xạ.
- Nếu chụp X quang cho phụ nữ mang thai là cần thiết, sẽ chụp với liều bức xạ ảnh hưởng ít nhất tới em bé.
- Người bệnh được giải thích về cách thức thực hiện trước khi chụp để phối hợp.
6. Kỹ thuật
| Các bước | Thực hiện | Yêu cầu |
| 1. Hằng số phát tia |
| Phù hợp với người bệnh |
| 2. Khoảng cách bóng phát tia tới phim |
| |
| 3. Tư thế người bệnh |
| Tư thế chính xác |
| 4. Tia trung tâm |
| Đúng vị trí |
| 5. Khu trú chùm tia |
| Lấy được toàn bộ khớp gối |
| 6. Đánh dấu |
| Đánh dấu đúng bên |
| 7. Che chắn |
| Bảo vệ bộ phận sinh dục |
| 8. Sự hô hấp |
|
7. Đánh giá hình ảnh
- Một hình ảnh chụp chính xác sẽ thể hiện như sau:
- Khớp gối không xoay: Lồi cầu xương đùi và xương chày cân đối
- Khe khớp gối rõ nét: Bờ dưới lồi cầu xương đùi không chồng lên mâm chày và xương bánh chè không chồng lên hố giữa lồi cầu xương đùi
- Gai mâm chày sẽ nhìn thấy tương ứng với trung tâm của hố lồi cầu xương đùi
- Nhìn thấy được đầu dưới xương đùi, đầu trên xương chày và xương mác
- Giữa khe khớp gối vào trung tâm trường khu trú chùm tia
- Hằng số chụp tốt nhất sẽ thể hiện nhìn thấy được bờ ngoài của xương bánh chè chồng lên xương đùi, và nhìn thấy được đầu và cổ xương mác sẽ không thể hiện quá liều tia
- Không cử động khớp gối trong khi chụp, các vân của tất cả các xương biểu hiện sắc nét
- Nhìn thấy được chi tiết phần mềm xung quanh khớp.
8. Chuyển ảnh lên hệ thống PACS: Lựa chọn các ảnh đạt tiêu chuẩn và chuyển toàn bộ lên hệ thống.
9. In phim:
- In 1 phim kích thước 20 x 25 cm (1 khớp gối).
- In 1 phim kích thước 26 x 36cm (2 khớp gối).
10. Vệ sinh: Vệ sinh phòng chụp, máy chụp và các dụng cụ.
11. Ghi hồ sơ bệnh án: Ghi nhận đã thực hiện trên phiếu chụp.
Tài liệu tham khảo
Từ viết tắt:
- PACS: Picture archiving and communication system
Ghi chú:
- Văn bản sửa đổi lần thứ 01, bổ sung cho văn bản “Hướng dẫn chụp X quang khớp gối – tư thế Schuss” – Mã VME.IV.2.4.2.4.005/V0 phát hành ngày 28/02/2017.
Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết: Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó Tags: Khớp gối Schuss, Chẩn đoán hình ảnh, Guideline
