Chăm sóc bệnh nhân trước và sau can thiệp mạch vành khi nhồi máu cơ tim cấp
Nhồi máu cơ tim cấp cần phải cấp cứu nhanh chóng, nguyên tắc chủ yếu là tái lập dòng máu chảy trong đoạn động mạch vành bị tắc càng sớm càng tốt, bởi dòng chảy động mạch vành sẽ chỉ được khôi phục khi đã loại bỏ được cục huyết khối. Tuy nhiên, tốc độ bình phục của người bị nhồi máu cơ tim cấp còn phụ thuộc vào việc chăm sóc từ trước và sau khi can thiệp mạch vành.
1. Chăm sóc bệnh nhân thế nào trước khi can thiệp mạch vành khi nhồi máu cơ tim cấp?
Nội dung bài viết
Chăm sóc bệnh nhân trước khi can thiệp mạch vành khi nhồi máu cơ tim cấp là việc rất quan trọng trong cứu sống người bệnh. Quá trình chăm sóc người bị nhồi máu cơ tim cấp trước khi can thiệp mạch vành cần được tiến hành như sau:
- Đối với nhân viên y tế: Trước khi can thiệp mạch vành, cần chuẩn bị hồ sơ bệnh án, các xét nghiệm cơ bản và vệ sinh vùng chọc mạch người bệnh bằng cách xác định vị trí vùng chọc mạch.
- Đối với bệnh nhân và người thân bệnh nhân: Người thân cần vận động và chuẩn bị một tinh thần tốt cho bệnh nhân trước khi tiến hành điều trị can thiệp mạch vành.
2. Chăm sóc bệnh nhân thế nào sau khi can thiệp mạch vành khi nhồi máu cơ tim cấp?
Cũng giống như chăm sóc bệnh nhân trước khi can thiệp mạch vành, việc chăm sóc bệnh nhân sau khi can thiệp mạch vành cũng rất quan trọng đối với quá trình phục hồi chức năng cho bệnh nhân. Quá trình chăm sóc người bị nhồi máu cơ tim cấp sau khi can thiệp mạch vành như sau:
- Về phía đội ngũ y tế: Khi chăm sóc bệnh nhân nhồi máu cơ tim, bác sĩ cần phải ghi rõ thông tin về kết quả điều trị và các biến chứng nguy hiểm khác mà người bệnh có thể gặp sau khi can thiệp mạch vành. Nhân viên y tế cần chăm sóc vết mổ theo đúng quy trình và theo dõi sát bệnh nhân về dấu hiệu sinh tồn, tình trạng ý thức, xét nghiệm hóa sinh máu. Nếu nghi ngờ biến chứng cần chỉ định người bệnh chụp CT ngực, siêu âm tim.
- Về phía bệnh nhân và người nhà: Đối với người thân khi chăm sóc bệnh nhân nhồi máu cơ tim cần hỗ trợ rửa vết thương ít nhất 1 lần/ngày bằng dung dịch sát khuẩn hoặc nước muối cho người bệnh; đặc biệt không bôi bất kỳ thuốc hay các dung dịch gì lên vết thương; giữ vết thương khô ráo; nên mặc quần áo rộng rãi để máu lưu thông tốt hơn; nói không với việc hút thuốc lá hoặc hút thuốc lá thụ động. Đặc biệt, sau can thiệp mạch vành người bệnh nên nghỉ ngơi hoàn toàn trong vòng 1 tuần, sau đó mới bắt đầu tập thể dục vừa sức.
3. Những điều cần lưu ý
3.1. Vận động sau can thiệp mạch vành
Thông thường, sau khi can thiệp mạch vành, trong một thời gian ngắn là người bệnh có thể về nhà. Tùy thuộc vào vị trí can thiệp mạch vành mà có các lưu ý trong hoạt động tại vị trí đó như sau:
Can thiệp mạch vành qua động mạch đùi:
- Khi can thiệp mạch vành qua động mạch đùi người bệnh cần phải hết sức thận trọng trong vận động, để bảo đảm vết thương không bị ảnh hưởng. Tránh nâng, đẩy hay kéo vật nặng trong 5 -7 ngày đầu sau thực hiện thủ thuật.
- Không tham gia các hoạt động nặng trong 5 ngày sau phẫu thuật nhưng có thể leo cầu thang khi cần thiết, nhưng phải đi chậm hơn so với bình thường và tránh căng cơ đùi trong khi đại tiện trong 3 – 4 ngày sau can thiệp mạch vành.
- Sau can thiệp mạch vành 1 tuần, người bệnh nên tăng dần mức độ hoạt động cho đến khi có thể hoạt động bình thường.
Can thiệp mạch vành qua động mạch quay:
- Khi không thể can thiệp mạch vành ở động mạch đùi, bác sĩ sẽ tiến hành can thiệp mạch vành ở động mạch quay cánh tay. Sau can thiệp người bệnh không sử dụng cổ tay có vết thương để nâng vật trên 1kg trong ngày đầu tiên.
- 2 ngày sau thủ thuật không tham gia bất kỳ các hoạt động gắng sức
- Nâng mức độ hoạt động một cách từ từ cho đến khi có thể hoạt động bình thường sau ngày can thiệp mạch vành
Thông thường, người bệnh có thể trở lại làm việc trong 1 – 2 tuần sau khi can thiệp mạch vành. Trường hợp vẫn còn mệt mỏi và yếu thì nên nghỉ ngơi thêm. Sau đó từng bước thích nghi với cuộc sống.
XEM THÊM: Can thiệp động mạch vành qua da: Những điều cần biết
3.2. Lưu ý khi dùng thuốc
Sau can thiệp mạch vành, người bệnh vẫn phải tiếp tục dùng thuốc để dự phòng. Do đó, người bệnh cần dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ đã kê, không tự ý thêm hay bớt khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Quá trình sử dụng các nhóm thuốc, cần lưu ý tới dấu hiệu cảnh báo tác dụng phụ mà thuốc gây ra như: Xuất huyết dưới da, chảy máu cam, đau cơ hay biểu hiện chóng mặt,… để thông báo cho bác sĩ điều trị. Trường hợp người bệnh có bệnh nền là đái tháo đường thì cần phải trao đổi với bác sĩ để được điều chỉnh thuốc trong 1 – 2 ngày can thiệp mạch vành. Bởi sau can thiệp mạch vành, đường huyết của người bệnh có thể thay đổi thất thường.
3.3. Lưu ý về chế độ dinh dưỡng và lối sống lành mạnh
Một lối sống lành mạnh là rất quan trọng đối với bệnh tim mạch nói riêng và sức khỏe con người nói chung. Vì vậy, sau can thiệp mạch vành, người bệnh cần thực hiện một chế độ dinh dưỡng cũng như lối sống lành mạnh như sau:
- Người bệnh nên uống 2 lít nước mỗi ngày và tốt nhất nên tham gia chương trình phục hồi chức năng tim.
- Bỏ thuốc lá để hạn chế các nguy cơ biến chứng khác.
- Cần tập thể dục đều đặn, vừa với sức khỏe, không nên tập các bài tập quá mức so với sức khỏe của bản thân.
- Người bệnh nên ăn nhiều trái cây, rau quả (để tránh táo bón) và ngũ cốc thô, nhưng cần hạn chế sử dụng các loại rau có màu xanh đậm (cải bó xôi, cần tây, măng tây, dưa chuột) bởi chúng có chứa nhiều vitamin K, từ đó các tác dụng của thuốc chống đông đang sử dụng hỗ trợ điều trị bệnh bị giảm.
- Giảm lượng muối và mỡ hàng ngày, nên ăn cá thường xuyên, bởi cá có chứa nhiều omega 3 rất tốt cho tim mạch và giúp ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông. Nên ăn tối thiểu 3 bữa cá/1 tuần.
- Sinh hoạt, thư giãn điều độ, tránh căng thẳng, lo âu hay hồi hộp. Thư giãn bằng cách làm những điều theo sở thích nhưng ở mức độ vừa với sức khỏe của bản thân.
- Không nên ăn tối sau 18 giờ và cũng không nên ăn quá no vì gây chèn ép cơ hoành, nhịp tim sẽ tăng hơn so với bình thường.
- Nếu có bệnh nền là đái tháo đường đi kèm, người bệnh cần phải tuân thủ theo chế độ dinh dưỡng của bệnh nhân đái tháo đường nhằm kiểm soát tốt đường huyết.
- Hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, bia. Nếu là nữ giới thì không nên uống quá một ly, còn nam giới thì không nên uống quá 2 ly rượu mỗi ngày.
Đặc biệt, sau can thiệp mạch vành do nhồi máu cơ tim cấp, người bệnh nên khám sức khỏe định kỳ theo lời khuyên của bác sĩ nhằm phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ nguy hiểm khác. Với nhiều năm kinh nghiệm trong việc thăm khám và điều trị các bệnh lý tim mạch, hiện nay Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã trở thành một trong các trung tâm Tim mạch lớn, sở hữu đội ngũ y bác sĩ giàu chuyên môn, được đào tạo bài bản và có hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại. Nhờ đó, Trung tâm Tim mạch tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có khả năng thăm khám, điều trị và theo dõi sau điều trị, can thiệp mạch vành trong điều trị bệnh nhồi máu cơ tim. Bên cạnh đó, để nâng cao chất lượng dịch vụ, Vinmec còn triển khai các Gói khám sức khỏe định kỳ. Ưu điểm của các gói khám sức khỏe của Vinmec là quý khách hàng sẽ được sàng lọc, tầm soát sức khỏe bởi hệ thống trang thiết bị hiện đại giúp hỗ trợ chuẩn đoán tốt nhất hiện nay như máy PET/CT, MRI, CT 640, hệ thống máy siêu âm tiên tiến hàng đầu thế giới, hệ thống labo xét nghiệm tiêu chuẩn quốc tế,… Sau khi khám tổng quát, nếu phát hiện các bất thường sau khi can thiệp, điều trị bệnh tim mạch cũng như các bệnh lý khác, Quý khách hàng sẽ được thăm khám, tư vấn phương pháp điều trị hiệu quả nhất. Quý khách hàng có nhu cầu thăm khám, điều trị tại Vinmec có thể đến trực tiếp hoặc liên hệ đến tổng đài chăm sóc khách hàng để được phục vụ. Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmecdr. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmecdr chấp thuận trước bằng văn bản. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmecdr không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmecdr không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có. Đường link liên kết Vinmecdr sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmecdr đựợc liên kết với website www.vinmecdr.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.