Bản tin Thông tin thuốc: Cập nhật khuyến cáo của Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA) 2022 về sử dụng Metformin, Vitamin D trong ngăn ngừa/ trì hoãn đái tháo đường tuýp 2, số 01.2022

Ngày xuất bản: 09/06/2022

Cập nhật khuyến cáo của Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (American Diabetes Association – ADA) 2022 về sử dụng metformin, vitamin D trong ngăn ngừa/ trì hoãn đái tháo đường tuýp 2 áp dụng cho bộ phận Dược lâm sàng Vinmec.

Tác giả: Phan Quỳnh Lan, Đỗ Thanh Hải

Ngày phát hành: 01/2022

I. Khuyến cáo của Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA) 2022 về sử dụng metformin, vitamin D trong ngăn ngừa/ trì hoãn đái tháo đường tuýp 2

Tháng 12/2021, Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (American Diabetes Association – ADA) đã cập nhật hướng dẫn điều trị đái tháo đường (ĐTĐ)1; trong đó, bổ sung và điều chỉnh một số khuyến cáo. Điểm nổi bật là khuyến cáo sử dụng metformin và vai trò của vitamin D trong ngăn ngừa/ trì hoãn ĐTĐ tuýp 2.

Mở rộng nhóm đối tượng cân nhắc sử dụng metformin để ngăn ngừa/ trì hoãn ĐTĐ tuýp 2

Khuyến cáo ADA 2021 và 2022	ADA 2022 bổ sung thêm
– Từ 25 – 59 tuổi có BMI ≥ 35 kg/m2 – Phụ nữ có tiền sử ĐTĐ thai kỳ	– Đường huyết lúc đói cao ≥ 110 mg/dL (6,1 mmol/L) – HbA1C cao (≥ 6,0%)

Khuyến cáo 2021 dựa trên kết quả thử nghiệm Diabetes Prevention Program (DPP) và nghiên cứu Diabetes Prevention Program Outcome Study (DPPOS). Thử nghiệm DPP trên người tiền ĐTĐ cho thấy nhóm can thiệp: Thay đổi lối sống, dùng metformin có tỷ lệ phát sinh ĐTĐ thấp hơn so với giả dược, lần lượt là 4,8/100 người/năm (95% CI 4,1 – 5,7); 7,8/100 (6,8 – 8,8) và 11,0/100 (9,8 – 12,3). Tuy nhiên, không ghi nhận lợi ích của metformin ở nhóm ≥ 60 tuổi và nhóm BMI từ 22 đến 35 kg/m2. Tiếp tục theo dõi sau 10 năm, hiệu quả của các can thiệp vẫn được duy trì (kết quả nghiên cứu DPPOS)2.
ADA 2022 mở rộng thêm đối tượng tiền ĐTĐ cân nhắc dùng metformin gồm nhóm có đường huyết lúc đói cao (≥ 6,1 mmol/L) hoặc HbA1c cao (6,0 – 6,4%). Khuyến cáo dựa trên kết quả phân tích 15 năm sau thử nghiệm DPP, metformin làm giảm nguy cơ tiến triển thành ĐTĐ nhiều hơn ở nhóm đường huyết lúc đói ≥ 6,1mmol/L so với nhóm 5,3–6,1 mmol/L (-3,56/100 người/năm so với -0,86); nhóm HbA1C 6,0–6,4% so với nhóm < 6,0% (-3,88/100 người/năm so với -1,03)3.
Hiện nay, metformin chưa được phê duyệt chính thức cho chỉ định ngăn ngừa/ trì hoãn ĐTĐ tuýp 2. Thuốc được dùng off-label cho đối tượng theo khuyến cáo của ADA, thất bại với thay đổi lối sống, liều khuyến cáo: 850mg 1 lần/ngày trong 1 tháng, sau đó tăng lên 850mg x 2 lần/ngày (liều trong thử nghiệm DPP) nếu dung nạp thuốc.

Vai trò tiềm năng của vitamin D trong ngăn ngừa/ trì hoãn ĐTĐ tuýp 2

Các nghiên cứu quan sát chỉ ra nồng độ 25-(OH)D (Vitamin D) trong máu thấp ảnh hưởng đến chức năng tế bào beta tuyến tụy, tăng nguy cơ mắc mới ĐTĐ tuýp 2. Lần đầu tiên ADA đề cập đến vai trò của vitamin D trong hướng dẫn năm 2021, thông qua thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng D2d (Vitamin D and Type 2 Diabetes)2. Thử nghiệm trên 2.423 người cho thấy bổ sung vitamin D3 liều 4000 IU/ngày không làm giảm nguy cơ mắc ĐTĐ tuýp 2 so với giả dược (tỷ lệ mắc ĐTĐ ở nhóm vitamin D3 là 9,39/100 người/năm và giả dược là 10,66)4.
ADA 2022 bàn luận thêm về vai trò tiềm năng vitamin D, có thể có lợi khi sử dụng cho nhóm đối tượng tiền ĐTĐ không béo phì hoặc có nồng độ 25-(OH)D thấp dựa trên một số bằng chứng mới (Phụ lục). Tuy nhiên, vẫn cần thêm các nghiên cứu để khẳng định. Tại thời điểm này, ADA 2022 chưa khuyến cáo sử dụng vitamin D để ngăn ngừa/ trì hoãn ĐTĐ tuýp 2.

Kết luận:

Hướng dẫn điều trị ĐTĐ của ADA 2022 mở rộng cân nhắc sử dụng metformin cho đối tượng tiền ĐTĐ có đường huyết lúc đói cao (≥ 6,1 mmol/L) hoặc HbA1c cao (6,0 – 6,4%). Vitamin D có thể có lợi trong ngăn ngừa/trì hoãn ĐTĐ tuýp 2 ở nhóm không béo phì hoặc nồng độ 25-(OH)D thấp nhưng cần thêm nghiên cứu để đưa ra khuyến cáo.

Phu-luc_-Cac-bang-chung-moi-ve-vai-tro-cua-vitamin-D-trong-ADA-2022

Từ viết tắt:

ĐTĐ: Đái tháo đường

Tài liệu tham khảo:

ADA. Standards of medical care in diabetes-2022. Diabetes Care, 45 (Supplement 1), S1 – S264.
ADA. Standards of medical care in diabetes-2021. Diabetes Care, 44 (Supplement 1), S1 – S222.
Diabetes Prevention Program Research Group (2019). Diabetes Care; 42(4), 601 – 608.
Pittas AG et al (2020). N Engl J Med;381(6), 520–530.
Barbarawi M, et al (2020). J Clin Endocrinol Metab;105(8), 2857-2868.
Zhang Y et al (2020). Diabetes Care;43,1650–1658.
Dawson-Hughes B, et al (2020). Diabetes Care;43(6), 2916–2922.

Bản quyền và thương hiệu: Thông tin và hình ảnh trên website thuộc quyền sở hữu của Vinmec. Việc sao chép, sử dụng phải được Vinmec chấp thuận trước bằng văn bản.

Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả những tư liệu được cung cấp trên website này đều mang tính tham khảo. Do đó, nội dung và hình ảnh sẽ được thay đổi, cập nhật và cải tiến thường xuyên mà không phải thông báo trước. Vinmec không bảo đảm về độ chính xác cũng như sự hoàn thiện về thông tin. Chúng tôi không chịu trách nhiệm pháp lý cho những thiệt hại xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp từ việc sử dụng hoặc hành động dựa theo những thông tin trên hoặc một số thông tin xuất hiện trên website này. Vinmec không chịu trách nhiệm pháp lý về những sai sót, lỗi chính tả… do nhập liệu cùng với những sự cố khách quan khác như: Nhiễm virus, hành vi phá hoại, ác ý… xảy ra trên website này cũng như các website liên kết, nếu có.

Đường link liên kết: Vinmec sẽ không chịu trách nhiệm hay có nghĩa vụ pháp lý dưới bất kỳ hình thức nào về nội dung của những website không thuộc Vinmec được liên kết với website www.vinmec.com, bao gồm các sản phẩm, dịch vụ và những mặt hàng khác được giới thiệu thông qua những website đó.