Đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim

1. Mối quan hệ giữa đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim

Đau thắt ngực là một triệu chứng thường gặp của bệnh động mạch vành. Đau thắt ngực xảy ra khi lượng máu đến tim không đủ và có thể trở nên nguy hiểm nếu như tình trạng thiếu máu cơ tim kéo dài làm dẫn đến tình trạng hoại tử cơ tim thực sự. Vì vậy, chú ý đến các triệu chứng ban đầu là điều rất quan trọng nhằm biết cách kiểm soát và can thiệp kịp thời nếu tình trạng bệnh diễn tiến ngày càng xấu đi. Các triệu chứng của đau thắt ngực bao gồm tức ngực hoặc đau ngực hoặc cảm giác lạ ở vùng ngực. Một số người cảm thấy áp lực, đau hoặc cảm giác khó chịu ở vùng lưng, hàm, cổ hoặc bụng trên, hoặc ở một, cả hai cánh tay hoặc vai. Có hai loại đau thắt ngực là đau thắt ngực ổn định và đau thắt ngực không ổn định.  Sự diễn tiến từ cơn đau thắt ngực ổn định sang không ổn định và sự tiến triển thành nhồi máu cơ tim thường liên quan đến việc vỡ hoặc loét mảng xơ vữa động mạch tại vị trí hẹp động mạch vành và sự hình thành huyết khối sau đó.  Sự hình thành huyết khối này được khởi phát bởi sự kết dính và kết tập tiểu cầu và được thúc đẩy bởi sự giải phóng và tích tụ cục bộ của serotonin và thromboxan A2. Kết quả là sự kết tập tiểu cầu tại các vị trí tổn thương nội mô gây ra sự co mạch động mạch.  Huyết khối do tiểu cầu bắt đầu lớn dần theo thời gian, bao gồm các tế bào máu trắng và hồng cầu trong một mạng lưới dày đặc fibrin. Do đó, huyết khối mạch vành hoàn toàn có thể phát triển và gây ra sự tiến triển từ cơn đau thắt ngực không ổn định đến nhồi máu cơ tim cấp, thường là nhồi máu cơ tim sóng Q.  Chính vì thế, mối liên hệ giữa cơn đau thắt ngực không ổn định và nhồi máu cơ tim cấp là mối liên hệ liên tục với các quá trình hình thành huyết khối và co mạch vành. Khi giai đoạn kết tập tiểu cầu hoặc động lực co mạch tại các vị trí tổn thương nội mô và hẹp mạch vành chỉ kéo dài vài phút và lặp đi lặp lại, cơn đau thắt ngực không ổn định hoặc nhồi máu cơ tim không theo sóng Q xảy ra. Tuy nhiên, khi tắc hoàn toàn động mạch vành kéo dài hơn 4 giờ sẽ dẫn đến nhồi máu cơ tim xuyên thành hoặc xuất hiện sóng Q của hoại tử cơ tim trên điện tâm đồ.

2. Các biểu hiệu của nhồi máu cơ tim

Các triệu chứng của của nhồi máu cơ tim bao gồm: 

• Đau thắt ngực: Đau ngực hoặc khó chịu ở giữa ngực; cũng được mô tả là nặng ngực, cảm giác áp lực, căng tức, đau, rát, tê hoặc ép ngực kéo dài hơn vài phút hoặc biến mất và quay trở lại. Đôi khi cơn đau thắt ngực còn bị nhầm tưởng là chứng ợ chua hay khó tiêu. Cơn đau còn lan sang các vùng khác của cơ thể bao gồm cánh tay, cổ, hàm, vai trái, lưng hoặc dạ dày.
• Khó thở hoặc thở gấp
• Đổ mồ hôi 
• Cảm giác nghẹn, đầy hơi hoặc khó tiêu
• Buồn nôn hoặc nôn mửa 
• Chóng mặt
• Lo lắng 
• Nhịp tim nhanh hoặc không đều 

Các biểu hiện của nhồi máu cơ tim xảy ra ở phụ nữ đôi khi cũng có sự khác biệt. Mặc dù hầu hết phụ nữ và nam giới đều có những triệu chứng đau ngực do nhồi máu cơ tim có đặc điểm tương tự nhau, một số phụ nữ lại có xu hướng báo cáo các triệu chứng bất thường cao hơn một chút so với nam giới. Chính vì vậy, bác sĩ cần nhận định rõ để giúp xác định hay loại trừ khả năng đau ngực là do đau tim hay các nguyên nhân khác.

3. Phòng tránh cơn đau thắt ngực hay nhồi máu cơ tim như thế nào?

Bệnh tim mạch nói chung hay nhồi máu cơ tim nói riêng là một trong các nguyên nhân hàng đầu gây tử vong. Có nhiều nguyên nhân có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Một số trong số đó có thể không thể kiểm soát được nhưng vẫn có nhiều điều cần phải nhanh chóng điều chỉnh, nhằm hạn chế rủi ro xảy ra các cơn đau tim trong tương lai. Ví dụ như:

3.1. Các yếu tố nguy cơ không thể thay đổi

• Tuổi tác: Nguy cơ mắc bệnh mạch vành sẽ tăng lên khi càng lớn tuổi. Nam giới từ 45 tuổi trở lên và phụ nữ từ 55 tuổi trở lên có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
• Giới tính: Estrogen giúp bảo vệ cho phụ nữ chống lại bệnh tim nhưng ở phụ nữ mãn kinh, nguy cơ là đồng đều cho cả hai giới.
• Tiền sử gia đình: Một người sẽ có nguy cơ cao hơn nếu có người thân trực hệ đã bị bệnh tim mạch. 

3.2. Các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi

• Huyết áp cao: Huyết áp cao là một yếu tố nguy cơ chính của bệnh tim mạch. Điều quan trọng là phải kiểm tra huyết áp thường xuyên và kiểm soát huyết áp ổn định. Tuân thủ thuốc, bao gồm cả thay đổi lối sống, để ngăn ngừa hoặc kiểm soát huyết áp cao.
• Cholesterol cao: Lượng cholesterol cao có thể làm tắc nghẽn động mạch và làm tăng nguy cơ mắc bệnh mạch vành và các cơn đau tim. Do đó, việc giữ mức cholesterol trong tầm kiểm soát bằng cách thay đổi lối sống và thuốc sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh mạch vành, đặc biệt là ở phụ nữ.
• Béo phì: Thừa cân hoặc béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Điều này chủ yếu là do chúng có liên quan đến các yếu tố nguy cơ bệnh tim khác như rối loạn cholesterol máu, huyết áp cao và bệnh tiểu đường. Vì vậy, giữ cân nặng hợp lý và biết cách kiểm soát cân nặng có thể làm giảm đồng thời những rủi ro này.

XEM THÊM: Vì sao người bị béo phì cần tầm soát bệnh lý mạch vành?

• Chế độ ăn uống không lành mạnh: Chế độ ăn uống với nhiều chất béo bão hòa, thực phẩm giàu natri và đường là một mối đe dọa của mạch vành. Theo đó, mỗi người cần xây dựng thực đơn hằng ngày với nhiều trái cây tươi, rau và ngũ cốc để có thể giúp giảm huyết áp và cholesterol, hai điều có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
• Ít vận động: cũng có mối tương quan với các yếu tố nguy cơ tim mạch nêu trên. Ngược lại, tập thể dục thường xuyên sẽ đem lại nhiều lợi ích, bao gồm tăng cường chức năng tim mạch và cải thiện tuần hoàn. Đồng thời, biện pháp này cũng có thể giúp duy trì cân nặng hợp lý, giảm cholesterol và huyết áp. 
• Uống nhiều rượu: Uống quá nhiều rượu có thể làm tăng huyết áp, hơn nữa rượu bia còn bổ sung thêm calo, có thể gây tăng cân. Cả hai đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Do đó, hạn chế rượu bia là một cách bảo vệ sức khỏe tim mạch. 
• Hút thuốc lá:  Hút thuốc lá làm tăng huyết áp và gây ra nguy cơ cao bị đau tim và đột quỵ. Vì thế, việc bỏ thuốc lá sẽ sớm giúp người bệnh hạn chế được các nguy cơ mắc các bệnh lý này.
• Căng thẳng: Có liên quan đến bệnh tim theo nhiều cơ chế khác nhau, thông qua làm tăng huyết áp, trở thành “tác nhân” gây ra cơn đau tim. Ngoài ra, một số cách phổ biến để đối phó với căng thẳng, chẳng hạn như ăn quá nhiều, uống nhiều rượu và hút thuốc, lại tạo một vòng luẩn quẩn có hại cho tim của bạn. Một số cách để giúp kiểm soát căng thẳng bao gồm tập thể dục, nghe nhạc, tập trung vào điều gì đó tĩnh lặng hoặc yên bình và thiền định.
• Có tiền sử mắc bệnh tiểu đường: Mắc bệnh tiểu đường làm tăng gấp đôi nguy cơ mắc bệnh tim do tiểu đường. Nguyên nhân là vì lượng đường trong máu cao do bệnh tiểu đường có thể làm hỏng các mạch máu và dây thần kinh, khiến tim và mạch máu dễ bị tổn thương. Vì vậy, điều quan trọng là người bệnh phải đi xét nghiệm bệnh tiểu đường và nếu mắc bệnh, kiểm soát đường huyết ổn cũng là một mục tiêu điều trị.

XEM THÊM: Các biến chứng tim mạch trên bệnh nhân tiểu đường
Tóm lại, các cơn đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim đều là những mối đe dọa đối với sức khỏe tim mạch nói riêng và tuổi thọ con người nói chung. Tuy nhiên, đây đều là những bệnh lý có thể phòng tránh được nếu nhận biết sớm và tích cực điều trị bằng cách tuân thủ thuốc, điều chỉnh lối sống và hạn chế các yếu tố nguy cơ. Thực tế, bệnh tim mạch được sàng lọc sớm tránh được nguy cơ đột quỵ rất cao. Bệnh tim mạch là nguyên nhân tử vong hàng đầu, vì thế việc kiểm soát, điều trị bệnh ở giai đoạn sớm rất quan trọng. Với nhiều năm kinh nghiệm trong việc thăm khám, điều trị và sàng lọc tim mạch, hiện nay Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã trở thành một trong các trung tâm Tim mạch lớn, sở hữu đội ngũ y bác sĩ giàu chuyên môn, được đào tạo bài bản và có hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại. Nhờ đó, Trung tâm Tim mạch tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có khả năng thăm khám, điều trị, quản lý các bệnh tim mạch mãn tính. Đặc biệt, tại đây cũng đã thực hiện và ứng dụng các kỹ thuật tim mạch chuyên sâu tiên tiến nhất trên thế giới trong điều trị như: Mổ tim hở không đau; Can thiệp động mạch chủ qua da không gây mê toàn thân; Điều trị hở van 2 lá qua đường ống thông có tỉ lệ thành công 95%; Cấy ghép tim nhân tạo hỗ trợ tâm thất cho bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối kéo dài cuộc sống chất lượng trên 7 năm.  Toàn bộ quy trình thăm khám, theo dõi, hồi phục điều trị bệnh tim mạch luôn được tích hợp cùng nhiều chuyên khoa để đem lại cơ hội phục hồi nhanh chóng, tránh tình trạng tái phát ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như kinh tế cho người bệnh. Quý khách hàng có nhu cầu thăm khám, điều trị tại Vinmec có thể đến trực tiếp hoặc liên hệ đến tổng đài chăm sóc khách hàng để được phục vụ.
NGUỒN THAM KHẢO: my.clevelandclinic.org, uofmhealth.org, ncbi.nlm.nih.go.
Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmecdr. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmecdr chấp thuận trước bằng văn bản.
Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmecdr không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmecdr không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có.
Đường link liên kết Vinmecdr sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmecdr đựợc liên kết với website www.vinmecdr.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.

0